Mai Hắc Đế là một con phố nhỏ nằm phía Nam Hà Nội cũ. Nó trở nên quyến rũ nhất vào thời gian cuối năm khi những cơn gió mùa đông bắc mang cái lạnh luồn lách khắp phố phường, đi ngoài phố phải trùm đầu chiếc khăn len và cây bàng đầu ngã tư Mai Hắc Đế - Tô Hiến Thành chỉ còn lại vài chiếc lá đỏ ối cuối cùng…
Từ khi hình thành đến nay phố vẫn chỉ dài 840 mét và rộng 10 mét. Một đầu nối với phố Trần Nhân Tông, một đầu nối với phố Lê Đại Hành. Cắt ngang qua con phố này là 4 đường phố Tuệ Tĩnh, Tô Hiến Thành, Thái Phiên và Đoàn Trần Nghiệp.
Xưa kia phố Mai Hắc Đế nguyên là đất thuộc 2 thôn Giáo Phường (đoạn đầu phố) và thôn Phúc Lâm Tiêu (Đoạn cuối phố), đều thuộc tổng Tả Nghiêm (sau đổi là Kim Liên), huyện Thọ Xương cũ.
Con phố này được xây dựng trong giai đoạn 3 của thời kỳ hình thành khu phố Pháp tại Hà Nội, tức là từ năm 1921 - 1945, cũng chính là giai đoạn cuối cùng trong việc quy hoạch Hà Nội mang dấu ấn của người Pháp. Thời Pháp thuộc, phố này có tên là đường số 79 (Voie No79), đến năm 1919 được đổi thành phố Sa-rông (Rue Charron). Năm 1945 có tên là phố Lê Bình. Từ năm 1949 đến nay được đặt tên là phố Mai Hắc Đế. Hiện phố Mai Hắc Đế thuộc phường Bùi Thị Xuân, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội.
So với phố Bùi Thị Xuân Thời Pháp thuộc là đường số 80 (Voie No80), năm 1919 là phố Đuy-vi-nhô (Rue Duvigneau)), Phố Triệu Việt Vương (thời Pháp thuộc là phố Săng xô mơ (Rue Chanseaulme) thì đường số 79 đích thị là khu ở của công chức nghèo. Dấu ấn kiến trúc còn sót lại trên con phố này không có nhiều những công trình thể hiện sự thịnh vượng như hai con phố lân cận.
Tuy nhiên, chính lợi thế và cũng là hạn chế đó mà trong 30 năm của thời kỳ đổi mới, diện mạo của phố Mai Hắc Đế cũng thay đổi mạnh mẽ hơn so với 2 tuyến phố Bùi Thị Xuân và Triệu Việt Vương. Ngày nay, giữa những ngôi nhà được xây dựng mới còn sót lại một vài công trình kiến trúc mà ở đó vẫn toát lên vẻ bình dị, khiêm tốn của khu phố dành cho công chức nghèo.
 |
| Một ngõ nhỏ cổ kính hiếm hoi trên phố Mai Hắc Đế. |
Không rõ từ khi nào, phố Mai Hắc Đế trở thành phố ẩm thực. Không có con phố nào của Hà Nội lại tập trung nhiều hàng ăn với các món ăn ngon đặc trưng cho ẩm thực xứ Bắc đến vậy. Ở đây có mặt từ các món bình dân đến các món cao cấp, ngoài ra còn có các món ăn nhập ngoại.
Đối với người Hà Nội cũ, phố Mai Hắc Đế mới là phố ẩm thực "xịn". Các con phố ẩm thực hay được truyền thông nhắc đến như Tống Duy Tân, ngõ Cấm Chỉ hay chợ đêm Đồng Xuân chỉ là... phố ăn uống thời trang.
Những tín đồ sành ăn đã thống kê có không dưới 20 món ăn ngon đặc sắc hiện diện ở đây. Có thể kể đến bún chả nem cua bể số 38; xôi trứng thịt số 75; Bún chả chan số 53; Bánh đa cua số 32; Gà tần số 81B; Bún chân gà rút xương số 45A và không thể không nhắc đến món phở tái gàu ở số 36B...
 |
| Hàng xôi nóng nổi tiếng trên phố Mai Hắc Đế. |
Cùng với sự phát triển của du lịch, ẩm thực của phố Mai Hắc Đế cũng có nhiều món ngon vùng miền trong nước và thế giới góp mặt. Không ngạc nhiên khi ở đây xuất hiện những đặc sản Cơm hến của Huế; bún thịt nướng của Đà Nẵng; Mì vằn thắn của Sài Gòn; Bánh xèo miền Tây... rồi Gà cay phomai Hàn Quốc, Beefsteck... Tuy nhiên, khi thưởng thức những món ăn góp mặt này thì chúng ta nên quên đi cái gốc gác đích thực của nó để thưởng thức hương vị và cách nấu món theo một biến thể mới và sẽ không thể không thấy rằng nó rất ngon theo một cách rất... Hà Nội.
Phố Mai Hắc Đế trở nên quyến rũ nhất vào thời gian cuối năm khi những cơn gió mùa đông bắc mang cái lạnh luồn lách khắp phố phường, đi ngoài phố phải trùm đầu chiếc khăn len và cây bàng đầu ngã tư Mai Hắc Đế - Tô Hiến Thành chỉ còn lại vài chiếc lá đỏ ối cuối cùng thì chỉ cần lướt qua đây đảm bảo không ai cưỡng lại được sự mời gọi của thoang thoảng mùi khói, mùi gia vị...
Việc còn lại là tìm chỗ đậu xe ghé vào bất cứ quán nào bạn cũng được phục vụ một món ngon với sự chu đáo của con phố ẩm thực chuyên nghiệp.