Nga bắt đầu dự án Tổ hợp Hàng không tương lai cho Không quân Chiến thuật (PAK-FA) chế tạo tiêm kích tàng hình ganh đua với F-22, F-35 Mỹ từ đầu thập niên 2000. Từ đó đến nay Nga đã phát triển thành công tiêm kích Su-57 và mới nhất là Su-75.Trong khi tập đoàn Sukhoi phát triển các nguyên mẫu chiến đấu cơ tàng hình, thì tập đoàn Saturn lại được giao chế tạo mẫu động cơ riêng cho tiêm kích tàng hình.Yêu cầu được Bộ Quốc phòng Nga đặt ra là mẫu động cơ này có đường kính lớn hơn so với dòng AL-31F/41F đời cũ gắn trên tiêm kích Su-27/30/35, ứng dụng thiết kế turbine mới và sử dụng hệ thống điều khiển kỹ thuật số (FADEC).Để có thể xếp vào dòng chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 phải hội tụ ít nhất 3 yếu tố chính. Thứ nhất là động cơ máy bay phải khỏe, có khả năng bay tuẫn tiễu siêu âm; thứ hai máy bay phải có tính năng tàng hình để lẩn tránh việc phát hiện từ radar đối phương, và cuối cùng là phải có hệ thống điện tử tiên tiến với radar mảng pha chủ động hoàn toàn.Dù tính năng tàng hình của Su-57 thua kém đôi chút so với F-22, F-35, nhưng ít nhất tính năng này cũng vượt trội so với các máy bay đời trước. Hệ thống điện tử với radar mảng pha chủ động trang bị cho Su-57 khá mạnh mẽ, tuy nhiên yếu tố động cơ vẫn là "nút thắt" mà Nga chưa thể gỡ.Thiếu động cơ dành riêng cho chiến đấu cơ thế hệ thứ 5, Su-57 và cả Su-75 chỉ là những tiêm kích thế hệ thứ 5 không trọn vẹn. Hình ảnh chiếc Su-57 mang số hiệu 052 đang bay với hai động cơ AL-41F phía trên và Izdeliye 30 phía dưới.Dù Nga đã đổ không ít tiền bạc và chất xám, nhưng tới nay động cơ Izdeliye 30 vẫn chưa đạt được hiệu suất và độ ổn định như mong đợi. Hình ảnh một chiếc Su-57 thủ nghiệm trang bị động cơ Izdeliye 30 bị cháy khi cất cánh.Hiện nay Nga đang phải chấp nhận một thực tế rằng, lô sản xuất loạt đầu tiên buộc phải trang bị động cơ AL-41F.Loại động cơ AL-41F nặng khoảng 1,4 tấn và có thể tạo lực đẩy tới 147 kN, cao hơn mức 142 kN của động cơ Su-35S, nhưng thua kém sức đẩy 156 kN của động cơ F119-PW-100 gắn trên tiêm kích tàng hình F-22 Mỹ.Ban đầu Saturn dự kiến động cơ Izdeliye 30 sẽ được thay thế toàn bộ mẫu AL-41F từ năm 2017, sau đó họ tiếp tục dời tới năm 2018 và tiếp đó là năm 2020. Nhưng cho đến nay khi đã bước sang tháng 07/2021, loại động cơ này vẫn chưa được hoàn thiện.Izdeliye 30 được phát triển với lực đẩy lên tới 176 kN, vượt xa động cơ trên tiêm kích F-22 Mỹ.Hiệu suất tiêu thụ nhiên liệu, độ tin cậy và khả năng tàng hình của động cơ Izdeliye 30 cũng được cải thiện đáng kể nhờ vật liệu composite hiện đại,Trong khi chi phí vận hành và bảo dưỡng giảm xuống so với dòng AL-31F và AL-41F đang được trang bị đại trà cho các dòng tiêm kích Su-27/30/35.Điểm dễ dàng nhận thấy nhất trên động cơ mới là việc trang bị miệng cửa xả dạng răng cưa để tăng khả năng phân tán nhiệt, gây khó khăn cho các hệ thống cảm biến hồng ngoại của đối phương.Kiểu bố trí này cũng mang lại khả năng siêu hành trình cho dòng Su-57, giúp chúng đạt tốc độ siêu âm mà không cần bật chế độ đốt tăng lực, giảm lượng tiêu thụ nhiên liệu và tín hiệu nhiệt phát ra từ máy bay.Saturn bắt đầu thử nghiệm dòng Izdeliye 30 từ năm 2014, nhưng tiêm kích Su-57 đầu tiên lắp động cơ này chỉ bắt đầu bay thử từ cuối năm 2017. Chuyến bay kéo dài 17 phút và không gặp sự cố nào.Kể từ đó, tập đoàn Sukhoi đã cho chiến đấu cơ Su-57 gắn động cơ Izdeliye 30 bay thử tổng cộng khoảng 20 chuyến, nhưng dường như càng bay càng thấy những vấn đề kỹ thuật phát sinh.Một số ý kiến cho rằng ngân sách quốc phòng là điểm mấu chốt khiến cho dự án nghiên cứu động cơ Izdeliye 30 gặp khó khăn. Nền kinh tế Nga vẫn đang trong giai đoạn suy thoái sau thời kỳ tăng trưởng đầy mạnh mẽ.Nhưng số khác lại cho rằng, yếu tố kỹ thuật đã và đang là điểm yếu cố hữu của Nga. Kể từ khi Liên Xô sụp đổ, phần lớn công nghệ động cơ nằm trong tay Ukraine, trong bối cảnh hai nước căng thẳng, nhiều dự án động cơ cho tàu chiến, trực thăng, tên lửa... đã bị hủy bỏ.Chính vì vậy Nga đang phải bắt đầu phát triển những dòng cơ cơ mà không có sự trợ giúp của Ukraine. Công bằng mà nói, với tiềm lực khoa học kỹ thuật, Moscow vẫn có thể làm được những cái họ muốn mà không cần có Kiev.Có điều Nga sẽ cần nhiều thời gian và khoản tài chính khổng lồ để thực hiện điều này. Có những thứ có thể đốt cháy giai đoạn, nhưng cũng có những lĩnh vực chẳng hạn như động cơ của máy bay chiến đấu sẽ buộc phải tịnh tiến theo quy trình.Một khi động cơ Izdeliye 30 hoàn thiện, cặp đôi Su-57 và Su-75 sẽ là đối thủ xứng tầm của bộ đôi chiến đấu cơ F-22 và F-35 Mỹ.
Nga bắt đầu dự án Tổ hợp Hàng không tương lai cho Không quân Chiến thuật (PAK-FA) chế tạo tiêm kích tàng hình ganh đua với F-22, F-35 Mỹ từ đầu thập niên 2000. Từ đó đến nay Nga đã phát triển thành công tiêm kích Su-57 và mới nhất là Su-75.
Trong khi tập đoàn Sukhoi phát triển các nguyên mẫu chiến đấu cơ tàng hình, thì tập đoàn Saturn lại được giao chế tạo mẫu động cơ riêng cho tiêm kích tàng hình.
Yêu cầu được Bộ Quốc phòng Nga đặt ra là mẫu động cơ này có đường kính lớn hơn so với dòng AL-31F/41F đời cũ gắn trên tiêm kích Su-27/30/35, ứng dụng thiết kế turbine mới và sử dụng hệ thống điều khiển kỹ thuật số (FADEC).
Để có thể xếp vào dòng chiến đấu cơ thế hệ thứ 5 phải hội tụ ít nhất 3 yếu tố chính. Thứ nhất là động cơ máy bay phải khỏe, có khả năng bay tuẫn tiễu siêu âm; thứ hai máy bay phải có tính năng tàng hình để lẩn tránh việc phát hiện từ radar đối phương, và cuối cùng là phải có hệ thống điện tử tiên tiến với radar mảng pha chủ động hoàn toàn.
Dù tính năng tàng hình của Su-57 thua kém đôi chút so với F-22, F-35, nhưng ít nhất tính năng này cũng vượt trội so với các máy bay đời trước. Hệ thống điện tử với radar mảng pha chủ động trang bị cho Su-57 khá mạnh mẽ, tuy nhiên yếu tố động cơ vẫn là "nút thắt" mà Nga chưa thể gỡ.
Thiếu động cơ dành riêng cho chiến đấu cơ thế hệ thứ 5, Su-57 và cả Su-75 chỉ là những tiêm kích thế hệ thứ 5 không trọn vẹn. Hình ảnh chiếc Su-57 mang số hiệu 052 đang bay với hai động cơ AL-41F phía trên và Izdeliye 30 phía dưới.
Dù Nga đã đổ không ít tiền bạc và chất xám, nhưng tới nay động cơ Izdeliye 30 vẫn chưa đạt được hiệu suất và độ ổn định như mong đợi. Hình ảnh một chiếc Su-57 thủ nghiệm trang bị động cơ Izdeliye 30 bị cháy khi cất cánh.
Hiện nay Nga đang phải chấp nhận một thực tế rằng, lô sản xuất loạt đầu tiên buộc phải trang bị động cơ AL-41F.
Loại động cơ AL-41F nặng khoảng 1,4 tấn và có thể tạo lực đẩy tới 147 kN, cao hơn mức 142 kN của động cơ Su-35S, nhưng thua kém sức đẩy 156 kN của động cơ F119-PW-100 gắn trên tiêm kích tàng hình F-22 Mỹ.
Ban đầu Saturn dự kiến động cơ Izdeliye 30 sẽ được thay thế toàn bộ mẫu AL-41F từ năm 2017, sau đó họ tiếp tục dời tới năm 2018 và tiếp đó là năm 2020. Nhưng cho đến nay khi đã bước sang tháng 07/2021, loại động cơ này vẫn chưa được hoàn thiện.
Izdeliye 30 được phát triển với lực đẩy lên tới 176 kN, vượt xa động cơ trên tiêm kích F-22 Mỹ.
Hiệu suất tiêu thụ nhiên liệu, độ tin cậy và khả năng tàng hình của động cơ Izdeliye 30 cũng được cải thiện đáng kể nhờ vật liệu composite hiện đại,
Trong khi chi phí vận hành và bảo dưỡng giảm xuống so với dòng AL-31F và AL-41F đang được trang bị đại trà cho các dòng tiêm kích Su-27/30/35.
Điểm dễ dàng nhận thấy nhất trên động cơ mới là việc trang bị miệng cửa xả dạng răng cưa để tăng khả năng phân tán nhiệt, gây khó khăn cho các hệ thống cảm biến hồng ngoại của đối phương.
Kiểu bố trí này cũng mang lại khả năng siêu hành trình cho dòng Su-57, giúp chúng đạt tốc độ siêu âm mà không cần bật chế độ đốt tăng lực, giảm lượng tiêu thụ nhiên liệu và tín hiệu nhiệt phát ra từ máy bay.
Saturn bắt đầu thử nghiệm dòng Izdeliye 30 từ năm 2014, nhưng tiêm kích Su-57 đầu tiên lắp động cơ này chỉ bắt đầu bay thử từ cuối năm 2017. Chuyến bay kéo dài 17 phút và không gặp sự cố nào.
Kể từ đó, tập đoàn Sukhoi đã cho chiến đấu cơ Su-57 gắn động cơ Izdeliye 30 bay thử tổng cộng khoảng 20 chuyến, nhưng dường như càng bay càng thấy những vấn đề kỹ thuật phát sinh.
Một số ý kiến cho rằng ngân sách quốc phòng là điểm mấu chốt khiến cho dự án nghiên cứu động cơ Izdeliye 30 gặp khó khăn. Nền kinh tế Nga vẫn đang trong giai đoạn suy thoái sau thời kỳ tăng trưởng đầy mạnh mẽ.
Nhưng số khác lại cho rằng, yếu tố kỹ thuật đã và đang là điểm yếu cố hữu của Nga. Kể từ khi Liên Xô sụp đổ, phần lớn công nghệ động cơ nằm trong tay Ukraine, trong bối cảnh hai nước căng thẳng, nhiều dự án động cơ cho tàu chiến, trực thăng, tên lửa... đã bị hủy bỏ.
Chính vì vậy Nga đang phải bắt đầu phát triển những dòng cơ cơ mà không có sự trợ giúp của Ukraine. Công bằng mà nói, với tiềm lực khoa học kỹ thuật, Moscow vẫn có thể làm được những cái họ muốn mà không cần có Kiev.
Có điều Nga sẽ cần nhiều thời gian và khoản tài chính khổng lồ để thực hiện điều này. Có những thứ có thể đốt cháy giai đoạn, nhưng cũng có những lĩnh vực chẳng hạn như động cơ của máy bay chiến đấu sẽ buộc phải tịnh tiến theo quy trình.Một khi động cơ Izdeliye 30 hoàn thiện, cặp đôi Su-57 và Su-75 sẽ là đối thủ xứng tầm của bộ đôi chiến đấu cơ F-22 và F-35 Mỹ.