Ngày 23/2, Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Hải Dương (thuộc Sở Y tế tỉnh Hải Dương) vừa có báo cáo về vụ việc em Đỗ Thị X. (trú tại khu Thượng Đạt, phường Tứ Minh, TP Hải Dương), là học sinh lớp 12, Trường THPT Lương Thế Vinh tử vong nghi do mắc viêm màng não mô cầu.
Theo gia đình bệnh nhân X và bác sĩ Bệnh viện Quân Y 108 thông tin, vào sáng ngày 20/2, em Đỗ Thị X. có biểu hiện sốt, đau đầu. Đến khoảng 19h cùng ngày, phát hiện em X đi vệ sinh bị ngã, gia đình đã đưa bệnh nhân đến khám, điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hải Dương.
Tại đây bệnh nhân có dấu hiệu xuất huyết, đã được các bác sĩ hội chẩn và chuyển bệnh nhân đến Bệnh viện Quân Y 108. Khoảng 1h ngày 21/2, khoa Hồi sức cấp cứu Bệnh viện Quân Y 108 tiếp nhận bệnh nhân Đỗ Thị X trong tình trạng sốc nhiễm trùng, suy hô hấp, rối loạn đông máu. Sau đó, bệnh nhân đã được cấy máu, chọc dịch não tủy, xét nghiệm dịch họng.
 |
| Thuốc phòng bệnh viêm não mô cầu. |
Căn cứ vào kết quả xét nghiệm, các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân bị nhiễm khuẩn huyết/viêm màng não mủ do não mô cầu. Bệnh nhân Đỗ Thị X đã tử vong vào lúc 10h ngày 22/2 và đã được Bệnh viện Quân Y 108 hướng dẫn gia đình khâm niệm tại chỗ và khuyến cáo gia đình đưa thi thể bệnh nhân đi hỏa thiêu để tránh lây lan bệnh sang người khác.
Ông Cao Xuân An, Trưởng Khoa kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Hải Dương cho biết ngay khi nhận được thông tin vụ việc, Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Hải Dương đã phối hợp với Trung tâm y tế dự phòng thành phố Hải Dương cử cán bộ xuống điều tra, giám sát tại gia đình bệnh nhân và trường THPT nơi bệnh nhân đang theo học.
Các cán bộ đã lập danh sách những người sống cùng hộ gia đình tiếp xúc trực tiếp, chăm sóc bệnh nhân. Phối hợp với trường THPT Lương Thế Vinh lập danh sách các học sinh cùng lớp. Tiếp tục theo dõi sức khỏe của những người này trong thời gian 10 ngày. Nếu có các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh cần cách ly và thực hiện báo cáo hàng ngày về Trung tâm y tế dự phòng tỉnh Hải Dương.
Đồng thời để phòng chống bệnh lây lan, Trung tâm y tế dự phòng cũng hướng dẫn gia đình bệnh nhân và người dân trong khu vực, nhà trường nơi bệnh nhân theo học vệ sinh các nhân, vệ sinh nơi ở, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, lau sàn nhà, mở cửa thông thoáng, phơi các đồ vật dưới ánh sáng mặt trời. Khi có dấu hiệu mắc bệnh nghi ngờ cần phải đi khám hoặc thông báo ngay đến cơ quan y tế gần nhất. Đồng thời, Trung tâm y tế dự phòng đã xử lý môi trường tại gia đình bệnh nhân, các hộ sống xung quanh bán kính 50 mét, lớp học tại trường THPT Lương Thế Vinh bằng phun Cloramin 0,5% để phòng chống bệnh.
"Vi khuẩn gây bệnh não mô cầu thường yếu tuy nhiên thời tiết mùa này là rất phù hợp cho sự phát triển của vi khuẩn này nên cần các biện pháp phòng tránh", ông Cao Xuân An nhận định.
Liên quan đến bệnh mô não cầu, Bộ Y tế đã đưa ra khuyến cáo, bệnh do não mô cầu bệnh nhiễm khuẩn cấp tính, lây truyền theo đường hô hấp; chủ yếu qua việc tiếp xúc trực tiếp với nguồn bệnh do hít phải dịch tiết mũi, hầu, họng bắn ra từ người mang vi khuẩn (người bệnh và người lành mang trùng). Bệnh thường gặp ở lứa tuổi trẻ và có khả năng gây thành dịch. Khi nhiễm vi khuẩn não mô cầu, thời gian ủ bệnh 2-10 ngày, thường 3-4 ngày. Bệnh nhân có các biểu hiện sốt, đau đầu, buồn nôn, nôn, gáy cứng (trẻ nhỏ có thóp phồng), lơ mơ, nhạy cảm với ánh sáng, có thể xuất hiện ban xuất huyết hình sao hoặc biểu hiện sốc nhiễm khuẩn...Thời kỳ lây truyền của bệnh tùy thuộc vào thời gian tồn tại của vi khuẩn não mô cầu ở mũi, họng của người nhiễm khuẩn. Đối với người bệnh, khả năng lây truyền có thể từ vài ngày trước khi khởi phát bệnh cho đến 24 giờ sau khi được điều trị bằng kháng sinh đặc hiệu.
Trung bình mỗi năm Việt Nam có khoảng 650 trường hợp viêm màng não mủ do vi khuẩn, trong đó vi khuẩn não mô cầu chiếm khoảng 14%. Bệnh thường để lại di chứng nặng nề như chậm phát triển tinh thần, điếc, liệt với tỷ lệ 10-20%. Tỷ lệ tử vong có thể từ 8 đến 15%. Trong cộng đồng, tỷ lệ người mang vi khuẩn không có triệu chứng lâm sàng (người lành mang trùng) ở mũi, hầu, họng 5-25%. Tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn tại khu vực ổ dịch.
Đây là bệnh lý nguy hiểm, dễ lây lan nhưng có thể chủ động phòng ngừa bằng văcxin và vệ sinh cá nhân, môi trường sạch sẽ. Vì thế, ngoài tiêm văcxin thì để phòng bệnh, người dân cần thực hiện tốt việc vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, súc miệng, họng bằng các dung dịch sát khuẩn mũi họng thông thường. Khi có các biểu hiện như sốt, đau họng, cổ cứng, xuất hiện tử ban trên da (ban màu tím, thâm đen), nôn, đau đầu dữ dội cần đến ngay cơ sở y tế.