Lý do các chuyên gia y tế muốn cấm bếp ga

Các chuyên gia Mỹ e ngại về những tác động tới sức khỏe của các khí thải phát sinh từ loại bếp phổ biến.

Theo Washington Post, đầu tuần này, Richard Trumka Jr., Ủy viên Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng Mỹ, thông báo, gần đây đã có thảo luận về lệnh cấm sử dụng bếp ga. Lý do là các hóa chất nguy hiểm thoát ra từ khói bếp ga có thể gây rủi ro cho sức khỏe. Danh sách bao gồm CO, NO2 và CH2O.

Ngoài ra, các hóa chất khác, chẳng hạn như khí metan, có thể gây hại cho con người ngay cả khi không bật bếp.

Ly do cac chuyen gia y te muon cam bep ga
Bếp ga phát sinh ra nhiều khí độc hại. Ảnh minh họa: Harvard

Một nghiên cứu năm 2022 được công bố trên tạp chí Khoa học và Công nghệ Môi trường cho thấy, 76% lượng khí metan từ bếp ga được thải ra khi không sử dụng bếp.

Tất cả các hóa chất đã được tìm thấy có liên quan đến vấn đề về hô hấp. Phân tích tổng hợp năm 2013 công bố trên tạp chí Dịch tễ học Quốc tế cho rằng, trẻ em sống trong nhà có bếp ga dễ mắc bệnh hen suyễn hơn 30%.

Ngoài ra, Trung tâm Ung thư Moffitt lưu ý, một số nghiên cứu chỉ ra benzen - chất hóa học do bếp ga thải ra - có liên quan đến sự phát triển của bệnh ung thư theo thời gian. Nếu không có hệ thống thông gió thích hợp, mức độ tập trung trong nhà của các chất trên sẽ tăng lên mức không an toàn.

Lựa chọn bếp điện hoặc bếp từ thay cho bếp ga là giải pháp khả thi nhưng những thiết bị như vậy thường đắt hơn. New York và Los Angeles là các thành phố đã có những động thái tích cực để thực hiện lệnh cấm bếp ga ở một số khu dân cư.

Tuy nhiên, ngày 11/1, Chính phủ Mỹ đã làm rõ rằng, hiện tại không có lệnh cấm bếp ga theo quy định của liên bang. "Tổng thống không ủng hộ việc cấm bếp ga. Ủy ban An toàn Sản phẩm Tiêu dùng (CPSC) cũng vậy”, một phát ngôn viên của chính phủ nói với CNN.

CPSC thông báo, họ đang tìm hiểu sâu hơn về các nghiên cứu xung quanh những chất gây ô nhiễm xuất phát từ bếp ga và tìm cách giải quyết các vấn đề sức khỏe liên quan. Cơ quan trên dự kiến, cuối mùa xuân này, sẽ tham khảo ý kiến của công chúng về khí thải từ bếp ga và các giải pháp tiềm năng để giảm thiểu mọi nguy cơ liên quan.

35% số hộ gia đình ở Mỹ sử dụng bếp ga và con số này lên tới 70% ở một số bang như California và New Jersey.

Nấu bằng bếp gas làm không khí trong nhà ô nhiễm gấp 5 lần

Việc nấu nướng bằng bếp gas đã làm tăng lượng khí thải nitơ dioxide và carbon dioxide.

Bếp gas chắc hẳn là một vật dụng quen thuộc và không thể thiếu trong hầu hết cả gia đình. Bởi bếp gas rất tiện lợi trong việc nấu nướng lại tiết kiệm về mặt kinh tế. Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới đây cho thấy các chất ô nhiễm do việc đun nấu bằng gas đã làm cho không khí trong nhà bị "bẩn" hơn không khí ngoài trời gấp 2 đến 5 lần.

Đây là kết quả nghiên cứu của Viện Rocky Mountain kết hợp với các bác sĩ trong nhóm hoạt động vì cộng đồng Mothers Out Front và Sierra Club (Mỹ). Theo đó, môi trường trong nhà - nơi chúng ta dành 90% thời gian để sống có thể bị ô nhiễm hơn so với không khí ở ngoài trời. Mà bếp gas là nguồn ô nhiễm chính do việc nấu nướng đã làm tăng lượng khí thải nitơ dioxide và carbon dioxide. Và nếu bạn xài bếp gas đã cũ, ít được vệ sinh thường xuyên thì chúng còn thải ra cả carbon monoxide – một loại khí độc gây nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, đau ngực…

Lộ diện thế giới ngoài hành tinh có cảnh quan y hệt Trái Đất

Nghiên cứu mô hình mới đã vén màn biển mây trên một trong các thế giới ngoài hành tinh được cho là có tiềm năng sở hữu sự sống nhất.

Theo chuyên san khoa học PHYS, từ lâu các quan sát của NASA đã cho thấy mặt trăng TItan của sao Thổ có cảnh quan rất giống Trái Đất: sông ngòi quanh co, núi đồi chập chùng, biển cả được lấp đầy bởi mưa rơi qua bầu khí quyển dày đặc. Nhưng nước ở thế giới ngoài hành tinh này không phải là nước, mà là các dòng mê-tan lỏng.

Câu hỏi lớn được đặt ra là làm cách nào mê-tan "điêu khắc" được cảnh quan đặc biệt đó. Nhóm khoa học gia dẫn đầu bởi phó giáo sư Mathieu Lapôtre từ Trường Khoa học Trái đất, năng lượng và môi trường thuộc Trường ĐH Stanford (Mỹ) đã tạo ra một mô hình hình thành cảnh quan để giải thích bí ẩn của Titan.

Lo dien the gioi ngoai hanh tinh co canh quan y het Trai Dat

Nghiên cứu mới đã chứng minh các hình ảnh gây kinh ngạc từ tàu Cassini của NASA thực sự là một thế giới ngoài hành tinh tương tự những gì chúng ta đang nhìn thấy trên địa cầu - Ảnh: NASA

Theo bài công bố trên Geophysical Research Letters, các thành phần khác của Titan có tính chất cơ học khác biệt rất lớn so với các chất dựa trên silicat tạo nên các thiên thể trầm tích khác trong hệ Mặt Trời - bao gồm Trái Đất.

Tuy nhiên mô hình mới đã chỉ ra một quy trình cho phép các chất gốc hydrocarbon hình thành một dạng hạt y hệt hạt cát hay các hạt nền tảng khác của đất đai Trái Đất, di chuyển nhờ vào gió và dòng chảy để tạo thành cảnh quan.

Với giả thuyết về sự hình thành trầm tích này, các nhà khoa học đã đối chiếu với dữ liệu hiện có từ NASA về khí hậu Titan và hướng vận chuyển trầm tích, được tiết lộ qua hình ảnh của các cồn cát gần xích đạo, đồng bằng ở các vĩ độ giữa và địa hình mê cung từ các cực. Tất cả đều khớp nhau hoàn hảo.

Chu kỳ trầm tích của Titan được đánh giá là giống với Trái Đất hiện đại và cũng từng xảy ra trên sao Hỏa cổ đại.

Thế giới ngoài hành tinh này từng được NASA cho là một phiên bản gần như hoàn hảo của Trái Đất. Có vẻ "nước" mê-tan không phù hợp lắm với sự sống hiện tại nhưng ngày càng có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng chính Trái Đất sơ khai cũng có thành phần tương tự và chính sự sống - các vi sinh vật thời kỳ đầu - đã sống nhờ vào các thành phần quái dị đó và dần tạo lập nên môi trường sống ngày nay.

Xác định "dấu hiệu hấp dẫn" của sinh vật sống ngoài hành tinh

Nếu một hành tinh đá có dấu hiệu bền vững của mê-tan trong bầu khí quyển, đó phải là nơi sinh vật ngoài hành tinh ngự trị, các nhà khoa học Mỹ khẳng định.

Nghiên cứu mới, vừa đăng tải trên Proceedings of the National Academy of Science, khẳng định rằng nguồn mê-tan phi sinh học sẽ không bao giờ đủ để duy trì lượng mê-tan ổn định trong bầu khí quyển của một hành tinh đá như Trái Đất.

Để đi đến kết luận trên, nhóm nghiên cứu dẫn đầu bởi nhà vật lý thiên văn Maggie Thompson từ Đại học California ở Santa Cruz đã xem xét các nguồn mê-tan phi sinh học và đánh giá tiềm năng của chúng trong việc duy trì bầu khí quyển nhiều mê-tan: núi lửa, hệ thống thủy nhiệt, các đới hút chìm kiến tạo, các tác động của sao chổi và tiểu hành tinh...

Xac dinh

Các nguồn mê-tan phi sinh học - Ảnh: Elena Hartley

Theo SciTech Daily, kết quả cho thấy dù các hiện tượng tự nhiên có thể giải phóng tức thời một lượng mê-tan vừa đủ, nhưng mê-tan vốn quá dễ bị phá hủy bởi các hiện tượng quang hóa, nên sẽ không duy trì lâu.

Để có một bầu khí quyển giàu mê-tan, một hành tinh đá giống Trái Đất sẽ cần đến một nguồn cung ổn định và dồi dào hơn: hoạt động sống của sinh vật.

Ngoài ra, một bầu khí quyển của thế giới có sự sống sẽ có tỉ lệ mê-tan trong không khí nhiều hơn hẳn một bầu khí quyển vừa được bơm mê-tan từ những sự kiện phi sinh học. Bởi các sự kiện phi sinh học không chỉ tạo ra mê-tan, như núi lửa sẽ khiến không gian cùng lúc ngập đầy mê-tan lẫn carbon monoxide chết chóc.

Ở một thế giới có sự sống, tức đồng thời có oxy, carbon monoxide sẽ được giải quyết một phần bởi chính các sinh vật sống, một phần bị oxy hóa và trở thành carbon dioxide.

Do đó, các tác giả để xuất một bầu khí quyển ngoài hành tinh phù hợp với sự sống sẽ phải có mê-tan, và càng chắc chắn hơn nếu có dấu hiệu của carbon dioxide, mê-tan nhiều hơn carbon monoxide và dấu hiệu của nước.

Sở dĩ các nhà khoa học nhắm tới mê-tan để nghiên cứu vì đó sẽ là một dạng dấu hiệu sinh học mà Kính viễn vọng không gian James Webb (vừa được NASA phóng lên) có thể tìm thấy dễ dàng; trong khi nó sẽ khó lòng phát hiện dấu hiệu của oxy.

Do đó, mê-tan sẽ là chiếc "kim chỉ nam" hữu hiệu và đầy hấp dẫn cho các nhiệm vụ săn tìm sự sống ngoài hành tinh trong tương lai.

Dự kiến cuối năm nay, James Webb sẽ bắt đầu sứ mệnh quan sát bầu khí quyển của các thế giới giống Trái Đất để săn tìm sự sống ngoài hành tinh.

Đọc nhiều nhất

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Để tăng cường sức đề kháng trong mùa đông, cần chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, uống đủ nước ấm, tập thể dục đều đặn, giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc...

Tin mới

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Mẹo tăng sức đề kháng trong mùa đông

Để tăng cường sức đề kháng trong mùa đông, cần chế độ dinh dưỡng giàu vitamin, uống đủ nước ấm, tập thể dục đều đặn, giữ ấm cơ thể, ngủ đủ giấc...

Vì sao nọng heo được ưa chuộng?

Vì sao nọng heo được ưa chuộng?

Nọng heo được ưa chuộng vì sự kết hợp độc đáo giữa vị ngọt của thịt nạc và béo ngậy của mỡ, tạo nên hương vị mềm mọng, giòn sật đặc trưng.