Theo Y học cổ truyền, quả bầu có vị ngọt, tính hàn, có tác dụng giải nhiệt, trừ độc, mát máu, chữa đái dắt, tiêu sỏi, trừ thủy thũng phù nề, mụn nhọt, tiêu khát (đái tháo đường)...
Còn theo y học hiện đại, quả bầu chứa protein; carbohydrate, chất xơ; các khoáng chất như canxi, sắt, phospho, kali, natri; đồng, magne, kẽm, selen; vitamin: A, B1, B2, B6, B12, C, D, E, biotin, K, P, carotene...
Vào mùa hè, dường như những bát canh bầu là không thể thiếu trên mâm cơm nhà bạn. Món ngon từ bầu làm cả cái nắng nôi mùa hè như dịu lại, đánh bay cái nóng từ bên trong cơ thể bạn.
Quả bầu non thường được dùng để nấu canh, luộc hoặc xào... Lá non cũng có thể luộc để làm rau ăn.
Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), trong Đông y, bầu vị hơi nhạt, tính mát (có tài liệu lại cho là vị ngọt, tính lạnh), có công hiệu giải nhiệt, giải độc, lợi tiểu, nhuận phổi, trừ ngứa; chủ trị các chứng như chướng bụng, phù thũng, tiểu tiện ít, phổi nóng, ho...
Mời độc giả theo dõi Video "Chế biến món ngon từ nấm đông cô". Nguồn: VTC.
Một số cách dùng quả bầu chữa bệnh:
- Trị mụn nhọt tái phát hàng năm vào mùa hè ở trẻ em: trái bầu non nấu canh thịt heo nạc với lát gừng, cho trẻ ăn.
- Bổ thận chữa đau lưng: hạt bầu nấu canh bầu dục lợn để ăn cái uống nước.
- Chống táo bón, nhuận tràng: chỉ cần luộc bầu và chấm chấm muối vừng ăn.
- Người bị đái tháo đường, đái dắt: ăn canh bầu hàng ngày cho hiệu quả tốt rất.
- Chữa sưng mộng răng hay tụt lợi: lấy hạt bầu đun lấy nước ngậm và súc miệng từ 3-4 lần/ngày.
- Chữa viêm gan, sỏi đường niệu, huyết áp cao: quả bầu tươi 500g, rửa sạch vắt lấy nước cốt và trộn đều với 250ml mật ong rồi uống ngày 2 lần, mỗi lần 30 – 50ml.
- Trị bí tiểu: lấy nửa quả bầu và 5 củ hành sắc lấy nước uống 2-3 lần/ngày.
- Chữa phù thũng: dùng cả quả (vỏ thịt, hạt) sắc với dấm chua lấy nước uống.
- Cổ trướng (báng nước): bầu tươi 50-100g đun nước uống. Hoặc phối hợp với vỏ bầu, vỏ bí đỏ, vỏ dưa hấu, vỏ mướp, nấu nước uống.
- Viêm gan vàng da - sỏi thận - tăng huyết áp: bầu tươi 500g, giã nhuyễn, vắt nước trộn với 250g mật ong. Ngày uống 2 lần. Mỗi lần 30-50ml.