Bộ Y tế vừa ban hành Thông tư số 42/2025/TT-BYT quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của người điều khiển phương tiện giao thông đường sắt.

Theo quy định mới, Bộ Y tế nêu rõ, người có một trong các tình trạng bệnh, tật sau đây thì không đủ điều kiện để điều khiển phương tiện giao thông đường sắt, bao gồm: Bệnh lý tâm thần đã được điều trị ổn định hoàn toàn nhưng chưa đủ 24 tháng.

Ở chuyên khoa thần kinh: Động kinh; liệt vận động một chi trở lên; hội chứng ngoại tháp; rối loạn cảm giác nông hoặc rối loạn cảm giác sâu; chóng mặt do các nguyên nhân bệnh lý.

Ở chuyên khoa về hô hấp là các bệnh, tật gây khó thở mức độ II trở lên (theo phân loại mMRC); hen phế quản kiểm soát một phần hoặc không kiểm soát; lao phổi đang giai đoạn lây nhiễm.

Ở chuyên khoa mắt: Thị lực nhìn xa từng mắt: mắt tốt < 8/10 hoặc mắt kém <5/10 (kể cả điều chỉnh bằng kính); tật khúc xạ có số kính: > + 5 diop hoặc > - 8 diop; rối loạn nhận biết 3 màu cơ bản: đỏ, vàng, xanh lá cây; song thị; các bệnh chói sáng; giảm thị lực lúc chập tối (quáng gà)...

Ở chuyên khoa tim mạch là các bệnh: Viêm tắc mạch (động-tĩnh mạch), dị dạng mạch máu biểu hiện lâm sàng ảnh hưởng đến khả năng thao tác vận hành, điều khiển phương tiện giao thông đường sắt; các rối loạn nhịp: nhịp nhanh trên thất, nhịp nhanh thất, cuồng nhĩ, rung nhĩ, nhịp nhanh nhĩ và nhịp nhanh xoang > 120 chu kỳ/phút, đã điều trị nhưng chưa ổn định.

Ảnh minh họa/nguồn baochinhphu

Ngoại tâm thu thất ở người có bệnh tim thực tổn và/hoặc từ độ III trở lên theo phân loại của Lown; block nhĩ thất độ II hoặc có nhịp chậm kèm theo các triệu chứng lâm sàng (kể cả đã được điều trị nhưng không ổn định); cơn đau thắt ngực do bệnh lý mạch vành; ghép tim; sau can thiệp tái thông mạch vành; suy tim độ II trở lên (theo phân loại của Hiệp hội tim mạch New York - NYHA)...

Ở nhóm chuyên khoa cơ – xương – khớp: Cứng/dính một khớp lớn; khớp giả ở một vị trí thuộc (ở) các xương lớn; gù, vẹo cột sống quá mức gây ưỡn cột sống; cứng/dính cột sống ảnh hưởng tới chức năng vận động; chiều dài tuyệt đối giữa hai chi trên hoặc hai chi dưới có chênh lệch từ 5 cm trở lên mà không có dụng cụ hỗ trợ; cụt hoặc mất chức năng 2 ngón tay của 1 bàn tay trở lên hoặc cụt hoặc mất chức năng 1 bàn chân trở lên…

Ở chuyên khoa nội tiết, là trường hợp người mắc đái tháo đường (tiểu đường) có tiền sử hôn mê do đái tháo đường trong vòng 1 tháng.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng quy định trường hợp sử dụng thuốc, chất có cồn ma túy và các chất hướng thần cũng thuộc nhóm không đủ điều kiện để điều khiển phương tiện giao thông đường sắt, bao gồm: Sử dụng các chất ma túy; sử dụng chất có nồng độ cồn (áp dụng khi khám sức khỏe định kỳ); sử dụng thuốc điều trị làm ảnh hưởng tới khả năng thức tỉnh; lạm dụng chất kích thần, chất gây ảo giác.

Bộ Y tế đề nghị các cơ sở khám sức khỏe tuân thủ các quy định của pháp luật về khám sức khỏe của Luật Khám bệnh, chữa bệnh và các văn bản hướng dẫn thi hành Luật Khám bệnh, chữa bệnh.

Các cơ sở cũng ban hành biểu mẫu, cấp giấy khám sức khỏe đảm bảo có đầy đủ các thông tin tối thiểu quy định tại Phụ lục 02, Phụ lục 03 ban hành kèm theo Thông tư này.

Đồng thời, cập nhật đầy đủ các thông tin khám sức khỏe theo quy định tại Điều 5 Thông tư số 36/2024/TT-BYT của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về tiêu chuẩn sức khỏe, việc khám sức khỏe đối với người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng; việc khám sức khỏe định kỳ đối với người hành nghề lái xe ô tô; cơ sở dữ liệu về sức khỏe người lái xe, người điều khiển xe máy chuyên dùng.

Trường hợp việc khám sức khỏe đã thực hiện trước ngày Thông tư này có hiệu lực thi hành, nhưng chưa ban hành kết luận, thì việc kết luận thực hiện theo quy định tại Thông tư số 12/2018/TT-BYT của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ chạy tàu.

Thông tư số 42/2025/TT-BYT có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2026.

Trường hợp các văn bản dẫn chiếu trong Thông tư này được thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung thì thực hiện theo văn bản thay thế hoặc sửa đổi, bổ sung đó.

Thông tư số 12/2018/TT-BYT ngày 04/5/2018 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định về tiêu chuẩn sức khỏe của nhân viên đường sắt trực tiếp phục vụ chạy tàu hết hiệu lực thi hành kể từ ngày Thông tư này có hiệu lực.