Trong khi người nông dân trồng ớt ở các tỉnh Bình Định, Quảng Ngãi, Quảng Nam... đang đứng ngồi không yên vì giá ớt rớt thê thảm, thương lái cũng chẳng tha thiết đến mua, ớt trung đoàn – đặc sản ở Mường Tè (Lai Châu) lại được thương lái ráo riết tìm mua với giá lên đến 300.000 đồng/kg. Không chỉ thế, người trồng còn không có ớt để bán.
“Năm nay thời tiết không thuận lợi, ớt trung đoàn không được mùa nên năng suất rất thấp, ớt chẳng có để bán. Mỗi lần thu hoạch, tôi cũng chỉ có rất ít để bán”, anh Lỳ Xú Hừ trồng 700 cây ớt trung đoàn tại xã Thu Lũm, Mường Tè, Lai Châu.
Ớt trung đoàn đang được thương lái tìm mua với giá 300.000 đồng/kg.
Anh cho biết chưa năm nào giá ớt lại cao như năm nay, mọi năm giá cao nhất cũng chỉ 170.000 đồng/kg, còn thông thường chỉ khoảng 150.000 đồng/kg. Năm nay, giá cao, dân trồng rất phấn khởi nhưng ớt lại không được mùa, sản lượng chẳng có để bán, thu nhập cũng không khá hơn các năm trước.
Theo anh, cây ớt này khá khó trồng, gieo hạt có thể lên hết nhưng để chăm sóc đến khi trưởng thành, có quả lại không hề đơn giản một chút nào. “Thực tế, tôi gieo lên hàng nghìn cây ớt, khi đem trồng giờ chỉ còn 700 cây. Đợt này, tôi lại gieo tiếp để mở rộng diện tích trồng”, anh nói.
Cây ớt này chỉ cần trồng 2 tháng là có thể ra quả, thu hoạch thường vào tháng 5 đến tháng 11 hàng năm. Mỗi cây có thể thu hoạch lên đến 3-4kg quả/ năm nếu được mùa, cây tốt tươi. Còn như năm nay mất mùa, anh dự tính thu không được 1kg quả/cây/năm.
“Tôi vẫn đang lo đợt tới có mưa đá hay không, bởi chỉ cần một trận mưa đá là cây ớt sẽ đổ và chết hết. Tính đến thời điểm này, tôi mới bán được vài ba chục cân ớt, nếu thời tiết thuận lợi, từ giờ tới cuối năm tôi có thể thu và bán được khoảng hơn 4 tạ ớt trung đoàn”, anh chia sẻ thêm.
Ớt thu hoạch từ tháng 5 đến tháng 11 hàng năm.
Cũng là người có kinh nghiệm trồng ớt vài năm, anh Go Che, trú tại xã Thu Lũm, Mường Tè, Lai Châu, lại lắc đầu buồn chán vì vườn ớt nhà anh bị chết gần hết, chỉ còn lưa thưa vài cây.
“Chưa bao giờ giá ớt lại lên cao như năm nay nhưng nhà tôi chẳng có mấy cân để bán. Cả vườn ớt nhà tôi mới chết hết, tôi đang gieo và trồng lại chắc phải tháng 8 tới mới có quả”, anh cho hay.
Anh cho biết thêm ớt này giá lúc nào cũng ở mức cao, chưa bao giờ thấp dưới 150.000 đồng/kg. Thương lái đặt mua, cứ thu hoạch đến đâu, anh đều gửi đi hết. Năm nay, thương lái đặt mua với giá lên đến 300.000 đồng/kg nhưng anh không có để bán.
Ngoài bán ớt tươi, nhiều người còn bán ớt xóc muối với giá 100.000 đồng/hộp (3-4 lạng). Theo anh, sở dĩ có tên ớt trung đoàn là để chỉ độ cay của chúng, ý nói cả trung đoàn chỉ ăn hết một quả ớt. Thêm nữa, loại ớt này còn có mùi thơm đặc trưng khiến ai ăn một lần cũng nhớ mãi và chỉ trồng ở Mường Tè ớt mới chuẩn vị nhất.
Nhiều người làm món ớt xóc muối với giá bán 100.000 đồng/hộp.
Trao đổi với PV, ông Phùng Lòng Kà - Chủ tịch xã Thu Lũm (Mường Tè, Lai Châu) cho biết, Thu Lũm là một trong những xã có diện tích trồng ớt trung đoàn lớn nhất ở huyện Mường Tè, với tổng diện tích khoảng 4 ha.
“Mọi năm, giá ớt trung đoàn chỉ khoảng 150.000 đồng/kg, hiện tại tôi cũng nắm bắt được khoảng giá trung bình như vậy. Chỉ có một số thương lái đẩy giá mua với giá 300.000 đồng/kg”, ông nói.
Theo ông, ớt trung đoàn đã được trồng ở đây từ rất lâu, nhiều hộ gia đình thấy bán được giá nên mở rộng trồng hàng trăm, hàng nghìn cây. Tuy nhiên, giống ớt này không dễ trồng, thời tiết nắng, mưa hay lạnh quá đều khiến cây chết. Cây chỉ cho quả cay, thơm ngon khi được trồng trên đất đá, khí hậu mát mẻ. Việc chăm sóc cũng đòi hỏi người trồng phải có kinh nghiệm thì cây mới phát triển tốt.