Đậu phụ là một loại thực phẩm từ đậu nành có thể thái lát, nghiền nát hoặc xay, làm thành nhiều món ăn khác nhau. Thực phẩm này là nguồn cung cấp protein quan trọng, tốt cho sức khỏe và được ưa chuộng trong các chế độ ăn kiêng, ăn chay. Tuy nhiên, một số loại đậu phụ bán ngoài thị trường có chứa chất phụ gia có thể gây hại cho sức khỏe nên cần thận trọng.
1. Làm sao để chọn lựa đậu phụ không gây hại cho sức khoẻ?
Đậu phụ được làm từ đậu nành. Đậu được phơi khô, ngâm trong nước, nghiền nát và đun sôi. Sau đó, phần bã đậu được tách ra khỏi sữa đậu nành dạng lỏng. Các thành phần như canxi clorua, magiê clorua hoặc axit citric được thêm vào sữa để làm đông lại. Sau đó, hỗn hợp được đổ vào khuôn để tạo thành các khối giống như pho mát. Các khối này sau đó có thể được bảo quản trong nước.
Khi làm đậu phụ cần có chất đông tụ. Các chất đông tụ điển hình bao gồm magie clorua (nigari) và canxi sunfat, là những thành phần cần thiết để làm cứng đậu phụ. Bản thân những thành phần này không gây ra bất kỳ vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nào khi sử dụng với số lượng thích hợp, nhưng một số sản phẩm giá rẻ sử dụng chất đông tụ hóa học, làm giảm chất lượng đậu phụ, có thể được thêm vào với số lượng quá mức.
Món đậu phụ được nhiều người yêu thích. (Ảnh minh họa).
Đậu phụ cũng là loại thực phẩm dễ hư hỏng vì nó "ngậm" nước. Để ngăn chặn điều này, đôi khi người ta sử dụng chất bảo quản như kali sorbate. Chất bảo quản có thể gây hại cho sức khỏe nếu sử dụng trong thời gian dài, đặc biệt với số lượng lớn. Vì vậy, tốt nhất nên chọn sản phẩm không có chất bảo quản.
Ngoài ra, chất nhũ hóa hoặc chất bảo quản có thể được sử dụng để tăng kết cấu và thời hạn sử dụng của đậu phụ. Chất nhũ hóa làm mềm kết cấu của đậu phụ và chất bảo quản ngăn ngừa hư hỏng, nhưng những chất phụ gia hóa học này có thể gây ra phản ứng dị ứng hoặc các vấn đề về tiêu hóa nếu tiêu thụ quá mức.
Khi mua đậu phụ, bạn nên kiểm tra kỹ bảng thành phần. Tốt nhất nên chọn những sản phẩm có cụm từ như "không chất phụ gia" hoặc "không chất bảo quản". Đặc biệt, sản phẩm chỉ liệt kê đậu nành, nước và chất đông tụ trong danh sách thành phần đậu phụ là lý tưởng. Magiê clorua (nigari tự nhiên) hoặc canxi sunfat thường được sử dụng làm chất đông tụ và vì chúng vô hại với cơ thể con người nên điều quan trọng là phải tìm ra các sản phẩm sử dụng các chất đông tụ này.
Bạn cũng nên chọn đậu phụ tự nhiên hoặc đậu phụ tự làm thay vì đậu phụ công nghiệp. Đậu phụ tự nhiên chỉ được làm từ đậu nành, nước và chất đông tụ đơn giản, không có bất kỳ chất phụ gia thực phẩm nào nên bạn có thể ăn mà không cần lo lắng về chất phụ gia. Đậu phụ thủ công được làm bằng phương pháp truyền thống, có kết cấu thơm ngon và tốt cho sức khỏe. Ngày nay, thậm chí còn có những chiếc máy làm đậu phụ tại nhà cho phép bạn tự làm đậu phụ nên cũng có cách làm đậu phụ tươi tại nhà.
2. Ăn đậu phụ mỗi ngày có tốt không?
Đậu phụ là nguồn protein tốt và có hàm lượng canxi, mangan, sắt và vitamin B5 cao nên nó có thể là một phần lành mạnh trong chế độ ăn của hầu hết mọi người. Nó có thể đặc biệt hấp dẫn đối với người ăn chay và những người khác đang tìm kiếm một loại thực phẩm thay thế giàu protein cho thịt. Song chúng ta không nên biến đậu phụ thực phẩm ăn mỗi ngày và không ăn quá nhiều trong một lần.
Với những người có dấu hiệu mắc bệnh thận, thiếu máu thiếu sắt, bệnh gout, xơ cứng động mạch thì không nên thường xuyên sử dụng đậu phụ. Ngoài ra, ăn nhiều đậu có thể làm suy giảm chức năng thận, ảnh hưởng đến tiêu hóa, thúc đẩy sự hình thành xơ vữa động mạch, dẫn đến thiếu iốt. Các chuyên gia khuyến cáo không nên ăn đậu phụ quá nhiều, mỗi tuần bạn có thể ăn khoảng 2 lần đậu phụ, mỗi lần dùng khoảng 100g/người.
Đậu phụ có thể giúp giải quyết một số vấn đề sức khỏe khác như:
- Bốc hỏa: Ở nhiều quốc gia mà người dân ăn nhiều đậu phụ và các thực phẩm từ đậu nành khác, các triệu chứng mãn kinh như bốc hỏa ít phổ biến hơn phương Tây. Một lý thuyết phổ biến là estrogen thực vật trong thực phẩm từ đậu nành có thể ngăn ngừa bốc hỏa. Nhưng kết quả nghiên cứu vẫn còn nhiều ý kiến trái chiều.
- Bệnh tim mạch vành: Những người ăn nhiều đậu phụ và các thực phẩm từ đậu nành khác có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn những người ăn ít hơn. Điều đó có thể là do đậu phụ có nhiều chất béo, vitamin và khoáng chất tốt cho tim và ít chất béo bão hòa. Những người ăn đậu phụ có thể ăn ít thịt đỏ hơn, điều này có liên quan đến nguy cơ mắc bệnh tim.
Đậu phụ chiên. (Ảnh minh họa).
- Mức cholesterol: Một tác động nhỏ lên cholesterol có thể là một lý do khác cho mối liên hệ giữa đậu phụ và sức khỏe tim mạch. Các nghiên cứu cho thấy rằng nếu bạn ăn một lượng lớn đậu phụ mỗi ngày - khoảng một pound rưỡi - bạn có thể giảm mức cholesterol "xấu" LDL xuống khoảng 3%.
- Sức khỏe xương: Đậu phụ chứa canxi và magiê, giúp bạn xây dựng và duy trì xương chắc khỏe. Đậu phụ cũng giàu protein, một chất xây dựng xương khác.
- Ung thư tuyến tiền liệt: Những người đàn ông sống ở các quốc gia có chế độ ăn nhiều thực phẩm từ đậu nành như đậu phụ có tỷ lệ ung thư tuyến tiền liệt thấp hơn. Các nghiên cứu ở một số quốc gia cho thấy những người đàn ông ăn nhiều thực phẩm từ đậu nành có nguy cơ mắc loại ung thư này thấp hơn, có thể là do estrogen thực vật trong những thực phẩm này.
- Trí nhớ và sức khỏe não bộ: Một số nghiên cứu cho thấy thực phẩm từ đậu nành như đậu phụ có thể giúp ngăn ngừa mất trí nhớ và suy nghĩ khó khăn khi bạn già đi.