Nhận tin báo lúc rạng sáng về việc có người cầm dao chém bị thương hai vợ chồng anh Quỳnh và chị Mỹ cùng con trai của hai người (tên thay đổi), Công an huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai lập tức có mặt tại hiện trường. Khi đó, kẻ cầm dao chém cả gia đình anh Quỳnh vẫn đang trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh, vung dao đe dọa mọi người, khiến không ai dám vào can ngăn.
Hành trình giải mã lời khai hung thủ
Bằng các biện pháp nghiệp vụ, Công an huyện Văn Bàn đã kịp thời khống chế nghi phạm, đưa về trụ sở. Kết luận giám định pháp y của Trung tâm Pháp y tỉnh Lào Cai xác định, tỉ lệ tổn thương cơ thể của chị Mỹ là 22%; người chồng bị tổn thương 21% và con trai 0,3%.
Tại trụ sở cơ quan công an, qua thông tin trong hộ chiếu và thị thực thu giữ của kẻ gây án, Công an huyện Văn Bàn xác định nghi phạm là Yan Yue Lei (30 tuổi, cư trú tại thị trấn Lưu Trang Điếm, huyện Trầm Khâu, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc). Tuy nhiên, việc điều tra, lấy lời khai của Yan Yue Lei trở nên khó khăn vì người này bị khuyết tật câm, điếc, cũng không biết chữ Trung Quốc.
Đại úy Nguyễn Xuân Điệp, Đội trưởng Đội điều tra tổng hợp Công an huyện Văn Bàn cho biết: “Yan Yue Lei bị câm, điếc và không biết chữ, chỉ ký được mỗi tên của mình, nên việc ghi lời khai gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là việc làm rõ nguyên nhân, động cơ, mục đích, diễn biến hành vi của nghi phạm. Trong khi đó, phía nạn nhân ban đầu cũng không khai báo nguyên nhân vụ việc, lời khai của người bị hại có nhiều mâu thuẫn”.
Để phục vụ quá trình điều tra, lãnh đạo Công an huyện Văn Bàn đã cử một tổ công tác xuống Hà Nội để tìm người phiên dịch.
Đại úy Nguyễn Xuân Điệp nhớ lại, khi anh đến làm việc với Trường THCS Xã Đàn - Hà Nội (nơi đào tạo học sinh câm điếc), Ban giám hiệu nhà trường cho biết nhà trường chỉ có chuyên môn giảng dạy, không có chuyên môn phiên dịch nên không phiên dịch được theo nội dung đề nghị của cơ quan công an trong việc điều tra vụ án.
Tiếp tục tìm kiếm, cuối cùng, anh em mới tìm được tới Công ty TNHH Hỗ trợ và kết nối người câm điếc với cộng đồng, có địa chỉ tại phường Khương Mai, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Sau khi nghe yêu cầu, công ty xác định có khả năng phiên dịch ngôn ngữ ký hiệu của người câm điếc ra ngôn ngữ tiếng Việt trong giải quyết các vụ án hình sự. Chi phí cho mỗi lần làm việc lên tới 5 triệu đồng/người, mỗi buổi làm việc phải có tối thiểu 2 người làm việc. Do đó, các điều tra viên phải nỗ lực, kiên trì và tỉ mỉ trong từng buổi hỏi cung, để lấy được những lời khai rõ ràng nhất.
“Quá trình phá án, cùng lúc phải dùng đến ngôn ngữ cử chỉ mà còn cả hành động. Trong quá trình hỏi cung, các điều tra viên và phiên dịch phải có tất cả các loại công cụ như đang thực nghiệm điều tra. Từng động tác, từng hành vi của Yan Yue Lei đều được diễn đi, diễn lại; rồi được ghi lại bằng hình ảnh để xem lại”, đại uý Điệp nhớ lại.
Song song với việc “giải mã” lời khai của Yan Yue Lei, Công an huyện Văn Bàn phải phối hợp với công an nước bạn xác minh lý lịch nghi phạm. Đồng thời, theo quy định của pháp luật, các trường hợp mắc câm điếc bẩm sinh như Yan Yue Lei, cơ quan điều tra buộc phải tiến hành việc giám định tâm thần.
Riêng việc giám sát tâm thần kẻ gây án, một tổ công tác gồm 8 cán bộ của Công an huyện Văn Bàn lại phải giám sát Yan Yue Lei trong vòng 1 tháng tại Trung tâm Pháp y tâm thần khu vực miền Bắc ở thị xã Phú Thọ, tỉnh Phú Thọ. Trong những ngày đó, Yan Yue Lei vừa là bị can bị tạm giữ, lại đồng thời là người đang chữa bệnh, cũng có những quyền lợi riêng nên công tác giám sát cũng là một trở ngại đối với các điều tra viên.
Song bằng sự kiên trì tỉ mỉ, với quyết tâm phá án đến cùng, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Văn Bàn đã làm sáng tỏ vụ án.
 |
| Yan Yue Lei thực nghiệm lại hiện trường. |
Bi kịch từ mối quan hệ ngoài luồng của thiếu phụ 2 con
Ngoài 30 tuổi, đã có hai con, chị Mỹ vẫn giữ được nhan sắc mặn mà. Năm 2017, khi chồng bị bắt về tội Buôn bán ma tuý, Mỹ gửi hai con lại cho người thân chăm sóc rồi sang thị trấn Lưu Trang Điếm, huyện Trầm Khâu, tỉnh Hà Nam (Trung Quốc) làm giúp việc tại nhà của Yan Yue Lei.
Yan Yue Lei kém Mỹ hai tuổi, bị câm, điếc bẩm sinh, không biết chữ nhưng lại khá nhanh nhẹn. Mọi công việc trong gia đình, Yan Yue Lei đều có thể cáng đáng, anh ta lái máy xúc, máy cày rồi làm các công việc phụ giúp gia đình.
Gia đình Yan Yue Lei khá giả, có trang trại lớn. Tại đây, Mỹ dọn dẹp nhà cửa, cơm nước phục vụ gia đình Lei...
Rồi “lửa gần rơm lâu ngày cũng bén”, Yan Yue Lei nhanh chóng bị thu hút bởi thiếu phụ 2 con nhan sắc mặn mà đang thiếu thốn tình cảm. Họ lao vào men say tình ái.
Yan Yue Lei si mê Mỹ, muốn gắn bó lâu dài với người phụ nữ này nên đã nhiều lần đưa tiền cho Mỹ để ở lại làm vợ anh ta. Nhưng Mỹ, dù sống với Yan Yue Lei nhưng vẫn nhớ 2 con thơ, cùng với đó là sự khác biệt về phong tục, tập quán nên chẳng có ý định gắn bó lâu dài với Lei. Vì thế, sau khi nhận của Lei khoảng 180 triệu đồng, Mỹ bèn nghĩ lý do để xin về nước thăm con, nhưng thực chất là về Việt Nam và không quay lại Trung Quốc nữa.
Sau khi Mỹ về Việt Nam, Yan Yue Lei nhiều lần dùng mạng xã hội Webchat, liên lạc, nói chuyện với chị ta bằng phần mềm phiên dịch tiếng Trung Quốc. Rồi có lần, anh ta chủ động sang Việt Nam tìm gặp Mỹ. Trước sự si mê của người tình trẻ tuổi, Mỹ lại đồng ý.
Nhưng khi chồng mãn hạn tù trở về địa phương, Mỹ muốn chấm dứt hẳn mối quan hệ sai trái này. Lúc này, Yan Yue Lei tìm mọi cách thuyết phục người tình quay trở lại.
Thuyết phục không thành, gã “phi công” quyết định quay sang đòi tiền, đe dọa người tình bằng những hình ảnh nhạy cảm được ghi lại trước đó... Khi Mỹ cho biết đã thú tội với chồng và được tha thứ, Yan Yue Lei nổi điên, quyết định sang Việt Nam để tính sổ với người đàn bà ăn ở hai lòng.
Rạng sáng, khi Mỹ vừa tỉnh giấc thì Yan Yue Lei đứng ở cửa, cầm dao nhọn tiếp tục đe dọa, yêu cầu người tình trả lại tiền. Bực tức, chị Mỹ lấy cán chổi quật vào chân Lei và kéo người này ra ngoài.
Lập tức, người đàn ông mang quốc tịch Trung Quốc vung dao gây thương tích nghiêm trọng cho chị Mỹ. Nghe tiếng tri hô của Mỹ, chồng chị đang ngủ trên giường trở dậy cũng bị Lei dùng hung khí gây thương tích. Con trai của họ chạy đến can ngăn cũng bị người đàn ông Trung Quốc đánh.
Khi được điều trị trên giường bệnh, biết chồng và con trai cũng bị thương, Mỹ vừa ân hận, vừa xấu hổ. Ban đầu, Mỹ không dám khai báo toàn bộ sự thật vụ việc, lời khai báo còn nhiều mâu thuẫn. Nhưng sau khi được các điều tra viên động viên, phân tích, Mỹ đã khai báo thành thật câu chuyện mâu thuẫn tình ái dẫn tới bi kịch đau lòng này.