Bốn loại thực phẩm khiến bạn dễ mắc ung thư đại trực tràng

Ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến tại Việt Nam, chúng ta vẫn có thể phòng chống bằng một chế độ ăn uống hợp lý.

Theo thống kê của Globocan 2020, tại Việt Nam, trong 5 loại ung thư phổ biến ở nam giới, ung thư đại trực tràng xếp thứ 4, sau ung thư gan, phổi, dạ dày. TS.BS Phạm Văn Bình, Phó Giám đốc Bệnh viện K Trung ương, cho biết ung thư đại trực tràng nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỷ lệ chữa khỏi lên tới 90%.

Nhiều người đã sống khỏe mạnh hơn 20 năm sau khi phát hiện bệnh. Tuy nhiên, đa số bệnh nhân phát hiện ở giai đoạn muộn, gây khó khăn, tốn kém trong việc điều trị.

Ung thư đại trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến tại Việt Nam nhưng vẫn có thể phòng chống loại ung thư này bằng một chế độ ăn uống hợp lý. BS Đoàn Thu Hồng - Viện Y học ứng dụng Việt Nam, đã thông tin những thực phẩm bạn nên hoặc không nên ăn để phòng ngừa ung thư đại trực tràng.

Theo BS Hồng, chế độ ăn đóng vai trò quan trọng. Lựa chọn thực phẩm một cách thông thái sẽ giúp bạn giảm thiểu nguy cơ mắc loại ung thư này. Một số nghiên cứu cũng nói rằng những người có chế độ ăn khoa học kết hợp với luyện tập, có cân nặng hợp lý và hạn chế rượu bia thì có thể giảm đến hơn 1/3 nguy cơ mắc bệnh.

Bon loai thuc pham khien ban de mac ung thu dai truc trang

Phẫu thuật nội soi ung thư đại trực tràng tại Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM.

Các thực phẩm nên ăn giúp phòng ngừa ung thư đại trực tràng:

Chế phẩm sữa

Hầu hết các nghiên cứu đều đồng ý rằng những sản phẩm từ sữa giàu canxi có thể giúp cho bạn ít bị ung thư đại trực tràng. Các thuốc bổ sung canxi cũng có thể mang lại tác dụng tương tự. Hãy hỏi ý kiến bác sĩ về lượng canxi thích hợp mà bạn nên bổ sung. Bên cạnh đó, vitamin D (thường được bổ sung thêm vào sữa) cũng có thể bảo vệ cơ thể chống lại ung thư đại tràng, tuy nhiên vẫn cần nghiên cứu thêm về tác dụng này của vitamin D.

Ngũ cốc nguyên hạt

Ngũ cốc nguyên hạt chứa nhiều chất dinh dưỡng và là nguồn bổ sung magie và chất xơ rất tốt. Những chất này giúp cho phân dễ dàng đào thải ra ngoài và trên đường đi, chúng có thể kéo theo các hợp chất gây ung thư có trong đại tràng của bạn. Ăn khoảng 90g ngũ cốc nguyên hạt mỗi ngày chẳng hạn như yến mạch, bánh mỳ nguyên cám và gạo lứt là những lựa chọn rất tốt.

Đậu đỗ

Các loại đậu ví dụ như đậu nành, đậu Hà Lan và đậu lăng đều chứa chất xơ, protein, vitamin B và E. Chúng cũng chứa hợp chất gọi là flavonoid, giúp ngăn khối u phát triển, cũng như một số hợp chất chống oxy hóa có thể bảo vệ bạn khỏi ung thư đại tràng. Hãy thử đổi một số món ăn thông thường trong bữa ăn của bạn sang món đậu đen hoặc nấu một món canh đậu nóng.

Trái cây và rau củ nhiều màu sắc

Trong trái cây và rau củ chứa những hóa chất thực vật ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư hoặc chống lại viêm nhiễm có thể gây ung thư. Các nghiên cứu liên kết tác dụng chống ung thư và trái cây và rau củ, khuyến khích chúng ta bổ sung chúng như một phần của chế độ ăn uống lành mạnh. Sự lựa chọn tốt nhất cho bạn là súp lơ, bắp cải và trái cây giàu vitamin C như cam.

Các loại cá

Các loại cá béo như cá hồi rất giàu axit béo omega-3 - một chất dinh dưỡng tuyệt vời cho sức khỏe tim mạch và làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư. Nhưng liệu việc ăn cá có thể giúp bạn tránh bị ung thư đại trực tràng vẫn chưa thật sự rõ ràng. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những người ăn cá thay vì ăn thịt đỏ thì có ít khả năng mắc ung thư trực tràng hơn. Tuy nhiên bạn cũng cần hạn chế ăn các loại cá như cá kiếm, cá ngừ, cá ngói, cá mập và cá thu vua do chúng có thể chứa thủy ngân và những chất ô nhiễm khác gây hại cho sức khỏe theo thời gian.

Các loại thực phẩm cần hạn chế:

Thịt đỏ

Một miếng thịt bò nướng có thể kích thích vị giác của bạn, nhưng đó lại không phải là một món ăn tốt cho đại tràng. Các chuyên gia cho biết một chế độ ăn thường xuyên với thịt đỏ, như thịt bò, thịt lợn, thịt cừu khiến bạn dễ có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng hơn, mặc dù các nguyên nhân cũng chưa rõ ràng. Có thể do các chất gây ung thư trong thịt sẽ được hình thành khi nấu thịt ở nhiệt độ cao. Bạn hãy cố gắng ăn dưới 500g thịt đỏ cho cả tuần.

Thịt chế biến sẵn

Bon loai thuc pham khien ban de mac ung thu dai truc trang-Hinh-2

Thường xuyên ăn thịt chế biến sẵn có thể tăng nguy cơ ung thư đại tràng và cả ung thư dạ dày.

Những loại thịt như thịt hun khói, thịt đã qua xử lý, thịt ướp muối hoặc được bảo quản bằng các chất hóa học thường được gọi chung là thịt chế biến sẵn. Đó có thể là xúc xích, thịt xông khói, dăm bông hoặc thịt chế biến đóng gói sẵn... Ăn những loại thịt này thường xuyên có thể tăng nguy cơ ung thư đại tràng và cả ung thư dạ dày.

Đồ uống có cồn

Thỉnh thoảng mới uống rượu có vẻ không làm ảnh hưởng đến nguy cơ mắc ung thư đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn uống rượu vừa hoặc rượu nặng với khoảng 2-3 ly mỗi ngày có thể tăng thêm 20% khả năng mắc ung thư đại tràng và 40% với rượu nặng hơn. Nếu bạn thường xuyên uống nhiều hơn 3 ly rượu mỗi ngày, hãy đến gặp bác sĩ để được khám tầm soát ung thư đại trực tràng.

Một số thực phẩm khác

Một số thực phẩm và đồ uống như cà phê, trà, đồ uống chứa caffeine, thực phẩm có đường vẫn đang tiếp tục được nghiên cứu về tác động có thể có của chúng đối với ung thư đại tràng.

Bon loai thuc pham khien ban de mac ung thu dai truc trang-Hinh-3

Tiết kiệm thứ này trong bếp dễ khiến bạn mắc ung thưDầu ăn (thường được làm từ mỡ động vật hoặc thực vật) là nguyên liệu không thể thiếu trong căn bếp người Việt. Vì lý do tiết kiệm, nhiều người thường tái sử dụng, dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh lý.

Loại ung thư tấn công phụ nữ nhiều nhất

Người dân nên tìm hiểu yếu tố nguy cơ liên quan các bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Chúng giúp bạn phòng ngừa, phát hiện sớm khi tổn thương còn nhỏ, chưa lan rộng.

Theo ước tính của Globocan (dự án của Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế) năm 2020, Việt Nam có 182.563 trường hợp mắc mới và 122.690 ca tử vong do ung thư. 5 loại ung thư phổ biến nhất ở nữ giới là ung thư vú, ung thư phổi, ung thư đại trực tràng, ung thư dạ dày, ung thư gan.

Việc trang bị cho bản thân những kiến thức cần thiết sẽ giúp bạn phòng ngừa cũng như phát hiện sớm ung thư này, quá trình điều trị thuận lợi hơn khi tổn thương còn nhỏ, chưa lan rộng.

Loại thực phẩm tăng 30% nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng

Nam giới ăn các thực phẩm chế biến sẵn, đặc biệt là thịt, có nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cao hơn nhiều.

Nhóm nhà khoa học tại Đại học Harvard và Đại học Tufts (Mỹ) phát hiện những người đàn ông ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng tăng 30%. Không có mối tương quan nào được tìm thấy ở phụ nữ.

Các loại thịt chế biến sẵn bị đánh giá gây ra nhiều tác động xấu nhất bao gồm xúc xích, thịt xông khói và chả. Tiêu thụ nhiều đồ uống có đường và nước ngọt cũng làm tăng nguy cơ ung thư.

Loai thuc pham tang 30% nguy co mac ung thu dai truc trang

Ảnh minh họa: Engoo

Nghiên cứu được công bố trên BMJ đã thu thập dữ liệu của hơn 200.000 người. Họ được hỏi về tần suất ăn 130 loại thực phẩm.

Trong khoảng thời gian 25 năm, đã phát hiện gần 1.300 ca ung thư đại trực tràng trong số 46.000 nam giới và hơn 1.900 ca bệnh trong gần 160.000 nữ giới.

Mingyan Song, đồng tác giả của nghiên cứu, thông tin: “Ung thư phát triển sau nhiều năm hoặc hàng chục năm. Do đó, điều quan trọng là phải thu thập dữ liệu trong thời gian dài để đánh giá nguy cơ ung thư tốt hơn”.

Ở nam giới, các nhà khoa học tìm thấy mối tương quan rõ ràng giữa những người ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn và và tình trạng bệnh tật. Họ đặc biệt nhấn mạnh đến các sản phẩm làm từ thịt.

Tiến sĩ Lu Wang, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết: “Chúng tôi bắt đầu nghĩ rằng ung thư đại trực tràng có thể là loại ung thư bị chế độ ăn uống ảnh hưởng nhiều nhất. Các loại thịt đã qua chế biến, hầu hết thuộc nhóm chế biến siêu nhanh, là yếu tố nguy cơ cao”.

Theo Daily Mail, thực phẩm chế biến siêu nhanh cũng chứa nhiều đường bổ sung và ít chất xơ, góp phần làm tăng cân và béo phì, là yếu tố nguy cơ gây ung thư đại trực tràng.

Nhiều người Mỹ thường xuyên ăn thực phẩm chế biến do tiện lợi. Một số mặt hàng thậm chí còn được dán nhãn là lựa chọn thay thế lành mạnh giúp giảm cân và hỗ trợ ăn kiêng.

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại thực phẩm đã qua chế biến đều có tác động tiêu cực. Những phụ nữ ăn thực phẩm chế biến từ sữa đã giảm nhẹ nguy cơ ung thư đại trực tràng.

Fang Fang Zhang, nhà dịch tễ học ung thư tại Đại học Harvard, chia sẻ: “Chúng tôi đã tìm thấy mối liên hệ nghịch giữa thực phẩm chế biến như sữa chua và nguy cơ ung thư đại trực tràng ở phụ nữ”.

Mối tương quan tương tự không được tìm thấy ở nhóm nam giới trong phân tích.

Dấu hiệu của bệnh ung thư đại trực tràng là chán ăn, đầy bụng, giảm cân bất thường, táo bón, đi ngoài ra máu, mệt mỏi, chóng mặt.

Người Việt tự đẩy mình vào nguy cơ mắc bệnh tim, thận, ung thư chỉ vì gia vị này

Không những làm tăng nguy cơ mắc bệnh, với những người đã mắc tăng huyết áp, suy tim, suy thận và suy gan, ăn nhiều gia vị này sẽ làm bệnh tiến triển nhanh hơn.

Muối là gia vị quen thuộc trong cuộc sống người Việt. Tuy nhiên, theo báo cáo của Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) cứ 10 người tử vong bởi nguyên nhân bất kỳ, có 3 ca do các bệnh liên quan ăn thừa muối.

Người Việt ăn lượng muối gấp đôi lượng mà Tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo.

TS Nghiêm Nguyệt Thu - Viện Dinh dưỡng Quốc gia - cho hay khi ăn thừa muối, hàm lượng muối trong lòng mạch máu tăng cao hơn bình thường, làm mất sự cân bằng muối trong cơ thể. Điều này khiến thận phải thải muối cùng với nước qua nước tiểu.

Nếu phải làm việc trong một thời gian dài, thận sẽ yếu đi. Ăn giảm muối giúp thận giảm gánh nặng làm việc.

Với mạch máu, khi ăn thừa muối, nước bị thu hút vào lòng mạch máu nhiều hơn. Các cơ nhỏ li ti trên thành của mạch máu trở nên dày hơn, lâu dài làm thu hẹp đường kính lòng mạch. Huyết áp từ đó lại tăng dần lên.

Quá trình ăn mặn làm tăng huyết áp một cách từ từ. Nếu ăn giảm muối sẽ ngăn chặn quá trình này, giúp các cơ thành mạch hoạt động khỏe hơn, làm giảm nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim.

"Khoa học đã chứng minh, nếu mỗi ngày giảm lượng muối khoảng một nửa, huyết áp có thể giảm từ 2-3 mm thủy ngân (đơn vị dùng để chỉ về số đo huyết áp, viết tắt là mmHg). Nếu duy trì trong 1 năm thì có thể giảm tới 10 mm thủy ngân và giảm đáng kể nguy cơ bệnh tim mạch" - TS Thu cho hay.

Những người đã mắc tăng huyết áp, suy tim, suy thận và suy gan, ăn nhiều muối làm bệnh tiến triển nhanh hơn. Ăn nhiều muối cộng thêm các yếu tố gây sang chấn tinh thần (stress) sẽ tăng hoạt động của hệ thần kinh giao cảm, tăng tái hấp thu natri ở ống thận.

Theo Tiến sĩ dinh dưỡng Đỗ Thị Phương Hà, thừa muối sẽ làm cho quá trình đào thải canxi tăng lên, khiến xương yếu đi và gây ra bệnh loãng xương, nhất là đối với phụ nữ ở thời kỳ mãn kinh.

Ăn thừa muối làm tăng nguy cơ béo phì, tăng tình trạng giữ nước và phù, đặt biệt ở bệnh nhân suy tim và xơ gan. Có rất nhiều nghiên cứu về sự tác động của muối đến cấu trúc ADN. Viện Tim phổi và huyết mạch Mỹ kết luận cấu trúc ADN có nguy cơ bị phá hủy nếu cơ thể tích trữ quá nhiều muối.

Các bác sĩ Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu – Bệnh viện Bạch Mai, cho rằng thức ăn chứa nhiều muối hay được bảo quản bằng muối (như các loại rau muối, thịt muối…) dẫn tới tổn thương niêm mạc dạ dày.

Các nghiên cứu cho thấy nhiễm H. pylori làm tăng nguy cơ gây ung thư dạ dày do vi khuẩn này làm viêm niêm mạc dạ dày dẫn tới teo niêm mạc, dị sản ruột, loạn sản và có thể tiến triển thành ung thư. Theo thống kê của Globocan 2020, ung thư dạ dày đứng hàng thứ tư ở nước ta với hơn 17.900 người mắc mới và hơn 14.600 người tử vong.

Giảm muối ngay từ khi lên kế hoạch đi chợ và nấu ăn

Việc giảm ăn muối nên thực hiện từ từ để cơ quan cảm nhận vị giác của bạn có thể làm quen và thích nghi dần với việc giảm vị mặn.

- Khi lựa chọn thực phẩm: Ưu tiên lựa chọn các thực phẩm tươi thay vì chế biến sẵn như: Thịt xông khói, thịt muối, cá hộp, thịt hộp, xúc xích, giò, chả, dưa muối, cà muối, mì ăn liền, các đồ ăn vặt như bim bim, hạt điều, lạc rang muối…

- Khi chế biến: Kể cả với thực phẩm tươi như hải sản (tôm, cua, ngao...) khi chế biến cũng nên nhẹ tay nêm nếm do đây là các thực phẩm có nhiều muối.

Thay vì kho, rim, rang, xào, nên chế biến các món luộc, hấp. Nếm thức ăn trước khi cho thêm gia vị để đảm bảo chỉ cho một lượng vừa đủ. Không nên cho muối hay gia vị có nhiều muối vào nước luộc rau.

Giảm một nửa lượng muối và gia vị chứa nhiều muối (như mỳ chính, bột nêm, xì dầu, dầu hào...) khi chế biến.

- Trong bữa ăn: Tập thói quen không để bát nước chấm, gia vị trên mâm cơm, nhất là bữa ăn có nhiều món đã chế biến đậm đà với các gia vị mặn rồi.

Nguoi Viet tu day minh vao nguy co mac benh tim, than, ung thu chi vi gia vi nay

Pha loãng bát nước mắm trước khi ăn, không nên chấm ngập đồ ăn trong nước chấm để giảm lượng muối tiêu thụ mỗi ngày.

Hãy pha loãng bát nước mắm của mình trước khi ăn. Bạn cũng có thể dùng các gia vị khác như chanh, tỏi, tiêu, ớt … để giúp tăng cảm giác ngon miệng, bù lại việc giảm sự ngon miệng do giảm vị mặn mà bạn đã quen thuộc lâu nay. Chấm nhẹ tay với các loại nước mắm, gia vị.

 

Đọc nhiều nhất

Vì sao nọng heo được ưa chuộng?

Vì sao nọng heo được ưa chuộng?

Nọng heo được ưa chuộng vì sự kết hợp độc đáo giữa vị ngọt của thịt nạc và béo ngậy của mỡ, tạo nên hương vị mềm mọng, giòn sật đặc trưng.

Tin mới

Vì sao nọng heo được ưa chuộng?

Vì sao nọng heo được ưa chuộng?

Nọng heo được ưa chuộng vì sự kết hợp độc đáo giữa vị ngọt của thịt nạc và béo ngậy của mỡ, tạo nên hương vị mềm mọng, giòn sật đặc trưng.