Tìm hiểu vũ khí lạnh trên súng trường tấn công (1)

Theo hình dáng có lưỡi lê hình dao nhọn có rãnh 2 bên để thoát máu; lưỡi lê hình múi khế nhọn có 3 hoặc 4 mặt lõm thoát máu. Theo phương thức lắp ráp có lưỡi lê lắp sẵn, giương lên khi sử dụng; lưỡi lê rời khi dùng mới lắp.

Súng trường tấn công AK-47 của Liên Xô là loại vũ khí cá nhân được sử dụng rộng rãi nhất trong thế kỷ 20. Nhiều quốc gia đã được cấp phép sản xuất các biến thể khác nhau của AK-47 tại nước mình.

Đi kèm với súng, các phiên bản lưỡi lê do các quốc gia khác nhau sản xuất hầu như chỉ sai khác ở vài chi tiết nhỏ so với những phiên bản tiêu chuẩn sau đây:

Súng trường tấn công AK-47 được giới thiệu trong khoảng thời gian mà tương lai của việc sử dụng lưỡi lê đang được tranh luận gay gắt khi hầu hết các quốc gia đều đang sản xuất các loại súng bộ binh không có khả năng gắn lưỡi lê.

Không phải là ngoại lệ, AK-47 ban đầu cũng được sản xuất mà không có tai gắn lưỡi lê, do đó người Nga đã lựa chọn 1 loại lưỡi lê có thể gắn ngay vào súng mà không yêu cầu phải thiết kế lại.

Thiết kế cán lưỡi lê AK-47 vay mượn rất nhiều từ mẫu M1914 của Thụy Điển, một ví dụ khác của việc bất đắc dĩ gắn thêm lưỡi lê vào súng. Phần lưỡi dao được chế tạo theo khuôn của lưỡi lê M1940 sử dụng trên súng trường tự động Tokarev SVT–40. Mặc dù làm tốt chức năng của lưỡi lê nhưng việc bố trí vòng kép ở chuôi khiến cho lê 6X2 rất khó có thể sử dụng cho mục đích nào khác. Tại Việt Nam, loại lê này được gọi là lê lá lúa.

Lưỡi lê 6X2 của AK47 được sản xuất tại: Bulgaria, Trung Quốc, Đông Đức, Indonesia, Bắc Triều Tiên, Ba Lan và Nga.

Thông số cơ bản: Tổng chiều dài 311mm, chiều dài lưỡi 200mm, đường kính vòng khâu 17,7mm.

Biến thể súng trường tấn công AKM được giới thiệu vào năm 1959 đã được chế tạo có sẵn tai gắn lưỡi lê giúp nó có thể gắn thêm lưỡi lê một cách thuận lợi hơn nhiều.

Lưỡi lê mới có dạng dao găm được thiết kế với cán và chuôi bằng nhựa đúc liền khối, lưỡi dao làm bằng thép không gỉ có thêm răng cưa ở sống. Vỏ bao đựng lưỡi lê làm bằng thép phủ cao su cách điện, lỗ trên lưỡi dao có thể kết hợp với bao đựng thành kìm cắt dây. Một dây đeo cổ tay cũng được bổ sung cho tay cầm khi sử dụng lưỡi lê với vai trò một con dao chiến đấu. Đây được xem là thiết kế thực sự mang tính cách mạng và vẫn tiếp tục có ảnh hưởng đến tận ngày nay.

Lưỡi lê AKM Type I được sản xuất tại: Đông Đức, Hungary, Ba Lan, Romania và Nga.

Thông số cơ bản: Tổng chiều dài 279mm, chiều dài lưỡi 146mm, đường kính vòngkhâu 17,7mm.

Phiên bản cải tiến của lưỡi lê AKM được giới thiệu vào giữa những năm 1960 với 2 thay đổi đáng kể. Một miếng thép gia cường đã được thêm vào chuôi, nơi mà những người lính có xu hướng sử dụng với vai trò như một cái búa. Sự thay đổi lớn thứ 2 là vỏ bao đựng lưỡi lê mới được làm bằng nhựa thay cho vỏ bao cũ được làm bằng thép phủ cao su cách điện. Lưỡi dao không có sự khác biệt với phiên bản trước.

Lưỡi lê AKM Type II được sản xuất ở Bulgaria, Trung Quốc, Iraq, Đông Đức, Nga, và Nam Tư. Các phiên bản khác được sản xuất bởi Ấn Độ và Việt Nam (được cho là phục vụ cho mục đích thương mại, không sử dụng trong quân sự).

Thông số cơ bản: Tổng chiều dài 270mm, chiều dài lưỡi 146mm, đường kính vòng khâu 17,7mm

Được giới thiệu năm 1983, lưỡi lê 6X5 của AK-74 đại diện cho sự phát triển xa hơn của họ lưỡi lê dùng cho súng AK. Sự tiến bộ của công nghệ chất dẻo thể hiện ở việc quay trở lại của cán nhựa đúc liền khối, không cần miếng thép gia cường ở chuôi như ở lưỡi lê AKM Type II. Trên cán có bổ sung 3 đường gân chống trượt, với cải tiến này dây đeo cổ tay trở nên không cần thiết và đã được loại bỏ. Lưỡi dao cũng là loại mới có kích thước lớn hơn 2 phiên bản dành cho AKM trước đó, vỏ bao đựng lưỡi lê tương tự như vỏ bao AKM Type II.

Lưỡi lê 6X5 của AK-74, theo một số nguồn tin, ngoài những nước thuộc Liên Xô cũ còn được sản xuất tại Bulgaria và có một lượng nhỏ được sản xuất để xuất khẩu cho Iraq.

Thông số cơ bản: Tổng chiều dài 289mm, chiều dài lưỡi 159mm, đường kính vòng khâu 17,7mm

Lưỡi lê 3 cạnh của súng trường tấn công Type 56 (phiên bản copy AK-47 của Trung Quốc) được gắn liền với súng, khi không ở trạng thái chiến đấu lưỡi lê được gấp gọn phía dưới ốp lót tay, khác biệt giữa lưỡi lê Type 56 với lưỡi lê súng trường SKS ở chỗ không có vòng khâu lê.

Thông số cơ bản: Tổng chiều dài 298mm, chiều dài lưỡi 248mm.

- Lưỡi lê VZ-58

Cộng hòa Czech sản xuất để sử dụng trên súng trường tấn công VZ-58, một phiên bản của AK-47. Cán lê ban đầu được làm bằng gỗ nhưng vào đầu những năm 1960 đã được thay thế bằng chất liệu nhựa, trên cán lê có thể có hoặc không có đinh tán, khâu lê không có vòng khâu, lưỡi lê có 2 rãnh đối xứng nhau qua tim.

Thông số cơ bản: Tổng chiều dài 286mm, chiều dài lưỡi 171mm.

- Lưỡi lê M1962

Phần Lan sản xuất để sử dụng trên súng trường tấn công RK-62, RK-71 và RK-76. Lưỡi lê được chuẩn hóa theo lưỡi lê VZ-58 của Czech với lưỡi dao không có rãnh và cán lê làm từ nhựa có các gân chống trượt với một chốt ấn khá lạ mắt được bố trí ở trên.

Thông số cơ bản: Tổng chiều dài 267mm, chiều dài lưỡi 159mm.

- Lưỡi lê G36

Đức sản xuất để sử dụng trên súng trường tấn công Heckler & Koch G36. Các lưỡi lê G36 được sản xuất vào năm 1996 bằng cách sử dụng lại các bộ phận từ lưỡi lê AKM Type II của Đông Đức còn dự thừa trong kho. Vòng khâu cũ được cắt bỏ và thay bằng vòng khâu mới có đường kính rộng hơn được hàn tại chỗ.

Thông số cơ bản: Tổng chiều dài 270mm, chiều dài lưỡi 146mm,đường kính vòng khâu 22,1mm.