Máu vàng, tên khoa học là máu Rh-null là nhóm máu cực kỳ hiếm, chỉ được xác định ở 43 người trên khắp thế giới trong suốt 50 năm qua. Nhóm máu này cực kỳ nổi tiếng vì sự khan hiếm nhưng cũng chính sự khan hiếm này khiến những người sở hữu nó lâm vào cảnh nguy hiểm cận kề.
Để hiểu thế nào là nhóm máu vàng, đầu tiên phải hiểu về các nhóm máu. Máu người trông có thể giống nhau nhưng thực ra rất khác. Trên bề mặt của mỗi tế bào hồng cầu trong máu người có tới 34 kháng nguyên - các phân phân tử kích hoạt sản xuất một số protein chuyên biệt gọi là kháng thể. Sự thiếu vắng các kháng nguyên nhất định sẽ xác định nhóm máu của một người.
Có khoảng 160 kháng nguyên được coi là phổ biến, được tìm thấy trên tế bào hồng cầu của hầu hết con người trên hành tinh. Nếu ai đó thiếu đi một kháng nguyên phổ biến thì được coi là người có nhóm máu hiếm hoặc rất hiếm.
Các kháng nguyên thuộc về 35 hệ thống nhóm máu, trong đó hệ thống Rh hay Rhesus là hệ thống lớn nhất, với 61 kháng nguyên. Không có gì lạ khi có những người thiếu một trong những kháng nguyên này.
Có khoảng 15% người da trắng không có kháng nguyên D, kháng nguyên Rh quan trọng nhất, khiến họ sở hữu nhóm máu RhD âm, một nhóm máu hiếm. Thế nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu một người thiếu tất cả 61 kháng nguyên thuộc hệ thống Rh?
Mời quý vị xem video: Vì sao người nhóm máu O nhiều bệnh hơn những người khác?
Nửa thế kỷ trước, các bác sĩ tin rằng, một phôi thai như thế không thể tồn tại trong tử cung, chưa nói đến việc phát triển thành một người trưởng thành, khỏe mạnh bình thường.
Thế nhưng vào năm 1961, một phụ nữ người Australia đã được xác định là sở hữu nhóm máu Rh-null, nhóm máu thiếu tất cả các kháng nguyên trong hệ thống máu Rh.
Kể từ đó đến nay, chỉ có 43 người trên khắp thế giới được xác định là sở hữu nhóm máu siêu hiếm Rh-null. Đây cũng là một trong những lý do nhóm máu này được gọi là nhóm máu vàng, vì nó quá quý hiếm. Việc thiếu toàn bộ 61 kháng nguyên Rh cũng khiến nhóm máu này có thể truyền cho bất kỳ ai có nhóm máu hiếm trong hệ thống Rh.
Tuy nhiên, vì sự khan hiếm, máu vàng chỉ được truyền trong những trường hợp cực đoan nhất, vì nó gần như không thể thay thế. Máu vàng cũng mang giá trị khoa học to lớn vì nó có thể giúp các nhà nghiên cứu làm sáng tỏ những bí ẩn về vai trò sinh lý của hệ thống Rh phức tạp.
Ngược lại, người sở hữu nhóm máu vàng siêu hiếm này luôn luôn gặp nguy hiểm vì họ chỉ có thể tiếp nhận máu Rh-null khi có vấn đề. Nếu họ nhận máu từ những nhóm máu Rh khác, kháng thể có thể phản ứng với tế bào màu của người hiến không tương thích, gây ra phản ứng miễn dịch, có khả năng gây tử vong.
Cũng vì vậy, việc sở hữu nhóm máu vàng siêu hiếm này được coi là mang cả phước lành lẫn lời nguyền, cứu được người nhưng không cứu được bản thân.
Một mặt, người sở hữu có khả năng cứu sống vô số người thông qua việc hiến máu đơn giản thế nhưng khi họ cần truyền máu, khả năng rất cao là sẽ không tìm được người tương thích.