Thỏa thuận Nga-Mỹ-Anh về vấn đề Syria

Tổng thống Nga Vladimir (trái) và Thủ tướng Anh David Cameron.

Tuần qua, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry và Thủ tướng Anh David Cameron đã tới Moscow hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin và trọng tâm của các cuộc hội đàm này chính là vấn đề Syria.

Cuộc khủng hoảng Syria một lần nữa lại trở thành trọng tâm của chương trình nghị sự quốc tế. Đầu tháng Năm, Không quân Israel hai lần oanh kích Syria. Damascus kiềm chế không trả đũa, nhưng cảnh báo sẽ không dung thứ cho lần thứ ba. Như vậy xung đột nội bộ Syria tiến gần đến tình trạng lan tràn ra bên ngoài.

Sau cuộc gặp Thủ tướng Anh David Cameron, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố bất chấp có sự khác biệt về phương án giải quyết xung đột Syria, nhưng mục đích và nhiệm vụ của các bên là khá tương đồng. Ông Putin nói: “Chúng tôi có chung mối quan tâm về nhanh chóng chấm dứt bạo lực và khởi động tiến trình hòa bình, bảo tồn Syria như một quốc gia chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ. Theo sáng kiến của Thủ tướng Anh, chúng tôi đã nói về hàng loạt bước đi chung”.

Về phần mình, Thủ tướng David Cameron phát biểu: “Chẳng có gì bí mật là chúng tôi có cái nhìn khác nhau, nhưng đồng thời chúng tôi muốn đạt tới kết thúc xung đột, để người dân Syria có cơ hội lựa chọn chính phủ và chấm dứt bạo lực. Nga và Anh, cùng các quốc gia khác, cần đảm bảo việc thành lập một chính phủ chuyển tiếp tại đất nước này. Không chỉ thuần túy mời vào bàn đàm phán, mà còn phải tạo điều kiện để nhân dân Syria tự chọn lấy chính phủ của họ”.

Theo Chủ tịch Viện Đánh giá chiến lược Aleksandr Konovalov, cơ may có thể là một hội nghị quốc tế về Syria và bây giờ chính là thời điểm thích hợp dành cho hoạt động quốc tế đó. Chuyên gia Konovalov phân tích: “Lập trường của các bên đối kháng tại Syria tuy không hề xích lại gần nhau, nhưng đã trở nên bớt khắc nghiệt hơn trong quan hệ với nhau. Cần có hội nghị quốc tế. Điều đó là cần thiết để nhân lên nỗ lực tối đa, buộc các bên ngồi vào bàn đàm phán. Những gì đang xảy ra là quá nguy hiểm cho thế giới và cho chính  Syria”.

Khả năng tổ chức hội nghị quốc tế về Syria trước đó cũng đã được thảo luận với Mỹ. Địa điểm tiến hành ở đâu, thành phần và hình thức ra sao… là vấn đề cần bàn bạc riêng biệt cụ thể. Hội nghị này khó có thể được tổ chức vào cuối tháng 5/2013, như đề xuất của các ngoại trưởng Kerry và Lavrov.

Tình hình sẽ có phần trở nên rõ ràng hơn vào đầu tuần tới. Từ Nga, Thủ tướng Anh David Cameron đi tiếp sang Mỹ để thảo luận với Tổng thống Barack Obama và Ngoại trưởng John Kerry.