Trong tác phẩm Tây Du Ký nổi tiếng, Tôn Ngộ Không được khắc họa với hình hài của một con khỉ đá trường sinh bất tử, sở hữu những khả năng phi thường.
Chỉ vì sinh lòng ngông nghênh, cao ngạo, Tôn Ngộ Không đã đại náo thiên cung, ăn trộm đào tiên và linh đan trường sinh bất tử của Thái Thượng Lão Quân. Sau đó, hắn bị Phật Tổ phạt giam dưới núi Ngũ Hành 500 năm, "đói thì cho ăn viên sắt, khát cho uống nước rỉ đồng".
Tôn Ngộ Không được Đường Tăng giải cứu, từ bỏ ma tâm để sống với thiện tâm, một lòng học Đạo. Hắn phò tá sư phụ Đường Tăng, trừ gian diệt ác, lấy lại lẽ phải, công bằng.
Trên đường đi thỉnh kinh, mỗi khi sư phụ bị yêu quái bắt, Ngộ Không luôn nói vài câu như thế này. Khi sư phụ bị yêu quái bắt, hắn sẽ nói: "Yêu quái! Mau thả sư phụ ta ra!".
Trong nhiều tình huống, Ngộ Không cũng sẽ đem lịch sử đại náo thiên cung lẫy lừng của mình ra nói: "Lão Tôn là Tề thiên đại thánh 500 năm trước từng đại náo thiên cung", "Ta là Tề thiên đại thánh Tôn Ngộ Không đây!"... Đây thực ra là màn trình diễn của Ngộ Không với yêu quái. Kỳ thực câu này đối với hắn rất có ích, bởi vì nhiều yêu quái chắc chắn từng nghe tới danh tiếng của Tề Thiên đại thánh, điều này cũng sẽ khiến bọn chúng kiêng dè phần nào.
Khi chiến đấu với một con yêu quái, nếu đối thủ là yêu quái nam, Ngộ Không thường sẽ nói: "Yêu quái, hãy chiến đấu". Nếu là một nữ yêu tinh, hắn thường nói: "Yêu quái hãy nếm thử một gậy của lão Tôn ta!". Qua đó có thể thấy Ngộ Không vẫn đối xử với yêu quái nam và nữ khác nhau.