|
Các nhà nghiên cứu đã trồng hạt giống cổ xưa này vào năm 2010, hơn 20 năm sau khi nó được phát hiện ở Sa mạc Judean. (Ảnh: Tiến sĩ Sarah Sallon)
|
Các nhà nghiên cứu đã mất gần 14 năm để trồng một cây từ hạt giống cổ đại, mà các nhà khảo cổ học đã khai quật được từ một hang động vào cuối những năm 1980. Họ gọi nó là "Sheba", mẫu vật bí ẩn này hiện cao khoảng 3 m. Họ cũng có thể thực hiện các phân tích ADN, hóa học và carbon phóng xạ của cây, tiết lộ những manh mối mới về nguồn gốc của nó, theo một nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí Communications Biology .
Theo nghiên cứu, hạt giống Sheba có niên đại từ năm 993 đến năm 1202 sau Công nguyên. Có khả năng nó còn sót lại từ một quần thể cây đã tuyệt chủng từng tồn tại ở Nam Levant, một khu vực bao gồm Israel, Palestine và Jordan ngày nay và là loại cây đầu tiên được tìm thấy ở đó.
|
Các nhà khoa học đã trồng một hạt giống 1.000 năm tuổi, và đặt tên là Sheba.(Ảnh:Tiến sĩ Sarah Sallon)
|
Điều đáng chú ý là các nhà nghiên cứu cho biết mẫu vật trưởng thành này có thể là nguồn gốc của "tsori" trong Kinh thánh — một chiết xuất nhựa cây liên quan đến việc chữa bệnh trong Sáng thế ký, Jeremiah và Ezekiel.
"Danh tính của 'tsori' trong Kinh thánh (dịch sang tiếng Anh là 'balm') từ lâu đã là chủ đề gây tranh cãi", các nhà nghiên cứu viết. Chất này có liên quan đến vùng lịch sử Gilead, nằm ở phía đông sông Jordan và phía bắc của Biển Chết. Bây giờ, sau khi hồi sinh Sheba, nhóm nghiên cứu cho rằng họ đã giải mã được bí ẩn đằng sau tsori trong Kinh thánh.
Các nhà nghiên cứu xác định Sheba thuộc chi Commiphora, nằm trong họ myrrh và frankincense (Burseraceae) và bao gồm khoảng 200 loài thực vật còn sống. Cây Commiphora chủ yếu được tìm thấy ở châu Phi, Madagascar và Bán đảo Ả Rập.
Vẫn chưa rõ Sheba thuộc loài nào, vì cây này chưa ra hoa. Tuy nhiên, rõ ràng là Sheba có quan hệ họ hàng gần với ba loài Commiphora — C. angolensis, C. neglecta và C. tenuipetiolata — được tìm thấy ở miền nam châu Phi.
Cây này có mối liên hệ yếu hơn nhiều với loài Commiphora sản xuất nhựa thơm, chẳng hạn như C. gileadensis , mà một số nhà nghiên cứu tin rằng là nguồn gốc lịch sử của một loại nước hoa và hương thơm được đánh giá cao có tên gọi là "Judean Balsam" hoặc "Balm of Gilead" vào thời cổ đại.
Phân tích hóa học lá và nhựa cây Sheba cho thấy cây này giàu triterpenoid pentacyclic, là hợp chất hoạt tính sinh học có đặc tính chống viêm và chống ung thư.
Theo nghiên cứu, lá và thân cây cũng chứa nhiều squalene, một chất tự nhiên, có dầu có đặc tính chống oxy hóa và làm mịn da. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng cần phải tiến hành thêm nhiều nghiên cứu nữa để xác định một hợp chất khác có khả năng chống ung thư trong mô của cây.