Theo PGS.TS Trịnh Thị Ngọc, Phó Chủ tịch Hội gan mật Việt Nam sau khi uống nhiều rượu bia cơ thể thường có những triệu chứng chán ăn, mệt mỏi, đây là một trong những dấu hiệu điển hình báo hiệu tình trạng gan bị tổn thương do nhiễm độc.
|
Một bệnh nhân bị suy gan nặng do uống rượu đang được điều trị tại BV Bạch Mai, Hà Nội. Ảnh: Dương Ngọc |
Gan đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình chuyển hóa của cơ thể. Khi chức năng gan suy yếu sẽ ảnh hưởng tới tất cả các cơ quan trong cơ thể. Trong đó, chức năng tiêu hóa của cơ thể sẽ thể hiện rõ ràng nhất khi uống rượu bia nhiều.
Rượu gây nhiễm độc, tổn thương… gan
Gan tham gia tiêu hóa thức ăn, chuyển hóa thuốc, lọc máu, giải độc. Vào cơ thể rượu được chuyển hóa thành acetaldehyd, rất độc cho gan. Nếu uống 0,3 lít/ngày, lượng acetaldehyd sinh ra vượt quá khả năng chuyển hóa của gan sẽ gây nhiễm độc gan, viêm gan.
Khi viêm gan kéo dài, tế bào gan chết được thay bằng các mô xơ và bắt đầu quá trình xơ gan. Vào cơ thể, rượu được hấp thu luôn vào máu và cơ thể sẽ tìm cách thải rượu ra ngoài, trong đó 10% được thải qua mồ hôi, nước tiểu, hơi thở; số còn lại sẽ được chuyển hóa ở gan (nhờ men NAD) với số lượng hạn chế. Quá nồng độ trên, cồn sẽ tích tụ gây độc, làm chết tế bào gan, tăng men gan. Viêm gan do rượu thay đổi từ không có triệu chứng nào đến tổn thương gan nặng nề với tỉ lệ tử vong cao, thường do tăng áp lực tĩnh mạch cửa, giãn tĩnh mạch thực quản, nôn ra máu ồ ạt, không cầm được.
Ở nữ giới, người tiểu đường, béo phì, viêm gan do virus, xơ gan, nghiện rượu sẽ đẩy nhanh tiến trình xơ gan, làm gan suy yếu nhanh hơn và nặng hơn. Nam giới nghiện rượu dễ bị rối loạn nội tiết, vú to, sinh dục kém.
|
Gan tham gia tiêu hóa thức ăn, chuyển hóa thuốc, lọc máu, giải độc. Vào cơ thể rượu được chuyển hóa thành acetaldehyd, rất độc cho gan. Nếu uống 0,3 lít/ngày, lượng acetaldehyd sinh ra vượt quá khả năng chuyển hóa của gan sẽ gây nhiễm độc gan, viêm gan. Ảnh minh hoạ: Internet |
Những triệu chứng cần đi khám ngay
Cơ thể thay đổi
Tình trạng nhiễm độc gan xảy ra khi các độc chất vượt quá khả năng giải độc của gan, tích tụ lâu dài rồi sinh bệnh tại gan và toàn cơ thể, biểu hiện ra ngoài bằng những thay đổi theo chiều hướng tiêu cực như mệt mỏi, khó chịu, béo phì, vàng da....
Do vậy, nếu bạn hay dùng rượu bia, thuốc lá, thực phẩm kém an toàn, ăn nhiều chất béo và thức ăn nhanh, bị thừa cân, sử dụng thuốc trị bệnh lâu ngày... thì cần để ý đến những dấu hiệu bất thường của cơ thể như trên.
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Lê Thành Lý - Phó chủ tịch Hội Gan mật TP HCM, hiện tượng da đổi màu, vàng mắt, nước tiểu chuyển màu vàng đục cảnh báo chứng vàng da của bệnh viêm gan. Màu phân thay đổi sang xám hoặc bạc, thường xuyên cảm thấy quặn ruột và đi tiêu đột xuất là dấu hiệu gan nhiễm độc, rối loạn khả năng hoạt động. Buồn nôn, chán ăn, mệt mỏi, phù nề, mẩn ngứa, mề đay, mụn nhọt... cũng là những triệu chứng không nên xem thường.
Mắt chuyển sang màu vàng
Một số người không chỉ đỏ mặt sau khi uống mà mắt của họ còn chuyển sang màu vàng mặc dù làn da không thay đổi nhiều. Đặc biệt là sau một đêm ngủ dậy, màng cứng của mắt có màu vàng, đó là tín hiệu cảnh báo gan bị quá tải và cơ thể không được tiêu thụ thêm rượu nữa.
|
Ở nữ giới, người tiểu đường, béo phì, viêm gan do virus, xơ gan, nghiện rượu sẽ đẩy nhanh tiến trình xơ gan, làm gan suy yếu nhanh hơn và nặng hơn. Nam giới nghiện rượu dễ bị rối loạn nội tiết, vú to, sinh dục kém. Ảnh minh hoạ: Internet |
Cơn đau
Vị trí đau thường gặp ở người bị bệnh gan là vùng hạ sườn phải. Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Lý, hầu hết bệnh gan mạn tính như viêm gan, xơ gan... diễn tiến âm thầm trong 5-10 năm mà không có cơn đau nổi bật, bệnh nhân thường chỉ cảm thấy tức nặng ở vùng hạ sườn phải. Chỉ có bệnh gan cấp tính là áp xe gan gây đau dữ dội hạ sườn phải, kèm theo sốt cao liên tục. Không nên đợi xuất hiện cơn đau dạng này mới nghĩ đến bệnh gan, vì lúc đó phần lớn đã muộn.
Đỏ mặt
Có quan niệm cho rằng những người hay đỏ mặt khi uống rượu là có tửu lượng tốt. Nhưng đó là triệu chứng báo hiệu gan đang bị tổn thương.
Thông thường khi rượu, bia đi vào cơ thể, gan sẽ chuyển hóa cồn thành aceltedehyde. Ở người bình thường aceltedehyde lại tiếp tục chuyển hóa thành Acetate, một chất an toàn hơn với cơ thể.
Với những người đỏ mặt, quá trình chuyển hóa actadehyde thành acetate nhanh hơn người bình thường. Khi có quá nhiều chất actadehyde được sinh ra, lâu ngày sẽ gây nên các bệnh về gan. Cùng với đó, những người bị đỏ mặt khi uống rượu, bia sẽ có nguy cơ mắc các bệnh về gan cao hơn so với những người không bị đỏ mặt.
|
Gan đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình chuyển hóa của cơ thể. Khi chức năng gan suy yếu sẽ ảnh hưởng tới tất cả các cơ quan trong cơ thể. Trong đó, chức năng tiêu hóa của cơ thể sẽ thể hiện rõ ràng nhất khi uống rượu bia nhiều. Ảnh minh hoạ: Internet |
Cơ thể bị phù nề
Khi bệnh gan ở trạng thái nhẹ, vùng gần xương mắt cá chân sẽ bị sưng, phù nề nghiêm trọng xảy ra ở vùng toàn bộ chi dưới, tình hình có thể kéo dài. Vì vậy khi uống rượu, nếu bạn cảm thấy cơ thể và mặt mũi sưng phù, bạn nên dừng uống ngay lập tức và đến bệnh viện kiểm tra chức năng gan và tim.
Đau gan
Khi bạn cảm thấy đau gan, đó là tín hiệu cho thấy gan bạn đang gặp vấn đề. Đau gan có thể có nhiều dạng. Hầu hết mọi người cảm thấy đau ngầm và nhói ở bụng trên bên phải. Đôi khi, cơn đau này đi kèm với sưng, và bạn cảm thấy đau ở lưng hoặc vai phải.