Đó là chia sẻ của chị Lương Thị Hải, trú tại Tam Nông (Phú Thọ) về quả cọ quê mình.
Chị cho biết, vài năm nay bỗng dưng có người lùng mua quả cọ, loại quả trước đây chỉ để rụng hoặc cho nhau chứ không ai bán. Những cây cọ ngon được thương lái mua tại gốc với giá 40.000 đồng/kg.
“Họ mua rồi vận chuyển đi các nơi rồi chế biến sẵn và bán với giá từ 70-90.000 đồng/kg. Đắt lắm”, chị Hải nói.
Quả cọ khi chín có màu đen, được thu mua tận gốc với giá cao.
Theo chị Hải, tại nơi chị ở, cây cọ đã có từ hàng trăm năm nay. Trước đây, nhà nào cũng có hàng chục, thậm chí hàng trăm cây cọ xung quanh nhà.
Lá cọ được dùng để lợp nhà, hàng, quán. Quả cọ dùng để ăn chơi, cũng đôi khi chín rụng đầy vườn, ít ai mua bán.
“Nhà nào có cây cọ nếp cho quả ngon, ai thích toàn đến xin chứ ít ai bán lấy tiền. Cọ chín rộ, ăn không kịp, nhiều nhà bỏ rụng đầy gốc hoặc lấy xuống, ngâm muối ăn dần cả năm”, chị Hải nói.
Thế nhưng, xã hội ngày càng phát triển, nhà lá cọ thay bằng nhà bê tông, nhà ngói hay mái tôn. Nhiều loại quả thơm ngon hơn được bày bán nên quả cọ cũng ít người chú ý đến.
Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, thay vì “bỏ quên” trên đồi, quả cọ bỗng trở thành thứ quả được nhiều người lùng mua.
Mỗi cây cọ có thể thu được từ 20-40kg quả, có cây bán được cả triệu đồng tiền quả.
Những cây cọ ngon thường là những cây không bị tỉa lá, cao từ 15-20 mét, tán lá rộng. Vì vậy, để lấy cọ bán, gia đình chị Hải phải dùng liềm buộc vào đầu cây sào cao rồi giật cọ xuống.
“Mỗi cây cọ có 3-4 buồng, mỗi buồng cho từ 10-20kg quả. Bán 1 cây có khi được cả triệu đồng. Nhưng mà cả vườn hàng trăm cây mới có 2-3 cây cọ cho quả ngon thôi, cây nào không ngon thì cho cũng không ăn được”, chị Hải nói.
Dạo quanh các chợ online hay các khu chợ chung cư thời gian này, mọi người cũng khá bất ngờ khi quả cọ đang được rao bán với giá gần trăm nghìn đồng/kg.
Quả cọ sau khi ỏm chín, bên trong có màu vàng, ăn ngậy và bùi.
Rao bán quả cọ chế biến sẵn trên chợ mạng với giá 90.000 đồng/kg, chị Xuân Thảo, trú tại Kim Giang (Hà Nội) cho biết, mới đầu mùa nên cọ được giá, chị lấy được 50kg mà không đủ chia cho khách.
“Tôi bán cọ sống với giá 65.000-70.000 đồng/kg, cọ ỏm sẵn thì 85.000-90.000 đồng/kg, thêm tiền vận chuyển tận nhà thì phải hơn 100.000 đồng/kg nhưng không có cọ ngon mà bán hàng ngày”, chị Thảo nói.
Theo chị Thảo, năm nay, giá cọ đắt hơn năm ngoái, cọ ngon cũng hiếm hơn. Cọ ngon nhất là cọ nếp, quả nhỏ hơn, tròn hơn, khi ỏm lên sẽ có một lớp dầu cọ màu vàng nổi lên, khi ăn sẽ thấy có vị ngọt ngọt, bùi bùi, ngậy ngậy. Loại cọ quả to và dài, đẹp thường có vỏ dày, cùi mỏng, ít béo và ít dầu hơn.
Quả cọ nếp sau khi xóc sạch vỏ và ỏm chín. (Ảnh: Xuân Thảo).
“Cọ già bảo quản cũng như bơ. Nếu hái xuống mà để vào tải kín sẽ bị hấp hơi nóng khiến nhiều quả tự chín ép, không ngon. Vì vậy, cọ mua về phải rải ra đất, để thoáng. Trước khi ỏm, cho cọ vào chiếc rổ, xóc lên xóc xuống cho bong lớp vỏ ra. Sau đó, cho cọ vào nồi, đun nóng khoảng 70 độ thì tắt bếp, đậy vung khoảng 15 phút là cọ chín mềm”, chị Thảo cho hay.
Quê ở Phú Thọ nhưng chị Phạm Thị Hương (Cầu Giấy, Hà Nội) cũng phải chi số tiền 115.000 đồng để mua 1kg cọ về ăn cho bõ cơn thèm.
Để mua 1kg cọ ngon tại Hà Nội, nhiều người phải chi số tiền cả trăm nghìn đồng.
Chị Hương cho biết, ngày nhỏ, quê chị có rất nhiều cọ nhưng dần dần nhiều gia đình phá cọ trồng bạch đàn hay trồng cam, bưởi nên càng ngày quả cọ càng hiếm. Những người muốn ăn cọ như chị đều phải bỏ tiền ra mua chứ không thể ra đồi gần nhà hái hoặc sang hàng xóm xin như ngày xưa được nữa.
“Tôi thấy chợ quê tôi bán tầm 20-40.000 đồng/kg nhưng để chuyển 1-2kg cọ từ quê xuống Hà Nội thì không bõ tiền cước xe mà mua nhiều lại không ăn hết. Vậy nên, tôi mua quả cọ chế biến sẵn ở đây ăn cho bõ thèm”, chị Hương nói.