Hành vi đổ trộm chất thải độc hại không chỉ gây ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống, sức khỏe của người dân mà còn làm ảnh hưởng nặng nề đến môi trường sinh thái, gây tốn kém tiền ngân sách khi phải chi trả để xử lý lượng chất thải này. Câu chuyện mương nước chất thải độc hại ở Hải Phòng là một ví dụ điển hình đang gây bức xúc và nỗi lo lắng cho người dân địa phương.
Mương nước chất thải độc hại ở Hải Phòng được phát hiện khi bà Lê Thị Lan (50 tuổi, trú tại thôn Kênh Trạch, xã Hưng Nhân, huyện Vĩnh Bảo) phải nhập viện với hai chân bị bỏng, thâm đen sau khi lội qua mương nước để câu cáy vào ngày 9/5. Đáng chú ý, đến tận ngày 20/5, sau khi thông tin vụ việc trên được một số cơ quan báo chí đăng tải, UBND huyện Vĩnh Bảo mới tích cực vào cuộc và có báo cáo lên UBND TP Hải Phòng. Quá trình kiểm tra hiện trường, lực lượng chức năng phát hiện có đến 3 điểm đổ chất thải nguy hại trên tại khu vực bên trái và bên phải Quốc lộ 10.
 |
| Một trong những điểm phát hiện chất thải độc hại. |
Đáng chú ý, chất thải độc hại được phát hiện tại các vị trí trên đều là chất lỏng màu đen, dạng sệt, mùi hôi thối. Mới đây, sau khi có kết quả xét nghiệm, Sở Tài nguyên Môi trường TP Hải Phòng cho biết chất thải đó là "dầu và phenol". Trong đó, phenol là hợp chất hữu cơ gây bỏng nặng khi bám dính vào da thịt; phenol kết hợp với dầu thải thì càng độc hại hơn.
Vì lợi ích trước mắt, không muốn bỏ ra một khoản tiền để thuê các đơn vị xử lý chất thải, các đối tượng đã ngang nhiên coi thường pháp luật, đổ lượng lớn chất thải độc hại ra kênh mương nội đồng không chỉ là nơi người dân sản xuất mà còn dẫn vào những con sống khiến
người dân vô cùng lo lắng việc đổ chất thải độc hại sẽ làm ô nhiễm môi trường nước – nơi một số nhà máy nước sinh hoạt trên địa bàn vẫn sử dụng.
Đổ chất thải độc hại ra môi trường sống là một hành vi vi phạm pháp luật nhưng hành vi đổ trộm chất thải độc hại ra nơi có nhiều người qua lại là một hành vi mất nhân tính, không chỉ làm ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân mà còn làm ảnh hưởng lâu dài đến hệ sinh thái, môi trường sống quanh khu vực đổ thải.
Không những thế, việc đổ trộm chất thải độc hại ra môi trường sống còn gây tốn kém ngân sách khi mới đây, theo báo cáo của UBND huyện Vĩnh Bảo, để thu gom 350 m3 bùn đất và gần 600 m3 nước lẫn chất thải độc hại trên, dự kiến mất khoảng 6,5 tỷ đồng tiền ngân sách. Hơn nữa, dù có xử lý lượng bùn đất, nước nhiễm chất thải độc hại nhưng với thời gian hơn 10 ngày qua, ai đảm bảo lượng nước thải không theo nước mưa chảy ra sông ngòi, ảnh hưởng lâu dài đến môi trường sống.
Theo quy định của pháp luật, cụ thể tại điều 4, Luật Bảo vệ môi trường 2014, đã quy định: “Bảo vệ môi trường là trách nhiệm và nghĩa vụ của mọi cơ quan, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân” và Điều 7 của Luật Bảo vệ môi trường 2014 cũng quy định rõ hành vi bị nghiêm cấm đó là: “Thải chất thải chưa được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật môi trường; các chất độc, chất phóng xạ và chất nguy hại khác vào đất, nguồn nước và không khí”, rõ ràng việc đổ trộm chất thải nguy hại dưới mương nước tại xã Hưng Nhân là hành vi coi thường pháp luật.
Với hành vi này, đơn vị đổ chất thải độc hại ra môi trường có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội gây ô nhiễm môi trường theo điều 235, Bộ Luật Hình sự 2015.
 |
| Đôi chân bà Lan bị bỏng nặng sau khi lội qua mương nước có chất thải độc hại. |
Trước sự việc trên, UBND huyện Vĩnh Bảo đã đề nghị UBND TP Hải Phòng giao Công an thành phố chủ trì phối hợp với Sở, ngành, địa phương tiến hành điều tra truy tìm chủ xả thải, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.
Qua nhiều vụ án gần đây từ các vụ đại án kinh tế đến các vụ án hình sự có tính chất phức tạp như vụ án thi thể vùi trong bê tông
Qua các vụ án gần đây, kể cả vụ thi thể vùi trong bê tông tại Bình Dương hay vụ nữ sinh bán gà bị sát hại tại Điện Biên cho thấy Công an Việt Nam rất giỏi điều tra. Vậy nên bằng cách nào cũng phải tìm ra hung thủ xả chất thải độc hại xuống mương nước tại Hải Phòng. Nhất là quá trình điều tra đã xác định được một số manh mối từ chính trong chất thải lẫn vỏ, hạt điều và từ những chứng cứ mà công an đã và đang thu thập.
Do vậy, đơn vị nào xả chất thải độc hại trên ra mương nước sẽ sớm bị vạch trần trong thời gian tới. Nếu có tình người và để giảm nhẹ tội, hung thủ nên ra đầu thú, còn không nếu bị truy ra thì hình phạt với hung thủ rất có thể là bản án hình sự đủ sức răn đe.