Buôn lậu “nằm im”
Những ngày cận Tết Nguyên đán, PV Kiến Thức có cuộc khảo sát hoạt động buôn lậu tại khu vực biên giới Lạng Sơn, khác với mọi năm, thời điểm này dân buôn lậu khá im ắng. Theo lý giải của những phu vác hàng qua biên giới, nguyên nhân do thời gian qua báo chí điều tra, phản ánh về hoạt động buôn lậu tại Lạng Sơn, Quảng Ninh khiến 1 số cán bộ biên phòng bị kỷ luật, vì thế, ban chỉ đạo 389 đã có những biện pháp mạnh tay hơn với hoạt động buôn lậu.
Trao đổi với PV, Bà Hoàng Thị Thiều Hoa, Phó chi cục trưởng Chi cục Hải quan Tân Thanh cho biết, sau khi báo chí phản ánh về việc buôn lậu trên địa bàn, Chi cục đã tăng cường quản lý tại mốc Lọ Bon, các đường tiểu ngạch qua biên giới đấu nối với Khu kiểm soát Khả Phong (Trung Quốc).
Cụ thể, Cục Hải quan Lạng Sơn đã tăng cường thêm 5 cán bộ và Chi cục Hải quan Tân Thanh rút thêm 5 cán bộ ở các cửa khẩu phụ như Nà Nưa, Bình Nghi, Na Hình, nâng quân số thêm 10 người để kết hợp với lực lượng biên phòng, túc trực canh gác "điểm nóng" cả ngày lẫn đêm.
Tại khu vực cửa khẩu Cốc Nam, tình hình buôn lậu cũng lắng xuống. Ông Dương Văn Hùng, Tổ trưởng Tổ Kiểm soát Chi Cục Hải Quan Cốc Nam cho biết, lực lượng chủ yếu phát hiện lẻ tẻ các đối tượng gùi thịt lợn qua biên giới, không thấy các đối tượng buôn lậu có tổ chức.
 |
| Kho hàng vi phạm do Chi cục Hải quan Cốc Nam thu giữ. |
Tuy nhiên, qua kiểm tra tại kho lưu trữ của Chi Cục Hải quan Cốc Nam, ngoài thịt lợn như ông Hùng nói thì còn rất nhiều các mặt hàng khác như chè, quần áo...
 |
| Một số tang vật bị lực lượng Chi Cục Hải quan Cốc Nam thu giữ còn rất nhiều mặt hàng khác. |
Khảo sát tại khu vực Cửa khẩu Hữu Nghị, Chi Ma tình trạng buôn lậu qua biên giới cũng "im hơi lặng tiếng".
Anh H.V.D, cửu vạn quê ở Bắc Ninh, trọ tại Đồng Đăng để làm nghề bốc vác thuê cho biết: “Trước đây chạy hàng không kịp, nhưng khi có nhà báo vào điều tra, khiến mấy cán bộ bị kỷ luật nên giờ các chủ hàng cũng tạm thời nằm im. Nhiều anh em cửu vạn khác đã về quê đón tết sớm. Số còn lại thì nằm chờ mà chẳng có việc làm. Muốn kiếm thêm ít tiền về lo cái tết tươm tất cho vợ con mà khó quá”.
Một lái xe khách ở Đồng Đăng cho biết, mấy ngày nay biên phòng làm chặt quá, các đầu mối hàng cũng không dám hoạt động. "Giờ không có hàng chạy, khách thì chẳng có bao nhiêu", người này cho biết.
Vẫn còn nhiều phức tạp
Theo báo cáo số 1383/BC-HQTT, ngày 14/11/2018, của Chi cục Hải quan Tân Thanh, thời điểm trong và sau tết Nguyên đán Mậu Tuất năm 2018, nhu cầu tiêu dùng trong nước có xu hướng tăng và lượng khách du lịch đến thăm quan, lễ chùa Tân Thanh và mua sắm hàng hóa ở các chợ trong khu vực cửa khẩu phụ Tân Thanh lại tăng đột biến. Do đó, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa, hàng giả, hàng cấm qua biên giới vẫn còn nhiều yếu tố phức tạp.
Theo công văn số 2566/BC-HQHN, ngày 13/11/2018, của Chi Cục Hải quan Hữu Nghị, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới vẫn diễn biến phức tạp. Các đối tượng thường lợi dụng đêm tối, thuê người trái phép qua biên giới mang vác hàng hóa qua các đường mòn, lối tắt trong khu vực cửa khẩu.
Địa bàn kiểm soát là đồi núi cao, cây cối bao phủ rậm rạp. Trong khu vực cửa khẩu có nhiều nhà dân sinh sống. Hàng hóa thường được tập trung tại các nhà dân này rồi đem đi phân tán qua các xe nhỏ, chở xuống thị trấn Đồng Đăng, tuồn vào nội địa.
 |
| Hàng lậu bị thu giữ. |
Về gian lận thương mại, nổi cộm các hình thức như lợi dụng chính sách về thuế, chính sách thông thoáng về thủ tục hải quan điện tử đối với hàng hóa được phân luồng xanh, luồng vàng để khai báo sai về tên hàng, số lượng, thuế suất, mã số hàng hóa, xuất xứ. Lợi dụng chính sách quản lý của các bộ, ngành để thực hiện các hành vi gian lận thương mại, khai tăng giá trị hàng xuất khẩu để trục lợi tiền hoàn thuế GTGT. Lợi dụng loại hình nhập chuyển khẩu để khai sai, khai gian lận về số lượng, chủng loại, hàng hóa thường bị làm giả nhãn hiệu nổi tiếng nước ngoài…
Qua khảo sát tại một số cửa khẩu, đường mòn, lối mở trên địa bàn Lạng Sơn những ngày cuối năm, về cơ bản hoạt động buôn lậu đã lắng xuống sau khi báo chí vào cuộc điều tra, phản ánh. Tuy nhiên, sự trầm lắng của giới buôn lậu chỉ là bề nổi sau những bài báo điều tra. Để ngăn chặn triệt để tình trạng buôn lậu, thì không chỉ thời điểm cận Tết mà cần lắm sự vào cuộc cứng rắn của Ban chỉ đạo 389, của các cơ quan chức năng. Hơn hết, là tạo sinh kế cho người dân khu vực biên giới để họ không tiếp tay, tham gia vào hoạt động buôn lậu.