Thời gian gần đây, khi nhắc đến "Tịnh thất Bồng Lai" (còn gọi là "Thiền am bên bờ vũ trụ"), nhiều người hay đề cập cụm từ "thầy ông nội" để nói về bị can Lê Tùng Vân (SN 1932). Vậy, ai là người đã dựng nên vụ "thầy ông nội" ở tịnh thất tự xưng này?
Theo kết luận điều tra của Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Long An, trên cơ sở kết quả giám định, cơ quan chức năng xác định có 5 clip đăng tải trên 2 tài khoản YouTube chứa nội dung vi phạm. Trong đó, clip với tên gọi "5 chú tiểu - phần 2, Người lớn mừng tuổi "thầy ông nội" ngày mùng 1 Tết...!" đăng tải ngày 2-7-2019 đã mạo danh, mạo xưng đức Phật, xúc phạm Phật giáo.
Bị can Lê Tùng Vân khai nhận tham gia trực tiếp trong clip này. Người quay phim là 2 bị can Lê Thanh Hoàn Nguyên (SN 1990) và Lê Thanh Nhất Nguyên (SN 1991). Bị can Lê Thị Cúc (SN 1960) chuẩn bị đồ hậu vàng cho ông Lê Tùng Vân mặc, ngồi trước tượng Phật và lư hương để một số người quỳ lạy, thắp nhang.
Trong lúc quỳ lạy, bị can Lê Thu Vân (SN 1957) nói: "… kính lạy đức thầy bổn sư giáo chủ, giải thoát hiện sinh, truyền đạo, hồng hạc vân du…". Sau khi quay xong clip, Hoàn Nguyên và Nhất Nguyên trình cho ông Lê Tùng Vân xem lại và thống nhất trước khi "thầy ông nội" cho phép đăng lên tài khoản YouTube "5 chú tiểu – Thiền am bên bờ vũ trụ".
Bị can Hoàn Nguyên xác định các nghi thức, thủ tục cúng bái, quỳ lạy… được thể hiện trong clip là do ông Lê Tùng Vân quy định và đặt ra. Mục đích đăng tải lên YouTube được Hoàn Nguyên khai rằng để cộng đồng mạng, người hâm mộ xem hoạt động của nhóm người tại "Tịnh thất Bồng Lai – Thiền am bên bờ vũ trụ".
Ngày 31-12-2021, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Long An ra kết luận giám định về nội dung clip trên. Theo đó, clip có thời lượng 18 phút 41 giây, 452.313 lượt xem và 1.500 lượt bình luận. Trong đó, đoạn từ phút 0:02:27 – 0:02:42 đã mạo danh đức Phật, xúc phạm Phật giáo; đoạn từ phút 0:06:06 – 0:06:13 đã mạo xưng đức Phật.
Từ hành vi này cùng hàng loạt hành vi khác, ngày 3-1-2022, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đức Hòa đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội "Lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, tổ chức, cá nhân" xảy ra tại "Tịnh thất Bồng Lai".
Ba ngày sau, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Đức Hòa ra quyết định khởi tố bị can đối với Lê Tùng Vân, Hoàn Nguyên, Nhất Nguyên và Lê Thanh Trùng Dương; đồng thời ra lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Hoàn Nguyên, Nhất Nguyên và Trùng Dương. Riêng bị can Lê Tùng Vân bị áp dụng biện pháp ngăn cấm đi khỏi nơi cư trú.
Cuối tháng 2-2022, VKSND huyện Đức Hòa đã quyết định chuyển vụ án này lên Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Long An để điều tra theo thẩm quyền. Từ đây, 2 bị can Cao Thị Cúc và Nhị Nguyên lần lượt bị khởi tố, bắt tạm giam.
Riêng bị can Lê Thu Vân hiện chưa xác định được chỗ ở nên chưa tiến hành các thủ tục tố tụng theo quy định. Bà Lê Thu Vân là mẹ ruột của 3 bị can Nhị Nguyên, Hoàn Nguyên và Nhất Nguyên. Cha của 3 bị can này hiện chưa rõ là ai.