Giờ đây mỗi khi nhắc tới cuộc sống của hoàng tộc Thanh triều, nhiều người sẽ nhớ ngay tới lối sống xa xỉ khét tiếng một thời.
Và sự thật về những bữa ăn tốn kém, cầu kỳ của các Hoàng đế Mãn Thanh dưới đây chính là minh chứng rõ nhất cho điều này.
Chỉ dùng 2 bữa chính mỗi ngày, Hoàng đế nhà Thanh vẫn tốn tới ngàn lạng bạc cho chuyện ăn uống
 |
| Ảnh minh họa: Nguồn Internet. |
Không khó để nhận thấy, bất luận là trong ghi chép sử liệu hay trên những bộ phim truyền hình, các Hoàng đế đều là những nhân vật ngồi trên núi vàng núi bạc của thiên hạ và nghiễm nhiên được thưởng thức những món sơn hào hải vị mỗi ngày. Các vị vua nhà Thanh cũng không phải ngoại lệ.
Trong cuốn hồi ký "Nửa đời trước của ta", vị vua Thanh triều cuối cùng là Phổ Nghi từng tiết lộ sự thật khó tin: Ở vào thời điểm còn ngồi trên ngai vàng, số tiền được chi ra cho việc ăn uống của một mình ông về cơ bản đã tiêu tốn 14,794 lượng bạc trắng mỗi năm, đó là chưa kể tới tiền mua hoa quả hay chế biến các món ăn vặt.
Nếu chỉ nhìn vào con số này một cách đơn thuần, hậu thế ngày nay rất khó có thể tưởng tượng ra mức độ tốn kém ngày ấy.
Thế nhưng cần phải biết rằng, ngay tới thời kỳ đỉnh cao thịnh trị của Thanh triều dưới thời vua Càn Long, thu nhập bình quân của bách tính thường dân cũng chỉ dao động trong 2 đến 3 lượng bạc một tháng.
Sự chênh lệch giữa những con số này cũng đủ để nói lên mức độ xa hoa và tốn kém trên phương diện ăn uống của các nhân vật trong hoàng tộc nhà Thanh. Năm xưa, hoàng thất Thanh triều đều là Mãn tộc vùng Đông Bắc. Sau khi nhập quan, thói quen dùng bữa của họ vẫn giống tập quán truyền lại từ tổ tiên.
Cũng bởi vậy mà các Hoàng đế nhà Thanh mỗi ngày chỉ ăn hai bữa chính. Bữa sáng của họ sẽ diễn ra trong khoảng từ 6 giờ đến 8 giờ sáng. Bữa chiều sẽ được phục vụ trong khoảng từ 12 giờ trưa tới 2 giờ chiều.
Sau khi dùng bữa sáng, Hoàng đế sẽ ăn thêm điểm tâm. Thời gian ăn bữa phụ này cũng không cố định.
Nếu như Hoàng đế nhất thời muốn ăn món gì, Ngự thiện phòng sẽ phải lập tức chế biến và trình lên. Bởi vậy mà những đầu bếp nơi hoàng cung lúc nào cũng luôn phải túc trực trong trạng thái sẵn sàng.
Thế nhưng đối với những Hoàng đế Thanh triều nói riêng, thứ họ coi trọng hơn cả không phải là hương vị hay mức độ quý giá của món ăn mà lại là tính an toàn. Quá trình thử độc cho nhà vua trước mỗi bữa ăn mới thực sự là bước cầu kỳ và tốn kém.
Dựa theo gia pháp được truyền lại từ khi lập quốc, các vua nhà Thanh mỗi khi dùng bữa sẽ chỉ lưu lại bên người 4 cung nhân chuyên phục vụ. Trong số đó, sẽ có một thái giám lớn tuổi chịu trách nhiệm gắp thức ăn cho nhà vua.
Trước khi Thiên tử dùng bữa, thái giám này sẽ phải thử độc cho tất cả các món ăn, sau đó lại đích thân ăn thử để kiểm nghiệm rồi mới dâng lên để nhà vua thưởng thức.
Bữa ăn của Hoàng đế chỉ riêng về số lượng món ăn cũng được quy định hết sức rõ ràng. Một bữa ăn thông thường sẽ có ít nhất 8 món chính cùng với nhiều loại cháo. Tổng số lượng đồ ăn trong mỗi bữa thường sẽ lên tới hai mươi mấy loại.
Mặc dù các món này có khi sẽ được ban cho hậu cung, thế nhưng chung quy phần lớn những sơn hào hải vị trong bữa ăn của nhà vua đề sẽ bị lãng phí.
Bởi lẽ, hoàng thất Mãn Thanh vốn có gia quy, Hoàng đế khi dùng bữa tuyệt đối không được ăn quá 3 miếng cho mỗi món. Quy củ này lập ra để tránh việc sở thích của Thiên tử bị tiết lộ ra ngoài, từ đó nhằm phòng ngừa những kẻ có ý đồ xấu.
Trong số những người nắm quyền của vương triều Mãn Thanh, nhân vật sở hữu phương diện ăn uống tốn kém và lãng phí hơn cả chính là Từ Hi Thái hậu.
Sinh thời, Từ Hi còn đặc biệt thiết lập một Thọ Thiện phòng chuyên chế biến món ăn cho riêng mình. Theo Qulishi, phòng bếp riêng của Thái hậu có tổng cộng 54 gian bếp, mỗi gian được trang bị một đầu bếp chuyên môn.
Với số lượng đầu bếp hùng hậu như vậy, Thọ Thiện phòng của Từ Hi có thể chế biến tới hơn 4000 món ăn đủ chủng loại cùng hơn 400 món điểm tâm đặc sản của khắp mọi vùng miền.
Chỉ riêng việc cung cấp nguyên liệu và trả công cho các đầu bếp chế biến ra những món ăn này đã tiêu tốn của quốc khố nhà Thanh một số tiền không nhỏ.
Mỗi bữa ăn của Từ Hi thậm chí còn sở hữu mức độ xa hoa vượt xa so với những Hoàng đế trước kia.
Một bữa thông thường của bà cũng sở hữu số lượng lên tới hơn trăm món, đó là chưa kể tới ít nhất 20 loại hoa quả và điểm tâm đi kèm.
Chưa dừng lại ở đó, đồ ăn của Tây Thái hậu còn không được đặt trên bàn mà phải do đích thân thái giám thân tín chính tay dâng lên trước mặt.
Với một vị Lão Phật gia tâm trạng thất thường như Từ Hi, có không ít món thậm chí chỉ được bà ban cho một cái liếc mắt chứ chẳng hề được đụng đũa nhưng đã phải bỏ đi.
Từ những minh chứng trên đây, có thể nói rằng tiêu chuẩn và chi phí dành cho bữa cơm của hoàng tộc Thanh triều quả thực cầu kỳ, tốn kém tới nỗi khiến cho hậu thế đời sau không khỏi lắc đầu ngán ngẩm.