Sức mạnh hệ thống phòng không HQ-9B nâng cấp của Trung Quốc

Những hình ảnh được công bố cho thấy, biến thể mới của hệ thống phòng không HQ-9B có bệ phóng di động dựng đứng hiện được trang bị một loại tên lửa đất đối không nhỏ hơn, nhẹ hơn. Đáng chú ý, những bệ phóng này có thể mang tới 8 tên lửa.Ban đầu, HQ-9 chỉ được trang bị tên lửa lớn hơn, tầm xa hơn, với 4 tên lửa trên mỗi bệ phóng. Theo tờ Global Times, những tên lửa nhỏ hơn mới này được thiết kế để tấn công các mục tiêu gần hơn. Sự điều chỉnh chiến lược này giúp tăng cường khả năng của mỗi hệ thống HQ-9B, cung cấp nhiều lớp bảo vệ hơn.HQ-9B là hệ thống phòng không tầm xa trên mặt đất có năng lực nhất trong biên chế của Trung Quốc, ngoại trừ hai trung đoàn S-400 mua từ Nga. Giống như loại được biết đến rộng rãi hơn là S-400, hệ thống tên lửa HQ-9 chú trọng tính cơ động cao, triển khai tên lửa, radar và đơn vị chỉ huy từ xe tải cơ động để cải thiện khả năng sống sót.Các hệ thống HQ-9B trong cuộc tập trận đã thực hiện đánh chặn các mục tiêu trên không trong điều kiện chiến đấu mô phỏng ở phạm vi ấn tượng 250km, tầm bắn xa hơn bất kỳ hệ thống phòng không trên mặt đất nào của phương Tây hoặc Nhật Bản.Cựu giảng viên PLA Song Zhongping nói cuộc diễn tập cho thấy các đơn vị phòng không của PLA có thể vận hành các hệ thống vũ khí phức tạp như HQ-9B bất cứ lúc nào ở địa hình xa lạ.HQ-9B liên tục thu hút được sự chú ý trên thị trường xuất khẩu. Đáng chú ý, các nguồn tin của Anh cho biết, Turkmenistan, Uzbekistan và Pakistan đã chọn hệ thống này thay vì các lựa chọn thay thế của Nga để thay thế S-200 thời Liên Xô cũ của họ.Mặc dù vẫn chưa được xác nhận, nhưng cũng có tin đồn rằng Maroc sẽ mua HQ-9B, trong khi Serbia chọn hệ thống HQ-22 tầm trung bất chấp áp lực từ phương Tây áp dụng các hệ thống theo tiêu chuẩn NATO.Với phạm vi giao tranh 250 km, HQ-9B có thể bao phủ một khu vực rộng lớn gần 200.000 km2. Phạm vi radar 360 độ và hệ thống phóng lạnh cho phép HQ-9B tấn công mục tiêu theo mọi hướng. Những tính năng này, cùng với các cảm biến và liên kết dữ liệu được cải tiến, là những nâng cấp đáng kể so với HQ-9A, bắt đầu hoạt động sớm hơn khoảng một thập kỷ vào năm 2000-2001.Sự phát triển ban đầu của HQ-9 vào những năm 90 đã chứng kiến sự thúc đẩy đáng kể từ việc chuyển giao công nghệ. Đáng chú ý, Nga đã xuất khẩu ồ ạt các hệ thống S-300 của mình trong thập kỷ đó. Ngoài ra, việc Israel tiếp cận các công nghệ hệ thống Patriot mới nhất của Mỹ cũng đóng một vai trò quan trọng. Nhờ những cải thiện đáng kể trong lĩnh vực quốc phòng và công nghệ rộng hơn, Trung Quốc đã vượt qua sự phụ thuộc vào chuyển giao công nghệ nước ngoài, cho phép nước này phát triển và nâng cấp HQ-9B bằng các công nghệ nội địa của mình.Quân đội Trung Quốc đã thực hiện nhiều cuộc thử nghiệm thành công với HQ-9B, bao gồm phát động các cuộc tấn công điện từ vào các hệ thống và tiến hành các cuộc tấn công trên không mô phỏng trong các cuộc tập trận. Các cựu sĩ quan PLA nhấn mạnh tầm quan trọng của việc vận hành các hệ thống này ở địa hình xa lạ và kiểm tra nghiêm ngặt nhân sự ngay từ khi bắt đầu thử nghiệm với các hệ thống mới.Hệ thống này đã được triển khai với số lượng lớn đến các điểm nóng tiềm năng, bao gồm các đảo có tầm quan trọng chiến lược ở Biển Đông. Năm 2015, HQ-9B đã được triển khai đến Hotan ở tỉnh Tân Cương, gần các vùng lãnh thổ tranh chấp ở Kashmir do Ấn Độ tuyên bố chủ quyền. Việc triển khai này, cùng với việc không có các hệ thống tương đương trong biên chế của Ấn Độ, được cho là đã ảnh hưởng đến quyết định của Delhi đặt mua S-400 của Nga.Ngoài các đợt triển khai trên bộ, một biến thể trên biển của HQ-9B, được gọi là HHQ-9B, đã được Hải quân PLA sử dụng rộng rãi kể từ giữa những năm 2010. Hệ thống này hoạt động trên hơn 30 tàu khu trục mặt nước, bao gồm các lớp Type 052C, Type 052D và Type 055. Các tàu khu trục này cũng sử dụng hệ thống vũ khí tầm gần và tên lửa đất đối không tầm ngắn HHQ-10. (Nguồn: MWM, Missile Defense Advocacy Alliance, Military Watch Magazine, CGTN).Trung Quốc triển khai hệ thống phòng không HQ 9B nâng cấp với loại tên lửa mới. Nguồn video: Bulgarian Military.

Những hình ảnh được công bố cho thấy, biến thể mới của hệ thống phòng không HQ-9B có bệ phóng di động dựng đứng hiện được trang bị một loại tên lửa đất đối không nhỏ hơn, nhẹ hơn. Đáng chú ý, những bệ phóng này có thể mang tới 8 tên lửa.

Ban đầu, HQ-9 chỉ được trang bị tên lửa lớn hơn, tầm xa hơn, với 4 tên lửa trên mỗi bệ phóng. Theo tờ Global Times, những tên lửa nhỏ hơn mới này được thiết kế để tấn công các mục tiêu gần hơn. Sự điều chỉnh chiến lược này giúp tăng cường khả năng của mỗi hệ thống HQ-9B, cung cấp nhiều lớp bảo vệ hơn.

HQ-9B là hệ thống phòng không tầm xa trên mặt đất có năng lực nhất trong biên chế của Trung Quốc, ngoại trừ hai trung đoàn S-400 mua từ Nga. Giống như loại được biết đến rộng rãi hơn là S-400, hệ thống tên lửa HQ-9 chú trọng tính cơ động cao, triển khai tên lửa, radar và đơn vị chỉ huy từ xe tải cơ động để cải thiện khả năng sống sót.

Các hệ thống HQ-9B trong cuộc tập trận đã thực hiện đánh chặn các mục tiêu trên không trong điều kiện chiến đấu mô phỏng ở phạm vi ấn tượng 250km, tầm bắn xa hơn bất kỳ hệ thống phòng không trên mặt đất nào của phương Tây hoặc Nhật Bản.

Cựu giảng viên PLA Song Zhongping nói cuộc diễn tập cho thấy các đơn vị phòng không của PLA có thể vận hành các hệ thống vũ khí phức tạp như HQ-9B bất cứ lúc nào ở địa hình xa lạ.

HQ-9B liên tục thu hút được sự chú ý trên thị trường xuất khẩu. Đáng chú ý, các nguồn tin của Anh cho biết, Turkmenistan, Uzbekistan và Pakistan đã chọn hệ thống này thay vì các lựa chọn thay thế của Nga để thay thế S-200 thời Liên Xô cũ của họ.

Mặc dù vẫn chưa được xác nhận, nhưng cũng có tin đồn rằng Maroc sẽ mua HQ-9B, trong khi Serbia chọn hệ thống HQ-22 tầm trung bất chấp áp lực từ phương Tây áp dụng các hệ thống theo tiêu chuẩn NATO.

Với phạm vi giao tranh 250 km, HQ-9B có thể bao phủ một khu vực rộng lớn gần 200.000 km2. Phạm vi radar 360 độ và hệ thống phóng lạnh cho phép HQ-9B tấn công mục tiêu theo mọi hướng. Những tính năng này, cùng với các cảm biến và liên kết dữ liệu được cải tiến, là những nâng cấp đáng kể so với HQ-9A, bắt đầu hoạt động sớm hơn khoảng một thập kỷ vào năm 2000-2001.

Sự phát triển ban đầu của HQ-9 vào những năm 90 đã chứng kiến sự thúc đẩy đáng kể từ việc chuyển giao công nghệ. Đáng chú ý, Nga đã xuất khẩu ồ ạt các hệ thống S-300 của mình trong thập kỷ đó. Ngoài ra, việc Israel tiếp cận các công nghệ hệ thống Patriot mới nhất của Mỹ cũng đóng một vai trò quan trọng. Nhờ những cải thiện đáng kể trong lĩnh vực quốc phòng và công nghệ rộng hơn, Trung Quốc đã vượt qua sự phụ thuộc vào chuyển giao công nghệ nước ngoài, cho phép nước này phát triển và nâng cấp HQ-9B bằng các công nghệ nội địa của mình.

Quân đội Trung Quốc đã thực hiện nhiều cuộc thử nghiệm thành công với HQ-9B, bao gồm phát động các cuộc tấn công điện từ vào các hệ thống và tiến hành các cuộc tấn công trên không mô phỏng trong các cuộc tập trận. Các cựu sĩ quan PLA nhấn mạnh tầm quan trọng của việc vận hành các hệ thống này ở địa hình xa lạ và kiểm tra nghiêm ngặt nhân sự ngay từ khi bắt đầu thử nghiệm với các hệ thống mới.

Hệ thống này đã được triển khai với số lượng lớn đến các điểm nóng tiềm năng, bao gồm các đảo có tầm quan trọng chiến lược ở Biển Đông. Năm 2015, HQ-9B đã được triển khai đến Hotan ở tỉnh Tân Cương, gần các vùng lãnh thổ tranh chấp ở Kashmir do Ấn Độ tuyên bố chủ quyền. Việc triển khai này, cùng với việc không có các hệ thống tương đương trong biên chế của Ấn Độ, được cho là đã ảnh hưởng đến quyết định của Delhi đặt mua S-400 của Nga.

Ngoài các đợt triển khai trên bộ, một biến thể trên biển của HQ-9B, được gọi là HHQ-9B, đã được Hải quân PLA sử dụng rộng rãi kể từ giữa những năm 2010. Hệ thống này hoạt động trên hơn 30 tàu khu trục mặt nước, bao gồm các lớp Type 052C, Type 052D và Type 055. Các tàu khu trục này cũng sử dụng hệ thống vũ khí tầm gần và tên lửa đất đối không tầm ngắn HHQ-10. (Nguồn: MWM, Missile Defense Advocacy Alliance, Military Watch Magazine, CGTN).

Trung Quốc triển khai hệ thống phòng không HQ 9B nâng cấp với loại tên lửa mới. Nguồn video: Bulgarian Military.