Tha tù cho Phan Sào Nam không đúng: Tòa Quảng Ninh "việt vị" thẻ đỏ hay vàng?

Mới đây, khi đề cập đến vụ việc “trùm” cờ bạc cầm đầu đường dây đánh bạc nghìn tỷ Phan Sào Nam được tha tù trước thời hạn, Trưởng ban Nội chính Trung ương Phan Đình Trạc cho biết, việc xử 5 năm nhưng cho ra tù trước 2 năm đối với Phan Sào Nam, khi tiến hành kiểm tra thì việc tha tù là không đúng. Viện kiểm sát kháng nghị theo hướng hủy quyết định tha tù này.

Trưởng ban Nội chính Trung ương khẳng định, ngay cả những người ra quyết định tha tù trước thời hạn cũng có thể xem xét xử lý. “Nếu có dấu hiệu tội phạm về ra quyết định trái pháp luật thì cần phải khởi tố điều tra” - ông Phan Đình Trạc nói.

Ngày 28/4, Chủ tịch Nước Nguyễn Xuân Phúc có ý kiến đề nghị Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao kiểm tra lại nội dung, làm rõ thông tin giảm án cho Phan Sào Nam.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, đại biểu Phạm Văn Hòa, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp, Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, Phan Sào Nam là đối tượng từng cầm đầu đường dây cờ bạc hết sức nguy hiểm, được dư luận đánh giá rất táo tợn, các cơ quan luật pháp của Việt Nam đã truy cứu trách nhiệm hình sự, xét xử tuyên án tù.

“Hành vi của Phan Sào Nam xứng đáng bị trừng trị như mức án tòa tuyên là 5 năm tù. Tuy nhiên, việc phạm nhân này được tha tù trước thời hạn gần 2 năm khiến nhiều người bất ngờ. Không ít người đặt vấn đề, Phan Sào Nam là người rất giàu có và có thế lực của bên ngoài xã hội. Việc trong thời gian thụ án và được tha tù trước thời hạn, dư luận đặt dấu hỏi rất lớn: Phải chăng Phan Sào Nam có một thế lực nào đó để được chống lưng, tha tù trước thời hạn đến gần 2 năm hay không?” – đại biểu Hòa nêu ý kiến.

Ủy viên Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, đây là vấn đề cần phải điều tra làm rõ.

“Theo tôi, việc khoan hồng, nhân văn của pháp luật Việt Nam rất rõ ràng. Hàng năm đều xem xét để tha tù trước niên hạn dịp 30/4, Quốc khánh 2/9, tết cổ truyền dân tộc. Tuy nhiên, chỉ với những đối tượng đó đã ăn năn hối cải, chấp hành tốt 2/3 thời gian thụ án, đủ điều kiện được tha tù trước niên hạn. Đằng này, Phan Sào Nam chưa thụ án hết mà được tha tù trước 2 năm khi bản án chỉ 5 năm tù là có dấu hiệu bất bình thường” – ông Hòa nói.

Đại biểu Hòa cho rằng, cần phải truy cứu, làm rõ người đứng đầu trong hội đồng xét duyệt tha tù, trong đó có trách nhiệm của Chánh án Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Ninh và những người đứng đầu các đơn vị đề xuất tha tù đối với Phan Sào Nam.

“Tôi cho rằng, cơ quan của Viện kiểm sát phải vào cuộc điều tra làm rõ. Nếu có dấu hiệu hình sự, móc ngoặc, bao che, hối lộ, tham nhũng để Phan Sào Nam ra tù trước thời hạn như trên sai quy định cần truy cứu trách nhiệm hình sự để đảm bảo sự công bằng, công minh của pháp luật Việt Nam, đảm bảo sự công bằng đối với những đối tượng đang thụ án khác mà chưa được tha tù” – đại biểu Hòa đề nghị.

Ông cho rằng, việc chấp hành án phạt tù, khắc phục hậu quả là phải làm thật tốt khi đó mới được đặt tiêu chuẩn để được tha tù sớm. Trong khi đó, Phan Sào Nam chưa khắc phục hết hậu quả, tha tù lấy gì để khắc phục. Do đó, dư luận cho rằng có vấn đề.

“Ở đây chưa nói đến có nhiều vụ việc chưa khắc phục được nhưng cũng được tha tù trước niên hạn, có tiêu cực. Cho nên việc làm rõ tha tù cho Phan Sào Nam là cực kỳ quan trọng để làm gương và xử lý nghiêm, để sau này những người muốn thực hiện hành vi sai quy định, sai trái phải xem xét, suy nghĩ lại để không dám làm” – đại biểu Hòa nêu ý kiến.

Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho rằng, việc tha tù trước thời hạn có điều kiện là biện pháp được Tòa án áp dụng đối với người đang chấp hành án phạt tù khi có đủ các điều kiện theo quy định của BLHS mà xét thấy không cần buộc họ phải tiếp tục chấp hành án phạt tù tại cơ sở giam giữ.

Theo quy định của pháp luật, “trùm” cờ bạc Phan Sào Nam chỉ có thể được tha tù trước thời hạn nếu như đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo quy định tại Điều 66 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 và hướng dẫn tại Nghị quyết số 01/2018/NQ-HĐTP của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

“Trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, chưa đáp ứng các điều kiện để được tha tù trước thời hạn nhưng cơ quan tố tụng vẫn thực hiện các thủ tục và quyết định tha tù trước thời hạn để “phóng thích” phạm nhân này thì việc VKS kháng nghị là điều dễ hiểu” – luật sư Cường nêu ý kiến. 

Luật sư Cường cho biết, trường hợp cán bộ, cơ quan, tổ chức vì vụ lợi hoặc vì động cơ cá nhân mà thực hiện hoạt động tố tụng trái pháp luật, ra quyết định, bản án trái pháp luật, có thể xem xét kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định về các tội danh xâm phạm hoạt động tư pháp.

“Vấn đề này cơ quan chức năng sẽ xác minh làm rõ để có kết luận chính thức. Trường hợp tòa án quyết định chấp nhận kháng nghị để hủy quyết định tha tù thì việc xem xét trách nhiệm của cán bộ qua các khâu là điều cần thiết, mức độ sai phạm đến đâu sẽ xem xét xử lý đến đó theo quy định pháp luật” – luật sư Cường cho hay.