Đèn tín hiệu bắt lỗi người vi phạm GT của HS Đà Nẵng

Đó là công trình sáng chế độc đáo của đôi bạn Lê Nhựt Hưng (lớp 12/10, trường THPT Trần Phú, TP Đà Nẵng) và Nguyễn Tiến Dũng (lớp 11/A5, trường THPT chuyên Lê Quý Đôn, TP Đà Nẵng) đã giúp 2 em “rinh” giải Nhì chung cuộc tại cuộc thi Khoa học kỹ thuật (KHKT) cấp quốc gia dành cho học sinh trung học khu vực phía Nam.

Lê Nhựt Hưng và Nguyễn Tiến Dũng (từ bên trái qua) cùng những người tham dự cuộc thi KHKT quốc gia dành cho học sinh trung học tháng 3/2015.

Theo đó, “Hệ thống đèn tín hiệu giao thông: thông minh – Thân Thiện Môi Trường” được viết trên nền “C++” (đối với phần cứng) và “.Net” trên phần mềm giúp tương thích hầu hết với mọi hệ điều hành, có giao diện trực quan, đơn giản, tình bảo mật tốt, độ chính xác cao, hiển thị lược sử vi phạm của người điều khiển tham gia giao thông.

Hệ thống đèn tín hiệu này có nhiều tính năng thuận lợi giúp quản lý các phương tiện tham gia giao thông, vận hành công nghệ định vị toàn cầu GPS, đồng thời phát hiện kịp thời những hành vi vượt đèn đỏ hay dừng sai quy định, lấn làn, ngược chiều. Ngoài ra, trên đèn tín hiệu còn sử dụng hệ thống tương tác cơ sở dữ liệu để nhận dạng người vi phạm giao thông, khả năng xử lý thông tin được lượng lớn trong cùng một thời điểm, tránh gây ra ảnh xung đột khi bị xử lý quá nhiều công việc.

“Hệ thống đèn giao thông thông minh thân thiện với môi trường” phải tuân theo một quy trình khá chuẩn xác. Đầu tiên khi đèn đỏ được hoạt động thì hệ thống cảm biến khoảng cách bằng sóng âm sẽ được thiết lập và sẽ chạy liên tục để đảm bảo tính chính xác. Hệ thống cảm biến sẽ được đặt ở trước kẻ vạch trắng (kẻ vạch giới hạn giữa người đi bộ qua ngã tư và các phương tiện giao thông dừng lại khi gặp đèn đỏ). Khi gặp vật cản lúc đèn đỏ thì cảm biến khoảng cách sóng âm sẽ xác định khoảng cách và thông báo về máy chụp. Bộ đo góc có nhiệm vụ tính toán nhờ khoảng cách và ước lượng góc người vi phạm sẽ đi trong 1 giây tiếp theo. Máy chụp có nhiệm vụ chụp lại và đưa về bộ lưu. Bộ lưu được hệ thống xử lý và đưa lên cơ sở dữ liệu điện toán đám mây thông qua các thiết bị truyền sóng wifi hay bằng dây.

Ở phần tự động nhận diện ùn tắc giao thông, trong mỗi 10 phút camera ở tại ví trí lần lượt chụp 1 tấm ảnh sử dụng khả năng nhận diện thông tin thông minh. Nếu nhận diện ra đoạn đường đang tắc nghẽn hệ thống sẽ gửi tín hiệu về người giám sát để cảnh báo. Dựa trên thời gian thực, đèn sẽ tự động xử lý qua lại giữa các tín hiệu để đảm bảo sự hoạt động qua lại giữa các đèn và chạy chữ trên đèn không bị ảnh hưởng bởi các thiết bị khác.

Về phần người sử dụng (cảnh sát giao thông) sẽ dùng phần mềm và tài khoản được cấp để truy xuất và sử dụng cơ sở dữ liệu để lấy hình ảnh. Đồng thời khi lấy hình ảnh thì chương trình phần mềm sẽ nhận dạng biển số xe rồi từ biển số xe phân tích thành văn bản, sau đó tự truy xuất đến cơ sở dữ liệu chứa thông tin các xe và hiển thị chủ xe và loại xe vi phạm an toàn giao thông. Ngoài ra phần mềm còn cung cấp ngày, giờ, số lần vi phạm an toàn giao thông và địa điểm của người tham gia giao thông vi phạm giúp công việc xử lý được trở nên dễ dàng hơn.

Sản phẩm này còn có các chức năng dành cho các phương tiện khẩn cấp như xe cứu thương, cứu hỏa,… mà không cần hỗ trợ tới làn khẩn cấp, phù hợp cho phương tiện giao thông được hỗ trợ mọi hệ điều hành hiện nay như windows phone, ios, android,…vẫn thường có trên tính năng điện thoại di động smartphone.

Tính năng ưu trội của thiết bị này là phát hiện lấn làn. Sản phẩm cho thấy lợi ích cũng như các giải pháp được đề ra và sử dụng những ý tưởng mang tính tối ưu, tính đột phá hơn so với các sản phẩm trước. 

Nói về ý tưởng mô hình sáng chế đầy tiện ích này, đôi bạn trẻ cho biết đã ấp ủ từ rất lâu trong các lần đi tham quan, du lịch qua các thành phố lớn. Những lần ấy, được tận mắt chứng kiến người tham gia giao thông ngang nhiên “lách luật”, coi thường tính mạng, và thấu hiểu nỗi vất vả, khó nhọc của những “chú” cảnh sát giao thông, Hưng và Dũng đã nảy ra ý tưởng về mô hình sáng chế “bắt lỗi” người vi phạm giao thông. Từ đó, đôi bạn này đã bắt đầu tự nghiên cứu và học hỏi qua sách vở, mạng internet, thầy cô, các thế hệ đàn anh đi trước để phác thảo nên mô hình ý tưởng sản phẩm. Nhưng mô hình này mãi đến hè 2014, Nhựt và Dũng mới có thời gian bắt tay vào thực hiện.

“Những năm gần đây, ở Việt Nam, phương tiện tham gia giao thông ngày càng đông cùng với đó ý thức người dân khi tham gia giao thông chưa cao nên tình trạng vi phạm luật giao thông và tai nạn giao thông ngày càng tăng cả về số lượng lẫn quy mô. Những vi phạm và tai nạn chủ yếu xuất phát từ những lỗi như đi ngược chiều, lấn làn, vượt đèn đỏ, phóng nhanh, vượt ẩu. Những vấn đề trên đang là vấn nạn mà xã hội cần quan tâm và là vấn đề gây nhức nhối cho nhà nước. Từ đó, thiết nghĩ, ngoài việc giám sát phương tiện giao thông thì việc áp dụng các thiết bị để thân thiện với môi trường cũng là một phần quan trọng trong sản phẩm. Ý thức được điều đó cùng với sự vận dụng những ý tưởng để đưa vào thực tế thì “Hệ thống đèn tín hiệu giao thông: thông minh – thân thiện môi trường” (System Of Traffic Lights: Smart – Environmentally Friendly) đã ra đời” – Nguyễn Tiến Dũng chia sẻ.

Nói về những kỳ vọng và ước mơ cho tương lai, hai bạn không ngần ngại cho biết về dự định sau này của mình. Hưng và Dũng đang ấp ủ nhiều đề tài hay khác như mô hình sản phẩm hỗ trợ người khuyết tật trong quá trình di chuyển, máy đọc sách cho người khiếm thị, va li thông minh, robot bảo vệ biển đảo và biên giới,… Hai bạn cho biết, sau này sẽ thi vào ngành CNTT, hoặc kỹ thuật để cho điều kiện khám phá chân trời khoa học, sáng tạo ra những sản phẩm tiện ích hơn với cộng đồng. “Em à, nếu có điều kiện, em muốn sang Mỹ học và sau đó đem kiến thức những năm học nước ngoài về phục vụ Tổ quốc.” – Lê Nhựt Hưng cho biết.