Nghệ, tiêu, tỏi, quế,... đều là những gia vị quen thuộc và thường xuất hiện trong căn bếp. Mặc dù chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho các món ăn thêm thơm ngon, nhưng chúng lại mang đến rất nhiều công dụng đặc biệt cho sức khỏe. 

1. Tỏi

Tỏi đã được sử dụng trong y học cổ truyền phương Đông từ hàng nghìn năm trước để hỗ trợ tiêu hoá, chống nhiễm trùng, hỗ trợ điều trị một số bệnh ngoài da. Ngày nay, tỏi trở thành món ăn quen thuộc và phổ biến trong các gia đình. Tỏi được xem là kháng sinh tự nhiên bởi khả năng tiêu diệt vi khuẩn, virus gây hại. Trong tỏi có chứa hợp chất allicin, chất có đặc tính kháng khuẩn, chống viêm, làm sạch đường hô hấp và tăng sức đề kháng. 

Việc tiêu thụ tỏi thường xuyên có thể giúp giảm cholesterol, hạ huyết áp, ngăn ngừa cảm cúm và giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư như ung thư dạ dày, ung thư đại tràng. Tỏi có thể ăn sống hoặc muối tỏi, ngâm mật ong, làm nước chấm, ướp thịt cá đều tốt cho sức khỏe.

Tỏi được xem là chất kháng sinh tự nhiên tốt cho sức khoẻ cơ thể (Ảnh minh hoạ)

2. Gừng

Gừng được coi là vị thuốc “ôn trung tán hàn”, nghĩa là làm ấm cơ thể, giải hàn, kích thích tiêu hóa và lưu thông khí huyết. Mỗi khi bị cảm lạnh dùng một tách trà gừng nóng để làm ấm bụng, giảm buồn nôn, chống ho. Trong gừng chứa thành phần gingerol có khả năng chống viêm, giảm đau, chống oxy hóa mạnh. Ngoài ra, gừng còn giúp giảm đau bụng kinh, đau cơ sau tập luyện và cải thiện lưu thông máu, từ đó bảo vệ sức khỏe tim mạch.

Trong ẩm thực, gừng là gia vị quen thuộc từ món kho, món hấp, món canh cho đến mứt tết. Chỉ cần một vài lát gừng cũng có thể khử mùi tanh trong cá, làm dậy hương cho thịt kho, đồng thời giúp bữa ăn trở nên dễ tiêu hóa hơn. Với người bận rộn, một cốc trà gừng mật ong vào buổi sáng hoặc tối là cách đơn giản nhưng hiệu quả để làm ấm cơ thể. 

3. Nghệ

Nghệ nổi bật với màu vàng cam và hương thơm đặc trưng. Ngoài việc làm đẹp màu sắc cho món ăn, nghệ còn là một "vũ khí bí mật" cho sức khỏe. Trong nghệ có tới hơn 200 hợp chất khác nhau, trong đó curcumin được xem là quan trọng nhất nhờ đặc tính kháng viêm, chống oxy hóa cực mạnh. Chất curcumin trong nghệ khả năng làm lành niêm mạc dạ dày, hỗ trợ điều trị viêm loét, giảm triệu chứng đầy hơi, khó tiêu. Ngoài ra, curcumin còn được cho là có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, ngăn ngừa bệnh tim mạch, tiểu đường và thậm chí hỗ trợ cải thiện bệnh Alzheimer.

Nghệ có thể được dùng dưới dạng bột để nêm nếm món ăn, pha với sữa ấm hoặc trộn cùng mật ong thành viên uống. Tuy nhiên, các chuyên gia lưu ý rằng những người có vấn đề về gan hoặc phụ nữ mang thai không nên dùng quá nhiều nghệ để tránh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Nghệ còn có công dụng hỗ trợ làm đẹp da, làm mờ vết thâm (Ảnh minh hoạ)

4. Hạt tiêu

Hạt tiêu từ lâu được gọi là “vua của gia vị” vì không chỉ giúp món ăn thêm đậm đà mà còn mang nhiều lợi ích sức khỏe. Trong tiêu chứa piperine có đặc tính chống oxy hóa và kháng viêm, hỗ trợ bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. Ngoài ra, tiêu đen có thể giúp tăng cường trao đổi chất, kích thích tiêu hóa, giảm đầy bụng, chống táo bón, nhờ đó hỗ trợ giảm cân và ngăn ngừa tích tụ mỡ. 

Trong bữa cơm gia đình, tiêu thường được rắc lên bát canh, đĩa thịt kho hay dùng trong các món nướng, hầm. Tuy nhiên, việc lạm dụng hạt tiêu có thể gây nóng trong, thậm chí kích ứng niêm mạc dạ dày, vì vậy nên dùng với lượng vừa phải, chỉ cần một nhúm nhỏ vừa đủ để dậy mùi vừa có lợi cho sức khỏe.

5. Quế

Quế không chỉ mang hương thơm ngọt ngào cho các món hầm, trà hay bánh ngọt mà còn là gia vị có giá trị y học cao. Các nghiên cứu chỉ ra rằng quế có thể giúp ổn định đường huyết, cải thiện độ nhạy insulin, đặc biệt dành cho người có nguy cơ tiểu đường type 2. Quế giàu polyphenol, chất chống oxy hóa mạnh mẽ có khả năng giảm cholesterol, hạ huyết áp và bảo vệ hệ tim mạch. Trong tinh dầu quế có thể ức chế sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc, nhờ đó hỗ trợ sức khỏe răng miệng và ngăn ngừa sâu răng. Tuy nhiên, chuyên gia cảnh báo không nên dùng quá 2 thìa cà phê bột quế mỗi ngày để tránh tác hại đến gan do hợp chất coumarin có trong quế.

Một ly trà quế mỗi ngày sẽ giúp làm ấm cơ thể của bạn (Ảnh minh hoạ)

6, Rau mùi

Rau mùi thường dùng để trang trí món ăn, nhưng thực tế, đây lại là loại rau giàu dưỡng chất. Rau mùi chứa nhiều vitamin C, K, A và hợp chất apigenin trong rau mùi đã được nghiên cứu có khả năng ngăn ngừa sự phát triển của ung thư vú. Ngoài ra, rau mùi có tác dụng lợi tiểu tự nhiên, giúp giảm nguy cơ sỏi thận và nhiễm trùng đường tiết niệu. Nhờ giàu chất xơ, nó còn hỗ trợ tiêu hóa, giảm táo bón và cải thiện đường huyết. Việc bổ sung rau mùi vào chế độ ăn có thể giúp điều hòa huyết áp ở những người bị cao huyết áp nhẹ.

Trong thực tế, chỉ cần thêm vài nhánh rau mùi tươi trong bát súp, salad hoặc nước ép đã có thể mang lại nhiều lợi ích sức khoẻ. Với hương vị tươi mát, loại rau này không chỉ làm đẹp món ăn mà còn giải độc tự nhiên cho cơ thể.