"Đường đi" của những cơ sở nhà đất sai phạm ở Đà Nẵng

Từ thuê, chuyển qua mua chóng vánh

Trong kết luận của Thanh tra Chính phủ vừa mới công bố, qua kiểm tra 31 cơ sở nhà đất thành phố Đà Nẵng bán lại cho bên thuê, phát hiện có 4 cơ sở nhà đất theo quy định phải tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ) gồm số 47 và 73 Nguyễn Thái Học, số 2 Hải Phòng, số 39 Paster.

Theo tìm hiểu của phóng viên, nhà đất tại số 47 Nguyễn Thái Học (phường Hải Châu 1, quận Hải Châu) có diện tích đất hơn 159m2, diện tích sử dụng hơn 115m2, với cấu trúc nhà 2 tầng. Đây là nhà công sản do nhà nước quản lý ký hợp đồng cho Cty Dược Đà Nẵng thuê sử dụng tầng 1 và hộ bà Hoàng Thị Bách Hà thuê ở tầng 2. Tháng 8/2008, UBND thành phố Đà Nẵng hủy hợp đồng thuê nhà với Cty Dược do không có nhu cầu thuê. Cty quản lý nhà Đà Nẵng ký hợp đồng cho Cty TNHH Minh Hưng Phát thuê sử dụng tầng 1, tầng 2 tiếp tục cho bà Hà thuê ở. Sau đó, Cty Minh Hưng Phát xin thuê tầng 2 để mở rộng văn phòng. Tháng 6/2009, Cty này xin mua lại nhà đất số 47 Nguyễn Thái Học và cam kết trả tiền một lần. Tháng 9/2009, UBND thành phố Đà Nẵng đồng ý bán nhà và chuyển quyền sử dụng toàn bộ nhà, đất số 47 Nguyễn Thái Học cho Cty Minh Hưng Phát. Cty này sau đó có văn bản xin giảm hệ số sinh lời và được UBND thành phố đồng ý giảm hệ số sinh lời từ 1,4 xuống 1,2. Tháng 2/2010, UBND thành phố có quyết định cho phép bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất thuộc sở hữu nhà nước tại 47 Nguyễn Thái Học. Theo đó, UBND thành phố Đà Nẵng cho phép bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất 47 Nguyễn Thái Học với tổng giá trị hơn 4,2 tỷ đồng. Tháng 3/2010, Cty quản lý nhà và Cty TNHH Minh Hưng Phát thực hiện thanh lý hợp đồng mua bán cơ sở nhà, đất 47 Nguyễn Thái Học.

Cách số 47 không xa là số 73 Nguyễn Thái Học nằm ở vị trí đắc địa, ngay ngã tư Nguyễn Thái Học giao nhau với đường Yên Bái. Cơ sở nhà, đất này từ năm 2009, được giao cho Trung tâm Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao thành phố làm trụ sở cơ quan. Năm 2010, Trung tâm này được UBND thành phố giao đất tại 295 Nguyễn Chí Thanh để xây trụ sở nên số 73 Nguyễn Thái Học được bàn giao cho Cty quản lý nhà Đà Nẵng.

Theo tìm hiểu, việc bàn giao số 73 Nguyễn Thái Học cho Cty quản lý nhà Đà Nẵng được thực hiện vào tháng 8/2010. Nhà, đất vừa bàn giao thì Cty CP đầu tư Nhất Gia Phúc (do bà Phan Thị Anh Đài - chị ruột Phan Văn Anh Vũ đứng tên giám đốc Cty) có đề nghị xin thuê lại nhà 73 Nguyễn Thái Học. Và Cty quản lý nhà liền sau đó đã có công văn báo cáo và đề nghị UBND thành phố chấp thuận cho công ty này thuê. Tháng 9/2010, UBND thành phố Đà Nẵng đồng ý chủ trương cho phép Cty Nhất Gia Phúc thuê nhà đất 73 Nguyễn Thái Học. Sau khi thuê được số 73 Nguyễn Thái Học, đến năm tháng 3/ 2011, Cty quản lý nhà tiếp tục đề nghị UBND thành phố bán cơ sở nhà, đất này cho Cty Nhất Gia Phúc, sau khi Cty có văn bản xin mua. Chủ trương bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất tại đây được UBND thành phố thông qua. Đến tháng 12/2011, UBND thành phố Đà Nẵng có quyết định cho phép bán nhà và chuyển quyền sử dụng đất tại 73 Nguyễn Thái Học cho Cty Nhất Gia Phúc với giá trị hơn 4,4 tỷ đồng. Đến tháng 1/2012 Cty quản lý nhà và Cty Nhất Gia Phúc thực hiện thanh lý hợp đồng mua bán.

Ngoài số 73 Nguyễn Thái Học, Cty Nhất Gia Phúc còn được mua cơ sở nhà đất tại số 39 Paster. Trong khi đó Cty Minh Hưng Phát được mua cơ sở nhà đất tại số 2 Hải Phòng với giá hơn 3,3 tỷ đồng. Điều giống nhau ở 4 cơ sở nhà đất này, là UBND thành phố Đà Nẵng ký hợp đồng cho thuê và ngay sau đó làm thủ tục bán lại cho bên thuê một cách rất nhanh chóng.

Điều đáng chú ý Cty TNHH Minh Hưng Phát nhận chuyển nhượng các lô đất nói trên Phan Văn Anh Vũ (Vũ ‘‘nhôm’’) nắm giữ 80% vốn điều lệ. Trong khi đó Cty CP đầu đầu tư Nhất Gia Phúc, Vũ “nhôm” có 50% vốn điều lệ.

Việc UBND thành phố Đà Nẵng bán 4 cơ sở nhà đất trên cho bên thuê không qua đấu giá là vi phạm quy định của Luật Đất đai. Theo một số chuyên gia tư pháp, luật sư, việc mua bán nhà đất này đều có những sai phạm nghiệm trọng trong công tác quản lý và sử dụng nhà đất công sản, có hành vi lợi dụng chính sách để mua nhà đất không qua đấu giá. Việc mua bán nhà đất công sản đã bị hợp thức hóa trái pháp luật thông qua hình thức bán chỉ định gây thất thu cho ngân sách nhà nước.

Cụ thể, như trường hợp của Cty Minh Hưng Phát dù mới thành lập và mặc dù không có nhu cầu sử dụng văn phòng nhưng Cty vẫn lập thủ tục xin thuê nhà thuộc sở hữu nhà nước. Ngay sau khi thuê, trong thời hạn ngắn (5 tháng đối với nhà 47 Nguyễn Thái Học và 8 tháng đối với nhà 02 Hải Phòng) Cty này đã lập thủ tục xin mua trực tiếp theo diện nhà đang thuê của nhà nước mà không qua đấu giá.

Trong khi đó, theo quy định thì 2 nhà đất trên hoàn toàn không thuộc đối tượng bán cho người đang cho thuê. Việc lách quy định làm cơ sở cho việc xác định giá khởi điểm theo đơn giá do UBND thành phố ban hành hàng năm thấp hơn giá thị trường rất nhiều...