Làm gì để đánh bại Nhà nước Hồi giáo?

Mỹ vẫn không muốn đưa bộ binh tham chiến, còn một số lực lượng địa phương thì không đủ mạnh hoặc thiếu quyết tâm chiến đấu. Theo VOA, nhóm Nhà nước Hồi giáo đang gây ra một cuộc khủng hoảng người chạy loạn nữa ở Trung Ðông.

Phiến quân IS đã bị các lực lượng người Kurd đánh đuổi khỏi Kobane vào tháng Hai năm nay với sự yểm trợ không kích của liên minh do Mỹ cầm đầu. Tuy nhiên ba tháng sau đó, Nhà nước Hồi giáo lại giành được hai thắng lợi chiến lược quan trọng: chiếm được Ramadi ở Iraq và Palmyra ở Syria. Và Ramadi chỉ cách thủ đô Baghdad có 120 cây số.

Sau khi đánh chiếm hai thành phố chiến lược Ramadi và Palmyra, phiến quân IS đã chiếm nốt cửa khẩu cuối cùng do chính phủ Syria kiểm soát nằm trên biên giới với Iraq. Đây là chiến thắng mới nhất của Nhà nước Hồi giáo và có những quan ngại ngày càng tăng về việc phiến quân IS sẽ sớm mở một cuộc tấn công vào thủ đô Baghdad.

Theo nhà phân tích Sajjan Gohel, Giám đốc An ninh quốc tế thuộc Quỹ Châu Á-Thái Bình Dương, việc chiếm được Palmyra là một chiến thắng chiến lược trên chiến trường của Nhà nước Hồi Giáo. Ông Gohel nhận định: “Mất Ramadi là một thất bại lớn. Đây là một thất bại chiến lược. Và bước kế tiếp của ISIS (Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria) sẽ là tấn công vào Baghdad. Nhà nước Hồi giáo có thể không thành công, nhưng điểm chính là nhằm vào Baghdad và đây là điều phương Tây cần phải lưu ý”.

Ông Sajjan Gohel cho rằng tổ chức Nhà nước Hồi giáo khác với các tổ chức khủng bố Hồi giáo trước đây như Al-Qaeda: “Đây không phải chỉ là một tổ chức khủng bố. Đây là một tổ chức tội phạm. Tổ chức này hoạt động hữu hiệu như dân quân: có những nguồn lực, có binh sĩ và có khả năng tài trợ các hoạt động. Trừ khi có những cuộc hành quân trên bộ hữu hiệu chống lại ISIS, tổ chức này sẽ tiếp tục ‘vươn vòi’ (bạch tuộc) trên toàn lãnh thổ Iraq, Syria và vượt qua khỏi những nước này”.

Từ Pakistan cho đến Nigeria, nhiều tổ chức khủng bố đã tuyên bố nhận thần phục Nhà nước Hồi giáo.

Một nhóm tự xưng là một chi nhánh mới thành lập của IS nhận trách nhiệm về vụ đánh bom ở tỉnh Qatif, miền đông Ả-rập Xê-út, giết chết ít nhất 19 người. Một vụ đánh bom thứ hai ở gần một nhà thờ Hồi giáo ở thủ đô Sanaa, Yemen, làm bị thương 13 người…Số thương vong ngày càng tăng nằm ngoài những mục tiêu địa lý thông thường của Nhà nước Hồi giáo ở Syria và Iraq.

 “Không có chiến lược” chống IS

Đang có áp lực ở Mỹ đòi đưa thêm bộ binh đến Iraq và Syria, nhưng cả chính quyền Tổng thống Obama lẫn người dân Mỹ đều không ủng hộ cho việc tiến hành thêm một cuộc chiến tranh tốn kém nữa.

Các nhà lập pháp Cộng hòa chỉ trích Tổng thống Barack Obama về điều họ gọi là thiếu một chiến lược chống Nhà nước Hồi giáo.

Thượng nghị sĩ Cộng hòa John McCain nói: "Tin tức từ Palmyra, Syria, nói rằng bọn chúng (phiến quân IS) giết hại người dân và phơi xác nạn nhân ngoài đường. Trong khi đó Tổng thống của Hoa Kỳ thì nói rằng kẻ thù lớn nhất của chúng ta hiện nay là biến đổi khí hậu".

Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Jordan hôm 22/5, Phó Tổng thống Iraq Ayad Allawi cho biết ông đã yêu cầu ban lãnh đạo Iraq đề ra một chiến lược mới, trong lúc chiến dịch không kích thất bại và không kiểm soát được đà tiến triển của Nhà nước Hồi giáo. Ông nói: “Liên minh hợp rồi lại tan. Không có tin tức tốt lành nào từ liên minh quốc tế và không có chiến lược nào cả. Vì vậy tôi đã yêu cầu các nhà lãnh đạo Iraq đề ra một chiến lược và trình bày chiến lược đó với liên minh… Các cuộc không kích không giải quyết được vấn đề”.

Ngoại trưởng Qatar Khalid Bin Mohammad Al Attiyah phụ họa: "Từ trước tới nay, chúng tôi luôn nói rằng chỉ riêng chiến dịch không kích là chưa đủ”.

Nhà phân tích Afzal Ashraf của Viện Dịch vụ liên kết Hoàng gia Anh cũng cho rằng các cuộc không kích của liên quân không đủ để chặn đứng các cuộc tiến công phiến quân IS. Ông nói: “Ảnh hưởng của các cuộc không kích chỉ kéo dài một thời gian ngắn. Trừ khi có thể khai thác ảnh hưởng này trên bộ, nếu không liên minh sẽ mất lợi thế. Và Nhà nước Hồi giáo đã học được cách làm thế nào tránh các cuộc không kích”.

Ông Ashraf cho rằng thiếu một chiến lược chặt chẽ đồng nghĩa với việc Nhà nước Hồi giáo có thể tuyển mộ thêm  chiến binh trong vùng và ở các nơi khác trên thế giới.

Có một sự nhất trí đang gia tăng ở phương Tây rằng hành động quân sự chỉ có thể là một phần của chiến dịch toàn diện chống Nhà nước Hồi giáo. Các chiến lược khác phải bao gồm việc đối thoại giữa các phe phái kình chống nhau ở Trung Ðông, nhất là tại Syria, nơi người dân đang bị mắc kẹt giữa hai làn đạn.