Tìm hiểu sức mạnh xe tăng M48 Việt Nam có dùng (1)

Trong cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam, Mỹ đã triển khai hàng loạt vũ khí mặt đất tối tân bậc nhất thế giới. Một trong số đó là các xe tăng M48 Patton thuộc hàng hiện đại nhất thời bấy giờ, ngang ngửa với tăng T-54 của Liên Xô. 

Sau khi rút quân khỏi Việt Nam năm 1973, Mỹ đã để lại số lượng nhỏ tăng M48 Patton cho VNCH. Một phần số xe tăng này đã bị QĐND Việt Nam thu giữ sau ngày 30/4/1975 và tái sử dụng trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc. 

So với thế hệ M47 Patton, chiều dài toàn bộ xe tăng M48 Patton đã bao gồm pháo dài hơn 1m và rộng hơn 15mm. Chiều dài khung gầm mà không có pháo là 6,767m. Tuy nhiên nó nhỏ gọn hơn M47 nhờ tháp pháo thấp, chiều cao tổng thể là 3,10m so với 3.35m của M47. Trọng lượng tổng thể khi thiết kế là 49,6 tấn.

Giáp trên xe tăng M48 đã được cải thiện tốt do các báo cáo tình báo về khả năng của pháo chính trên T-54. Mặt trước phía trên M48 có độ dày là 110mm, độ dốc là 60° nên độ dày sẽ tăng lên đến 220mm, mặt trước phía dưới có độ dày từ 100mm đến 61mm và có dộ dốc là 53°. Ở 2 bên hông phía trước giáp dày 76mm và 2 bên hông phía sau dày 51mm.

Mặt trên phía sau khung gầm dày 35,1mm, độ dốc là 30°, mặt dưới phía sau khung gầm dày 25mm, độ dốc là 60°. Mặt trên khung gầm dày 57,2mm, mặt dưới khung gầm (sàn xe) dày 35mm.

Bộ truyền động và động cơ

Bộ truyền động của xe tăng M48 bao gồm 6 cặp bánh chịu tải bằng thép tráng cao su, bánh xích chủ động 11 răng, bánh dẫn hướng và 5 cặp bánh đỡ xích.

M48 sử dụng bộ xích lớn hơn và nặng hơn nên phải cần tới 5 cặp bánh đỡ xích, và nhờ chiều rộng xích lớn hơn nên có thể dễ dàng đi qua địa hình có đất mềm.

Bộ xích của M48 là mắt xích đôi, guốc cao su, rộng 710mm, khoảng cách mỗi mắt xích là 170mm. 79 miếng xích hình thành chiều dài tiếp xúc mặt đất khoảng 4m và có áp lực tác dụng lên mặt đất là 786kg/cm².

Hệ thống treo trên M48 cũng được cải tiến. Tất cả sáu cặp bánh chịu tải được lắp trên những thanh xoắn lò xo độc lập, trong khi 2 cặp phía trước và phía sau được nhận thêm hệ thống giảm xóc phụ (điều này ngược lại so với M47) với giảm chấn để chặn biên độ nhún quá mức từ thanh xoắn lò xo.

Động cơ của M48 lúc đầu là một phiên bản nâng cấp của động cơ M47, động cơ chạy bằng xăng Continental AV-1790-5B/7/7B/7C 12 xi-lanh, hình chữ V 90°, 4 chu kỳ. Trên phiên bản đầu tiên (tính đến M48A2C), nó được kết hợp với một động cơ phụ trợ 8 xi-lanh (gọi là "Little Joe"). Động cơ của M48 cung cấp công suất tối đa 810 mã lực ở 2800 vòng/ phút và mô-men xoắn tối đa là 1610ft-lb ở 2000 vòng/phút. Nhiên liệu mang theo là 757 lít.

Tuy nhiên, động cơ, và những đường dây thủy lực nếu bị vỡ rất dễ bị bắt lửa khi bị bắn trúng, thậm chí nhanh chóng trở thành quả cầu lửa, do điểm nóng chảy quá thấp. Động cơ kép này cũng được coi là không đáng tin cậy.

Các động cơ được lắp vào xe tăng thông qua hai cửa thông gió chính nằm đằng sau khung gầm, bộ truyền động và bộ lọc nằm đằng sau. Khung gầm không có khả năng chống xạ-sinh-hóa (NBC) nhưng không thấm nước và có khả năng lội nước sâu 1,2m. Bộ truyền động General Motors CD-850-4A/4B với 2 dải phía trước, 1 số lùi.

Khả năng biểu diễn của M48 như sau: tốc độ tối đa trên đường nhựa là 45km/h, leo dốc khoảng 40% và 60% tối đa, hoặc leo qua một bức tường cao 0.91m. M48 có thể vượt hào rộng 2.59m.

Buồng lái nằm ở giữa phần khung gầm trước với một cửa sập hình bầu dục nhỏ trên đầu, có cần lái tương tự cần lái máy bay. Trên giấy tờ và sau đó thử nghiệm nó được cho là "dễ lái như xe ôtô". Nó cũng có nhiều phanh đĩa.

Điểm yếu nhất của động cơ M48 là tầm hoạt động, với lượng nhiên liệu hạn chế và một động cơ xăng, nó chỉ có thể chạy với quãng đường dài 110 km. Trong thực tế, kíp chiến đấu của M48 thường dành một phần trong ngày để chạy và ngày hôm sau để chờ những chiếc xe tải chở nhiên liệu bắt kịp. Điều đó là tốt, đủ để hoạt động trên một điểm cụ thể trên bản đồ, hỗ trợ bộ binh, nhưng không phải ở góc độ cơ động, nhanh, tự trị, tiếp cận sâu vào lãnh thổ đối phương.

Tháp pháo của M48 được thiết kế với hình dạng bán cầu, có chiều cao thấp, với trọng tâm tháp pháo nằm ở trên vành đai tháp pháo, giúp cho xe tăng ổn định ngang. Phía sau tháp pháo cũng được làm tròn lại và ngắn hơn so với M47. Toàn bộ tháp pháo được làm bằng thép đồng nhất. Ở mặt trước tháp pháo dày 180mm, ở 2 bên dày 76,2mm, ở phía sau dày 51mm và ở trên nóc tháp pháo dày 25,4mm.

Tấm che pháo của M48 dày 110 mm. Vòm chỉ huy nằm ở phía bên phải tháp pháo với 4 kính tiềm vọng để nhìn ra bên ngoài, chỉ huy được trang bị một khẩu súng máy 12.7mm M2HB gắn trên vòm chỉ huy với số đạn mang theo là 500 viên. Cửa sập dành cho lính nạp đạn nằm bên trái, kế bên mái vòm chỉ huy. Vị trí xạ thủ ngồi phía trước chỉ huy và được trang bị kính ngắm đo xa lập thể (Stereoscopic rangefinder) T46E1.

Vũ khí chính trên M48 là khẩu 90mm M41 với giá pháo M87. Nó có thể mang theo 60 viên đạn với các loại đạn nổ mạnh hay xuyên giáp. Nó có vũ khí đồng trục là súng máy 7,62mm M1919A4E1 với 5900 viên đạn. Tốc độ quay tháp pháo là 24°/giây, góc phương vị của tháp pháo là 360°, góc tà của pháo là -9° và +19°. Hệ thống điều khiển quay tháp pháo và nâng pháo sử dụng điện-thủy lực nên hiệu quả hơn và tốc độ nhanh hơn so với quay cơ khí (quay tháp pháo bằng tay).