Theo dự kiến, ngày 15/9, TAND Cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên tòa xét xử phúc thẩm vụ án vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại dự án Nhà máy nhiên liệu sinh học (ethanol) Phú Thọ.
Phiên tòa này từng dự kiến được xét xử vào ngày 5/8 vừa qua nhưng phải dời lịch do ảnh hưởng của dịch COVID-19.
Các bị cáo trong vụ ethanol Phú Thọ tại phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: TP
Ông Đinh La Thăng không kháng cáo
Được biết phiên tòa phúc thẩm được mở do sáu bị cáo có đơn kháng cáo gồm: Vũ Thanh Hà (cựu tổng giám đốc (TGĐ) Công ty CP Hóa dầu và nhiên liệu sinh học - PVB), Phạm Xuân Diệu (cựu TGĐ Tổng công ty CP Xây lắp dầu khí Việt Nam - PVC), Nguyễn Xuân Thủy (cựu phó trưởng Phòng đầu tư dự án PVB), Khương Anh Tuấn (cựu phó trưởng Phòng thương mại PVB), Lê Thanh Thái (cựu trưởng Phòng kinh doanh PVB), Hoàng Đình Tâm (cựu kế toán trưởng PVB).
Đáng chú ý, ông Đinh La Thăng (cựu chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN) không kháng cáo.
Hồi tháng 3, TAND TP Hà Nội tuyên phạt bị cáo Đinh La Thăng 11 năm tù về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng, tổng hợp với bản án trước đó là 30 năm tù.
Cùng tội danh, bị cáo Vũ Thanh Hà bị tòa tuyên phạt sáu năm sáu tháng tù, Trần Thị Bình (cựu phó TGĐ PVN) 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, Phạm Xuân Diệu ba năm sáu tháng tù, Nguyễn Ngọc Dũng (cựu phó TGĐ PVC) ba năm tù; Nguyễn Xuân Thủy, Khương Anh Tuấn và Hoàng Đình Tâm mỗi bị cáo 30 tháng tù; Đỗ Văn Quang (cựu trưởng Ban kinh tế kế hoạch PVC) 28 tháng tù, Lê Thanh Thái 24 tháng tù.
Riêng bị cáo Trịnh Xuân Thanh bị phạt 10 năm tù về tội vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng và tám năm tù về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, tổng hợp hình phạt là 18 năm tù. Tổng hợp với các bản án trước đó, hình phạt chung đối với bị cáo Thanh là tù chung thân…
HĐXX sơ thẩm nhận định các bị cáo đã có vi phạm trong quá trình thực hiện đầu tư xây dựng Nhà máy ethanol Phú Thọ, khiến dự án bị dừng thi công giữa chừng dù chưa có hạng mục nào hoàn thành, gây thiệt hại cho PVB số tiền hơn 543 tỉ đồng.
Ngoài án hình sự, tòa còn buộc các bị cáo Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh, Vũ Thanh Hà, Trần Thị Bình… liên đới bồi thường cho PVB số tiền thiệt hại hơn 543 tỉ đồng. Trong đó, cá nhân ông Thăng phải bồi thường 200 tỉ đồng, ông Thanh hơn 143 tỉ đồng, ông Hà 100 tỉ đồng.
Trịnh Xuân Thanh rút đơn kháng cáo
Đáng chú ý, liên quan đến vụ án, Công ty TNHH Đầu tư Mai Phương cũng có đơn kháng cáo. Công ty này đề nghị tòa phúc thẩm xem xét trả lại 3.400 m2 đất tại Tam Đảo (Vĩnh Phúc).
Trước đó, tòa sơ thẩm cho rằng khu đất 3.400 m2 tại thị trấn Tam Đảo chuyển nhượng bằng tiền có nguồn gốc từ PVC, được sử dụng trái pháp luật thông qua hợp đồng và chủ trương góp vốn của Trịnh Xuân Thanh. Tiếp đó, khu đất được chuyển nhượng cho Công ty Mai Phương (do cha ruột bị cáo Thanh đứng tên).
Để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của Nhà nước, của PVC, HĐXX nhận thấy cần xác định PVC là chủ thể có quyền sử dụng hợp pháp của khu đất trên. PVC có quyền liên hệ với cơ quan nhà nước có thẩm quyền để tiến hành các thủ tục xác định lại quyền sử dụng khu đất theo quy định của pháp luật.
Bị cáo Trịnh Xuân Thanh phải truy nộp 3 tỉ đồng hưởng lợi trong việc mua khu đất nêu trên để sung công quỹ nhà nước.
Về quan hệ dân sự giữa PVC với PVC Kinh Bắc trong việc xác định tỉ lệ vốn góp, giữa PVC Kinh Bắc với Công ty Mai Phương và các cá nhân khác trong việc chuyển nhượng, quản lý, sử dụng và xây dựng trên khu đất 3.400 m2, tòa xác định các bên liên quan có quyền tự giải quyết, nếu tranh chấp thì có quyền khởi kiện bằng vụ án dân sự khác.
Sau phiên sơ thẩm, Trịnh Xuân Thanh kháng cáo toàn bộ bản án. Tuy nhiên, đến nay bị cáo này đã rút đơn kháng cáo.
Được miễn hình sự vì mắc bệnh hiểm nghèo
Liên quan vụ án, nhiều cá nhân có trách nhiệm liên quan, thậm chí đã đủ yếu tố cấu thành tội phạm nhưng được miễn trách nhiệm hình sự.
Điển hình là ông Vũ Quang Nam (phó TGĐ PVN từ năm 2006 đến 2012) là phó trưởng Ban thường trực Ban chỉ đạo triển khai các dự án nhiên liệu sinh học, phụ trách pháp lý. Hành vi của ông Nam đồng phạm với các bị cáo nhưng do đang bị ung thư phổi giai đoạn IV, thuộc danh mục các bệnh hiểm nghèo nên cơ quan tố tụng không truy cứu trách nhiệm hình sự.
Hay như ông Trần Ngọc Hà, nguyên tổ phó tổ chuyên gia giúp việc đấu thầu, phụ trách lập hồ sơ yêu cầu. Hành vi của ông Hà đồng phạm với các bị cáo tại PVB nhưng do bị bệnh hiểm nghèo nên không xem xét trách nhiệm hình sự.
Ngoài ra, nhiều cá nhân khác được xác định có tham gia thực hiện công việc theo nhiệm vụ được phân công, giao việc và không biết liên danh của PVC không đủ năng lực nên không có căn cứ xem xét trách nhiệm hình sự. Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an đã có văn bản yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xử lý kỷ luật là phù hợp.