Khán giả Việt Nam đã sẵn sàng đóng vai “người phán xử“?

*Bài viết thể hiện quan điểm cá nhân của bạn đọc

Khi ngày càng có nhiều vụ lùm xùm, phần lớn là chuyện đời tư của giới nghệ sĩ, được cho là làm ảnh hưởng đến giới trẻ hoặc thiếu tôn trọng khán giả, xuất hiện không ít lời kêu gọi “phong sát” đối với những cá nhân có hành vi thiếu chuẩn mực, thiếu sự hối lỗi.

Nhưng nói đi cũng phải nói lại, liệu khán giả Việt Nam đã sẵn sàng cho vai trò “người phán xử” hay chưa? Có 2 vấn đề cần làm rõ trước.

Thứ nhất, giới nghệ sĩ - được xem là người của công chúng - nhưng việc thần tượng hóa họ là do người xem chứ không phải ngành nghề đó tạo nên.

Khác với nghề giáo hay nghề y vốn đã có sự chuyên biệt về tính đạo đức. Từ đó, những thầy cô giáo hay y bác sĩ nhận được sự ngưỡng vọng của cuộc đời bởi việc họ làm hằng ngày có tác động tới tính mạng hay sự phát triển của nhiều người, nhiều thế hệ.

Tuy nhiên, việc một ca sĩ, diễn viên được xem là “tấm gương” thì do chính khán giả tự phong cho họ mà thôi. Ca sĩ hay diễn viên cũng chỉ là người bình thường, có chăng công việc họ khác đôi chút là mang tính chất nghệ thuật.

Về tính giá trị khi đem ra so với các ngành nghề khác cũng chẳng khác gì. Nếu một cô lao công giúp đường phố sạch đẹp hơn thì người nghệ sĩ này đem lời ca tiếng hát giúp cuộc sống tươi vui hơn.

Mỗi ngành nghề có giá trị riêng. Vậy cớ gì cứ phải xem các nghệ sĩ là thần tượng?

Nếu cứ xem họ là “người thường” và việc họ làm cũng chỉ là công việc kiếm sống như bao nghề khác thì chúng ta sẽ ít phán xét hơn những điều họ đã và đang làm.

Nói tới đây xin khẳng định, không phải tôi ủng hộ cho việc các nghệ sĩ thích làm gì thì làm nhưng những người phán xét – là khán giả - phải chăng cũng nên xem xét lại chính mình và cách mình lên án một ai đó?

Đây cũng chính là điều thứ hai cần nói tới: vai trò của khán giả. Lý do vì sao những sản phẩm được cho là “vớ vẩn, rẻ tiền” vẫn có thể chiếm lượt xem rồi chia sẻ "khủng" trên các nền tảng mạng xã hội?

Tại sao một thanh niên xăm trổ đầy mình, làm những clip về đời sống giang hồ, đập phá… lại được xem như thần tượng? Tại sao những bộ phim về đánh đấm, bạo lực luôn có sức hút hơn những đề tài gia đình, lịch sử?

Chính phần lớn khán giả đã tiếp tay cho những sản phẩm sai trái. Từ đó, những người làm ra nó ngang nhiên cho rằng đó là thời thượng để rồi dẫn đến những sự việc mà sau này bị cho là “hư hỏng” hay “thiếu tôn trọng khán giả”. Chẳng phải ngay từ đầu khán giả đã không tôn trọng mình đó sao?

Một từ có thể lý giải cho điều này chính là “sở thích”. Có người thích những bộ phim tình cảm nhẹ nhàng kiểu Hàn Quốc, có người mê những tập phim lê thê phong cách Ấn Độ.

Có người thần tượng nhạc Bolero, nhạc Trịnh là đỉnh cao của ngôn từ và chê bai nhạc Sơn Tùng hát chẳng nghe lời nào. Trái lại giới trẻ sẽ chỉ trích nhạc vàng là sến, nhạc Trịnh là khó hiểu.

Và khi “tình cảm” ta đặt vào đâu thì những thứ xung quanh nó đều là tốt đẹp. Ví như một bạn trẻ thần tượng Sơn Tùng thì chàng ca sĩ này làm gì cũng đúng cả mà thôi.

Có ý kiến cho rằng nghệ sĩ sống nhờ khán giả thì chính khán giả sẽ là người người phán xét. Điều này không sai bởi trong dòng chảy có phần hỗn tạp của giới giải trí, nhiều giá trị đang dần bị lãng quên và xem nhẹ.

Suy cho cùng, sự thương yêu của khán giả là thước đo cho sự thành công của nghệ sĩ và tiếng nói của khán giả là lời cảnh tỉnh tốt nhất cho các nghệ sĩ xem lại mình.

Nhưng một khi đóng vai trò là “người phán xử” thì cần lắm chính khán giả chúng ta hãy xem lại mình như câu “tiên trách kỷ, hậu trách nhân” vậy.