BS Nguyễn Tiến Quân, Trưởng khoa Truyền nhiễm, BV đa khoa Tuyên Quang cho biết, trong thời gian qua, BV tiếp nhận không ít trường hợp bị chó, mèo cắn, cào nhưng chủ quan không đi tiêm phòng, dẫn đến tử vong đáng tiếc.
Trong đó có trường hợp bệnh nhi Hoàng Văn N., 11 tuổi ở Tuyên Quang. Trong lúc sang nhà hàng xóm chơi, cháu bé không may bị mèo cào vào lưng. Do vết thương không nghiêm trọng nên cháu N. không thông báo với bố mẹ.
 |
| Các vết chó, mèo cào cũng nguy hiểm ngang các vết cắn, bệnh nhân cần phải theo dõi con vật để tiêm phòng dại kịp thời. Ảnh minh hoạ |
3 tháng sau, bỗng cháu N. mệt mỏi tăng dần, thường xuyên rùng mình, sợ nước, sợ gió, sợ ánh sáng, không uống, không ăn được...
Ngay lập tức, gia đình đưa con đến BV đa kha tỉnh để cấp cứu tuy nhiên cháu đã không qua khỏi và tử vong ngay sau khi nhập viện 1 ngày.
Mới đây, bệnh nhân Vi Thị H. 80 tuổi, trú tại huyện Yên Sơn, Tuyên Quang cũng được chuyển đến BV cấp cứu khi đã lên cơn dại.
Bà H. bị chó nhà cắn vào chân trái nhưng chủ quan không đi tiêm phòng, gia đình không theo dõi chó mà giết thịt ngay ngày hôm sau. Sau 1 tháng, bệnh nhân xuất hiện tình trạng sợ gió, cứng hàm, nuốt khó, choáng váng, sợ ánh sáng... Tại BV, bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân mắc bệnh dại. Sau 2 ngày phát cơn dại, bệnh nhân đã tử vong.
Theo BS Quân, không bệnh truyền nhiễm nào đáng sợ như bệnh dại, một khi đã phát bệnh dại, bệnh nhân cầm chắc “án tử” trong tay.
“Khi bị dại, bệnh nhân biết mình sẽ chết. Bác sĩ, người nhà đều đau lòng khi thấy chết mà không thể cứu. Tất cả những người mắc bệnh dại khi “chết dần trong đau đớn vật vã” đều hối tiếc vì không tiêm phòng dại”, BS Quân chia sẻ.
Bệnh dại chủ yếu lây truyền qua các vết cắn, vết trầy xước từ nước bọt của động vật bị dại sang cơ thể người.
Sau khi xâm nhập, nếu không kịp thời tiêm vắc xin dại, virus dại sẽ nhân nhanh số lượng ngay tại điểm cắn, di chuyển dọc theo các dây thần kinh, tiến thẳng tới hệ thần kinh trung ương với tốc độ khoảng 12-24mm mỗi ngày.
Bệnh dại không phát ngay, thời kỳ ủ bệnh trung bình từ 30 đến 90 ngày, có thể kéo dài đến 1 năm. Vết thương càng nặng, càng gần các đầu mút thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn.
Ngay khi bị nhiễm virus, nếu không tiêm vắc xin dại kịp thời, triệu chứng đầu tiên của người bệnh là đau đầu, sốt, mệt mỏi, cảm giác tê và đau ngay tại vết thương.
Khi virus xâm nhập sâu vào não bộ (thể viêm màng não), người bệnh bắt đầu có biểu hiện mất ngủ, sợ ánh sáng, sợ tiếng động, sợ gió, tăng tiết nước bọt, hạ huyết áp. Bệnh tiến triển tăng đến mức người bệnh không thể uống nước, không nuốt được, ăn uống trở nên rất khó khăn. Ở thể này, người bệnh sẽ chết chỉ sau 1 tuần kể từ ngày phát bệnh.
Thể bại liệt ít gặp hơn, thể này khiến người bệnh tê liệt toàn bộ cơ thể, rối loạn tiểu, rối loạn đại tiện, liệt tay, chân. Người bệnh sẽ tử vong ngay nếu liệt lan đến cơ hô hấp. Khi phát dại, bệnh nhân tỉnh táo hoàn toàn cho đến lúc chết.
BS khuyến cáo, khi bị chó, mèo cào, cắn, cần rửa vết thương dưới vòi nước chảy kết hợp với xà phòng liên tục trong 15 phút. Sau đó, rửa sạch vết thương với cồn 70%, cồn i-ốt hoặc Povidone-Iodine, tuyệt đối không cố gắng nặn máu.
Ngay cả đối với vết cắn nhẹ, người bệnh vẫn nên tiêm vacxin dại để hình thành kháng thể bảo vệ cơ thể. Sau đó nên theo dõi vật nuôi trong 15 ngày.
Nếu bị cắn ở vùng đầu, mặt, cổ, đầu ngón tay hoặc bất kể vùng gần hệ thần kinh trung ương, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để để tiêm phòng dại.
Các gia đình nuôi “thú cưng” hoặc động vật hoang dã, cần phải cho đi chích ngừa theo đúng lịch tiêm phòng dại. Nên rọ mõm, không thả rông vật nuôi ngoài đường.