Chàng giáo viên bị bỏ bùa
Trong những ngày đi tìm hiểu về bùa, ngải, nèm, chài, nhà nghiên cứu văn hóa Nguyễn Hữu Nhàn (Việt Trì, Phú Thọ) còn được nhiều thầy cao tay quý mến, truyền dạy cho thuật làm bùa ngải. Thầy mo Huân ở Mỹ Thuận, thầy Hoàng Đức Sin ở Tân Minh, thầy Đinh Văn Nhân ở Tân Lập đã kỳ công dạy cho ông Nhàn khá nhiều bài nèm để cứu người và chữa bệnh hiểm nghèo.
Tôi hỏi nhà văn Nguyễn Hữu Nhàn: “Ông có làm được nèm, chài, bùa ngải thật không?”, ông Nhàn chỉ cười tủm tỉm đầy vẻ bí hiểm không khác gì những ông thầy bùa sau chốn rừng già. Ông bảo: “Mấy chục năm đẫm mình trong văn hóa Mường tôi biết rõ nèm chài không phải là chuyện hoang đường, mê tín dị đoan mà nó là một thứ khoa học thần bí chưa giải thích nổi. Có điều thần bí ấy có cái lợi cho cuộc sống nhưng cũng có bài làm hại cho cuộc sống con người”.
Những ngày nhà văn Nguyễn Hữu Nhàn ở nhà cụ Hà Văn Bằng học làm bùa, nèm, ông được tận mắt và nghe kể nhiều chuyện kỳ lạ.
 |
| Một thầy mo đang làm nèm đòi nợ cho một người phụ nữ ở Hà Nội |
Anh Hoàng Văn Đức, cán bộ Trường Văn hóa nghệ thuật Tây Bắc bị một người vay 3,5 triệu đồng, số tiền rất lớn thời kỳ đó, rồi quỵt nợ bảo không vay. Anh này nhờ cụ Bằng nèm cho bài. Đúng hai tháng sau, anh Đức biên thư cho cụ Bằng bảo kẻ quỵt nợ đã tự động đem tiền đến trả đủ, lại còn xin lỗi nữa.
Lại có một người tên Hoa ở Hòa Bình, được cụ làm nèm đòi hộ 30 triệu đồng, số tiền lớn bằng cả ngôi nhà ở Hà Nội thời bấy giờ. Kẻ vay nợ đã bỏ nhà trốn đi biệt tăm. Bà Hoa hứa hươu hứa vượn với cụ Bằng rằng sẽ biếu cụ vài triệu nếu cụ làm nèm đòi được.
Kết quả vài ngày sau người vay nợ kia tìm về trả thật, nhưng bà ta chỉ gửi cho cụ Bằng 200 ngàn đồng.
Ông Nhàn chứng kiến sự việc từ đầu nên sôi máu lên, liền hỏi cụ Bằng: "Cụ có thể làm nèm trị những kẻ thất hứa chứ?". Cụ Bằng bảo: "Làm được, nhưng làm phúc là chính. Nèm hại người sẽ bị quả báo đấy". Những câu chuyện ly kỳ về quả báo tôi được nghe rất nhiều, sẽ kể chi tiết trong phần sau.
Trong thế giới bùa ngải, người Mường phân biệt mấy loại như sau: làm bùa để yêu nhau, nèm, ngải để trêu nhau và chài để hại nhau. Việc phân biệt cũng chỉ là tương đối. Nèm, ngải và bùa nhiều khi được gọi lẫn lộn. Nèm cũng có thể làm cho yêu nhau, hoặc làm nèm để chữa bệnh.
 |
| Một thầy mo ở Tân Sơn đang làm bùa yêu |
Trong văn hóa tâm linh của bùa, ngải, nèm, chài, có lẽ bùa, mà cụ thể là bùa yêu được người đời, đặc biệt là chị em phụ nữ quan tâm chú ý nhiều nhất.
Những câu chuyện về bị bỏ bùa yêu được người ta thi nhau kể ngày đêm không hết. Nào là một chàng thợ xây người Mường xấu xí làm bùa lấy được một cô gái con nhà giàu xinh đẹp tận Hà Nội. Rồi cô gái Mường chột một mắt lấy được anh chủ thầu đẹp trai đã có vợ ở Hà Nội. Rồi chuyện một gã chồng phản bội, bỏ vợ theo người tình sang Mỹ cũng phải trở về với người vợ già lắm mồm và đàn con nheo nhóc nhờ có sự can thiệp của bùa yêu...
Những câu chuyện truyền miệng kiểu ấy dài miên man, cứ hư hư thực thực, ai cũng kể hùng hồn, nhưng hỏi đến chứng cứ thì đều tắc ứ không nói được nữa, đành bảo, nghe thấy thế nào thì kể vậy thôi.
Có một câu chuyện lạ lùng liên quan đến bùa yêu mà tôi không biết có nên tin hay không. Lý do tôi lăn tăn là vì nó được kể bởi các cán bộ phụ trách mảng kế hoạch hóa gia đình huyện Thanh Sơn, khi tôi làm việc một cách chính thức với danh nghĩa nhà báo.
Chuyện này xảy ra từ chục năm trước. Sau khi hỏi chuyện trên trời dưới bể về sinh đẻ kế hoạch, sức khỏe sinh sản, tôi gợi sang chuyện bùa mê ngải lú. Lập tức, các bộ của đơn vị này khẳng định với tôi rằng, chính mắt họ đã được chứng kiến một câu chuyện thật đến khó tin, thật đến 100%. Lý do để khẳng định độ thật nhiều như thế là vì nhân vật tên Sơn là người nhà của một vị cán bộ trong đơn vị này.
Anh chàng giáo viên tên Sơn đó 25 tuổi, người Lâm Thao, dạy học ở xã Minh Đài, Thanh Sơn. Sơn đẹp trai, phong độ, lại giỏi giang, là niềm mơ ước của nhiều cô gái bản.
Tại bản Sơn ở có một cô gái người Mường yêu thầm nhớ vụng Sơn nhiều lắm. Cô này tìm mọi cách thể hiện tình cảm với anh, nhưng vì anh đã có người yêu xinh đẹp ở quê nhà nên anh từ chối tình cảm của cô ta.
 |
| Theo lời đồn, thầy mo Hoàng Văn Thục đã làm bùa để chàng giáo viên tên Sơn mê mệt cô gái Mường |
Thực tế, nếu Sơn chưa có người yêu thì anh cũng không thể đáp lại tình cảm của cô gái Mường, bởi cô rất xấu gái. Cô lùn tẹt, nước da bánh mật, răng lại vẩu quá đáng. Trình độ của cô gái này thì mới hết lớp 2.
Dạy học ở xã Minh Đài một thời gian, Sơn xin chuyển công tác về huyện Lâm Thao để gần người yêu rồi tính chuyện xây dựng gia đình.
Không chịu mất người mình yêu, cô gái đã làm bùa yêu. Một cán bộ y tế còn biết rõ cô ta nhờ thầy mo Hoàng Văn Thục ở bản Mịn (Mỹ Thuận) làm bùa chú.
Sau này tôi có gặp thầy Thục, hỏi chuyện này thì thầy mo Thục bảo không nhớ nổi, vì ông làm cho rất nhiều người.
Sau khi bị thả bùa, ông giáo làng ở cách đó 50km không thể dạy học được nữa. Sơn nhớ nhung, tương tư cô gái Mường đến sầu muộn, héo hon.
Thấy người yêu cứ thơ thẩn, cô bạn gái hỏi vì sao, Sơn thú nhận rằng trái tim đã hoàn toàn thuộc về cô gái người Mường. Cô bạn gái chỉ còn biết nuốt hận vào lòng và không bao giờ thèm nhìn mặt Sơn nữa.
Từ ngày bị thả bùa, cứ mỗi tuần Sơn lại bỏ dạy vài ngày để vào Minh Đài thăm người yêu. Hiện giờ họ đã lấy nhau và sống rất hạnh phúc. Sơn đã chuyển công tác vào Minh Đài để được gần vợ, gần con...