Trong việc xem xét về cuộc đời một người, khoa Tử vi rất coi trọng yếu tố can chi của năm sinh. Mối liên hệ về ngũ hành giữa can và chi là nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến cuộc đời và sự nghiệp của đương số là thuận lợi hay đầy rẫy chua cay, nghịch cảnh.
Trong cuốn sách Tử vi nghiệm lý toàn thư – một cuốn sách tập hợp những điều chiêm nghiệm sau mấy chục năm nghiên cứu Tử vi của cụ Thiên Lương, vấn đề can chi của năm sinh được phân tách rất rõ ràng và kỹ càng.
Cụ Thiên Lương quan niệm: “Nhìn vào 60 hoa giáp từ Giáp Tí đến Quí Hợi, 2 chữ Can Chi đứng chung với nhau không khác gì một tiểu gia đình. Can đứng trên làm gốc (chồng), chi tiếp theo là phụ (vợ). Biết rằng mỗi Can hay Chi đều có một tính chất riêng biệt là ngũ hành. Gia đình nào phu thê đầm ấm, sự nghiệp dầu lớn hay nhỏ hẳn là bước đường đời phải cứ sự tươi đẹp tương đối hơn ai, trái ngược vợ chồng xung khắc, ngày tháng trôi nổi trống đánh xuôi , kèn thổi ngược, tưởng sự bất hạnh phải lâu nhiều hơn người”.
Cũng theo quan điểm của cụ Thiên Lương, sự kết hợp giữa Thiên can và Địa chi đưa lại 4 trường hợp sau đây:
Tốt nhất: Can sinh Chi (ví dụ tuổi Giáp Ngọ. Can Giáp ( Mộc) sinh Chi Ngọ (Hoả).
Tốt thứ nhì: Can và Chi đồng hành ( Ví dụ tuổi Giáp Dần. cả 2 đều là Mộc).
Tốt thứ ba: Chi sinh Can (ví dụ tuổi Giáp Tí . Chi Tí (Thuỷ) sinh Can Giáp (Mộc).
Xấu tương đối: Can khắc Chi ( ví dụ tuổi Giáp Thìn. Can Giáp Mộc khắc Chi Thìn (Thổ) .
Nghịch cảnh: Chi khắc Can (ví dụ tuổi Giáp Thân: Chi Thân (Kim) khắc Can Giáp (Mộc).
Như thế, tuổi Giáp Ngọ là một trong những trường hợp có sự kết hợp can chi tốt hàng đầu vì can sinh chi như gốc sinh chi. Sâu sắc hơn, chúng ta hãy nghe lời phân tích và so sánh của cụ Thiên Lương về tuổi Giáp Tí với Giáp Ngọ: “Hai tuổi Giáp Tí và Giáp Ngọ thấy cả 2 tuổi cùng tương sinh gốc ngọn, nhưng Giáp Ngọ khác biệt bỏ xa Giáp Tí rất nhiều. Giáp Ngọ có Can Giáp (Mộc) sinh cho Chi Ngọ (Hoả) nghĩa là gốc nuôi ngọn là thuận cảnh. Trái lại Giáp Tí thì Can Giáp (Mộc) được Chi Tí (Thuỷ) sinh lại tức là ngọn nuôi gốc tuy cũng là cảnh tượng sinh nhưng ngược chiều cho biết ngay Giáp Tí không có khả năng vững chắc mà sự đề huề chỉ là may mà có.
 |
| Ảnh minh họa. |
Huống chi Giáp Ngọ còn tiềm tàng căn bản phồn thịnh là tam hợp Lộc Tồn của tuổi Giáp (Lộc tồn ở Dần) Thiên Lộc dành riêng cho người Dần Ngọ Tuất. Còn Giáp Tí đứng ngõ ngoài, muốn hưởng Lộc Tồn phải là Canh Tí (Canh Kim sinh Tí Thuỷ và Thân Tí Thìn là tam hợp hưởng Lộc Tồn tuổi Canh ở Thân)”.
Lấy một ví dụ điển hình về tuổi Giáp Ngọ là ông Trương Lương – quân sư đã phò Lưu Bang làm nên nghiệp đế. Tuổi Giáp Ngọ có can sinh chi cho nên cuộc đời ông Trương Lương mặc dầu có lúc nước mất nhà tan phải phiêu bạt nhưng đi đến đâu ông cũng được trọng đãi chứ không đến cảnh “tha phương cầu thực”.
Trong khi đó, ông Hàn Tín cũng tuổi Giáp nhưng là Giáp Tuất. Vì Tuất là thổ mà giáp là mộc. Như thế chi khắc can, phạm vào tình huống xấu nhất trong 5 trường hợp nói trên. Bởi vậy mà cuộc đời Hàn Tín đầy chua cay. Thời trẻ Hàn Tín vất vả lận đận, đã có khi phải chịu nhục luồn háng kẻ thất phu ở chợ. Đến khi bình định xong thiên hạ cho Lưu Bang, còn chưa được hưởng phú quý bao lâu thì lại bị nghi kỵ rồi sau cùng bị Lã Hậu lừa bắt rồi giết.
Cũng nói về tuổi Giáp Ngọ với sự đánh giá rất tốt, sách Bí ẩn đời người và 12 con giáp viết: “Người sinh năm Giáp Ngọ là ngựa trong mây nên là người hòa nhã vui vẻ, thích kết giao bạn bè, gặp hung hóa cát, ít được nhờ cậy cốt nhục anh em. Nữ là mạng mau mồm mau miệng, giỏi xã giao, có địa vị”.
Về mùa sinh, người tuổi Giáp Ngọ là mệnh Kim cho nên chỉ sinh mùa thu là vượng vì mùa thu cũng là hành Kim. Các mùa khác đối với tuổi Giáp Ngọ đều bình thường.
![[INFOGRAPHIC] Loài cá mập thời tiền sử trên bờ vực tuyệt chủng](https://cdn.kienthuc.net.vn/images/4d37135a2e6902fe40251b89db9105e8c1b735ecdf7cfd83c2dbff8c06f05da6a11f1bd496342b25f410e7c6219477043ccf0ba0791ea56d04066c2c140c14bd/thumb-ca-mau-gulper.jpg.webp)
