Vừa qua, khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Nhi Hà Nội đã tiếp nhận và nội soi cấp cứu thành công cho bệnh nhi V.K.V. 4 tuổi, (Hà Nội) do nuốt phải pin cúc áo. Đây là một loại dị vật cực kỳ nguy hiểm nếu không được xử lý kịp thời.
Qua khai thác bệnh sử được biết, bệnh nhi vô tình nuốt phải pin cúc áo. Gia đình nhanh chóng đưa bé đến bệnh viện gần nhà, chụp X-quang phát hiện dị vật pin mắc ở thực quản ngang mức xương đòn.
 |
| Nội soi phát hiện dị vật pin cúc áo trong thực quản bệnh nhi. Ảnh BVCC |
Bệnh nhi được chuyển đến Bệnh viện Nhi Hà Nội. Nhận thấy mức độ nguy hiểm, bệnh nhi được ê-kíp Nội soi - Gây mê - Ngoại khoa khám và hội chẩn ngay. Các y bác sĩ nhận định dị vật cần phải được nội soi cấp cứu.
Pin cúc áo có thể gây tổn thương nặng nề cho bệnh nhân chỉ trong vài giờ đầu nuốt phải. Do có tính chất ăn mòn kèm cơ chế dòng điện, nên sẽ gây bỏng loét dẫn tới thủng rất sớm, đặc biệt pin to mắc ở thực quản như của bệnh nhi này.
Khi tiến hành nội soi, các bác sĩ xác định thực quản chu vi xung quanh pin đã loét hết, phía trên và phía dưới dị vật đều phù nề chít hẹp hết đường ra cũng như đường xuống dạ dày.
 |
| Gắp dị vật pin cúc áo trong thực quản bệnh nhi. Ảnh BVCC |
Các nỗ lực gắp pin ra đều khó khăn, ê-kíp đã sử dụng ống mềm nội soi, ống cứng nội soi một lỗ để gắp ra nhưng đều bị kẹt lại do hẹp đầu ra.
Sau 3 giờ nỗ lực, ê-kíp cùng bác sĩ Quách Văn Nam (khoa Tiêu hoá) đã thành công lấy được dị vật mà không cần can thiệp phẫu thuật mở, giúp bé tránh khỏi nguy cơ thủng thực quản và hồi phục tốt hơn sau can thiệp.
Tại sao pin cúc áo cực nguy hiểm?
Theo chia sẻ của TS.BS Ninh Quốc Đạt, Bệnh viện Nhi Hà Nội, pin cúc áo không chỉ là một dị vật thông thường mà còn có thể gây tổn thương nặng nề chỉ trong vài giờ đầu. Đặc biệt, dị vật pin cúc áo thường gặp ở trẻ nhỏ.
Vì cực âm và cực dương của pin sát nhau, khi nuốt vào trong đường tiêu hoá, gặp nước, dịch nhày sẽ sinh ra dòng điện, giải phóng nhanh và nhiều hydroxyl radical (OH•), tăng nhanh pH, gây ăn mòn mạnh, rất dễ thủng thực quản, thủng lan sang khí quản, động mạch chủ, thủng dạ dày,… trường hợp nặng có thể gây tử vong trong vòng 2 giờ. Về lâu dài rất dễ gây sẹo hẹp, rò,… đường tiêu hoá.
Ở Mỹ trung bình hàng năm có 3000 ca nhập viện vì pin cúc áo, nguy hiểm tới mức họ thành lập một đường dây nóng chuyên tiếp nhận các cuộc gọi cấp cứu cho loại dị vật này: National Battery Ingestion Hotline (NBIH).
Cần làm gì khi trẻ nuốt phải pin cúc áo?
Theo khuyến cáo mới nhất của Hiệp hội tiêu hoá, gan mật, dinh dưỡng nhi khoa Bắc Mỹ (NASPGHAN-2019) và Trung tâm chống độc quốc gia Hoa Kỳ (National Capital Poison Center) về xử lý tình huống nuốt phải pin cúc áo:
Tuyệt đối không gây nôn
Đưa ngay trẻ đến bệnh viện gần nhất có chuyên khoa (có khả năng soi và gắp dị vật), nếu không biết nên đưa trẻ đến đâu gọi ngay 115 để được hướng dẫn.
Trong lúc đi: cho trẻ uống mật ong với lưu ý
Chỉ áp dụng cho trẻ trên 1 tuổi và thời gian nuốt dị vật không quá 12 tiếng.
Uống 10 ml/lần (khoảng 2 thìa cafe), 10 phút 1 lần. Tổng không quá 6 lần.
Nếu có thể mang theo vỏ bao bì của quả pin, hoặc ước lượng kích thước,… để cung cấp thông tin cho bác sĩ.
Lưu ý: Mật ong chỉ làm chậm tổn thương chứ không thay thế việc nội soi lấy dị vật. Nếu mật ong không sẵn có thì không chờ đợi, hãy đưa trẻ ngay tới bệnh viện.
Các bác sĩ khuyến cáo phụ huynh
Không cho trẻ chơi pin cúc áo, hoặc đồ chơi, các thiết bị có pin cúc áo mà dễ lấy ra.
Dặn trẻ không cho đồ vật vào miệng, nhắc nhở chứ không quát mắng khi trẻ cho đồ vào miệng (vì trẻ sẽ sợ không nói khi lỡ nuốt phải)
Khi tắm, vệ sinh cho trẻ đẩy mũi lên nhìn trong lỗ mũi, nhìn lỗ tai kiểm tra xem có dị vật hay không.
