Bộ Quốc phòng Nga cho biết trong một thông báo ngày 25/2 ông Yazov qua đời tại Matxcơva ở tuổi 96 sau một thời gian "mắc bệnh nặng và kéo dài".
Yazov sinh ngày 8/11/1924 tại làng Yazovo của Vùng Omsk. Năm 1942, ông tốt nghiệp Trường Huấn luyện Quân sự Bộ binh Matxcơva, và năm 1956, ông rời Học viện Quân sự Frunze. Năm 1967, ông hoàn thành chương trình tại Học viện Quân sự của Bộ Tổng tham mưu.
Sau khi tốt nghiệp trường quân sự, Yazov chiến đấu trong Chiến tranh Vệ Quốc. Từ năm 1942 đến năm 1945, ông lãnh đạo một đơn vị bộ binh, sau đó là một đơn vị tại mặt trận Volkhov và Leningrad.
 |
| Nguyên soái cuối cùng của Liên Xô Dmitry Yazov. |
Sau chiến tranh
Từ năm 1946 đến 1953, Yazov lãnh đạo một đại đội bộ binh và làm phó chỉ huy tiểu đoàn trong Quân khu Leningrad. Trong cuộc khủng hoảng tên lửa Caribbean, ông được điều đến Cuba với tư cách là một chỉ huy trung đoàn.
Từ năm 1979 đến năm 1980, ông là chỉ huy của Nhóm Lực lượng Trung ương ở Tiệp Khắc. Trong khoảng thời gian từ 1980 đến 1984, ông đã chỉ huy Quân khu Trung Á và liên tục tới Afghanistan. Vào ngày 30/5/1987, Yazov được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Liên Xô.
Vào ngày 28/4/1990, Yazov được thăng cấp Nguyên soái Liên Xô, trở thành chỉ huy quân sự Liên Xô cuối cùng có cấp bậc này.
Là Bộ trưởng Quốc phòng từ năm 1987 đến năm 1991, ông Yazov đã tham gia chống lại ông Gorbachev vào tháng 8/1991, một năm sau khi được phong quân hàm nguyên soái.
Vụ việc thất bại và các thủ lĩnh chính trị bị bắt ba ngày sau đó. Tháng 12/1991, Liên Xô sụp đổ.
Yazov được ra tù năm 1993.
Ông Yazov là một nhân vật được kính trọng ở Nga. Ngày 4/2, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đã trao cho ông giải thưởng ghi nhận công lao cho tổ quốc. Tổng thống Nga Vladimir Putin từng trao cho ông Huân chương Danh dự năm 2004 và Huân chương Alexander Nevsky năm 2014.
Ông Yazov là tác giả của một số cuốn sách.
 |
| (Ảnh: Bangkok Post) |
“Không bao giờ mất niềm tin vào công lý”
Trả lời phỏng vấn của đài Sputnik, nhà sử học, cố vấn cho hiệu trưởng trường Đại học sư phạm quốc gia Matxcơva, ông Evgeny Spitsyn, đã chia sẻ những kỷ niệm của ông khi làm việc với Dmitry Yazov.
“Thời điểm Nikolai Ivanovich Ryzhkov giới thiệu tôi với Dmitry Timofeevich Yazov vào năm 1994, ông Yazov đang phải chịu sự thất sủng. Tôi đã đến nhà ông ấy, giúp ông ấy thu thập tài liệu lịch sử cho cuốn hồi ký 'Những đòn đánh của số phận' của ông ấy. Ông ấy là một người đàn ông rất hiếu khách. Và rất đa tài. Ông ấy nắm rất rõ thơ Nga, ông có thể đọc toàn bộ các chương của “Evgeny Onegin”, ông rất thích Lermantov và tự mình viết những bài thơ trữ tình tuyệt vời. Ông ấy cũng nắm rất rõ về lịch sử Thế chiến II, lịch sử đất nước. Đó là một người yêu nước thực sự, một người đàn ông đi qua toàn bộ các mặt trận, đã chiến đấu trên khu vực phía bắc của mặt trận Xô-Đức trong điều kiện vô cùng khó khăn, bảo vệ Leningrad, giải phóng các quốc gia Baltic” - ông Spitsyn chia sẻ.
Theo nhà sử học, ông Yazov đã lãnh đạo Bộ Quốc phòng Liên Xô trong giai đoạn rất khó khăn của lịch sử nước Nga.
“Ông ấy đảm nhận vị trí đó trong giai đoạn khó khăn nhất trong sự phát triển của các lực lượng vũ trang Liên Xô và trong lịch sử đất nước nói chung. Yazov đã trải qua khoảng thời gian cực kỳ khó khăn. Nhưng, khi được trao chức trách, ông ấy đã cố gắng duy trì năng lực chiến đấu của các lực lượng vũ trang... Ông ấy không bao giờ mất niềm tin vào công lý, không mất đi sự lạc quan. Sự ra đi của ông ấy là một tổn thất nặng nề cho các lực lượng vũ trang Nga và Liên Xô. Ông ấy là một cựu chiến binh thực thụ, một sĩ quan chiến đấu đã cày nát một nửa châu Âu trên đường đi của mình. Đó là một người đàn ông đã dành nhiều thập kỷ để phục vụ Tổ quốc” - ông Spitsyn kết luận.