Nghi điều dưỡng Cà Mau dâm ô BN 15 tuổi: “Đánh rơi” y đức?

Nữ bệnh nhân C.Th.Tr. (15 tuổi, ngụ xã Hàng Vịnh, huyện Năm Căn) bị tai nạn giao thông điều trị tại khoa ngoại bệnh viện đa khoa huyện Năm Căn (Cà Mau).

Chiều 18/5, một nam điều dưỡng của bệnh viện này đã gọi bệnh nhân Tr. vào phòng mình nói là để đo điện tim. Sau đó người nhà nữ bệnh nhân nghe thấy tiếng thét của con gái nên chạy vào. Khi đó, Tr. đang trong tình trạng áo quần xộc xệch.

Đáng chú ý, theo lời kể của nữ bệnh nhân, nam điều dưỡng đã bảo em cởi áo và cởi quần tới gối để đo điện tim. Sau khi em làm theo, nam điều dưỡng đã có "hành động khác lạ", sờ vào những nơi nhạy cảm nên Tr. sợ quá, khóc thét lên.

Vụ việc trên, cơ quan CSĐT Công an huyện Năm Căn (tỉnh Cà Mau) đang củng cố hồ sơ, xác minh làm rõ. Tuy nhiên, nếu hành vi dâm ô nữ bệnh nhân này là thật, nam điều dưỡng đã vi phạm nghiêm trọng y đức, phẩm chất người điều dưỡng.

Trong ngành y, y đức là phẩm chất tốt đẹp của người làm công tác y tế được biểu hiện ở tinh thần trách nhiệm cao, tận tuỵ phục vụ, hết lòng yêu thương chăm sóc người bệnh. Chức năng của y đức là để chỉ đạo hành vi, thái độ của người làm công tác y tế, đưa ra các yêu cầu về thái độ và đánh giá hành động của bác sỹ, điều dưỡng…

Bởi vậy, Hyppocrate (460 trước công nguyên) được thế giới suy tôn là ông tổ của nghề y với lời thề Hyppocrate nổi danh về đạo đức y học. Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng đã từng dạy: “Lương y phải như từ mẫu”.

Ngành y tế cũng đã ban hành quyết định 2088/BYT-QĐ năm 1996 về “Quy định về y đức”. Theo đó, có 12 điều y đức (tiêu chuẩn đạo đức) mà mọi người làm công tác y tế phải ghi nhớ, thực hiện.

Trong đó, đáng chú ý: khi đã tự nguyện đứng trong hàng ngũ y tế phải nghiêm túc thực hiện lời dạy của Bác Hồ. Phải có lương tâm và trách nhiệm cao, hết lòng yêu nghề, luôn rèn luyện nâng cao phẩm chất đạo đức của người thầy thuốc; tôn trọng pháp luật và thực hiện nghiêm túc các quy chế chuyên môn. Không được sử dụng người bệnh làm thực nghiệm cho những phương pháp chẩn đoán, điều trị, nghiên cứu khoa học khi chưa được phép của Bộ Y tế và sự chấp nhận của người bệnh; Tôn trọng quyền được khám bệnh chữa bệnh của nhân dân. Tôn trọng những bí mật riêng tư của người bệnh; khi thăm khám, chăm sóc cần bảo đảm kín đáo và lịch sự…

Ngoài ra, do đặc thù của nghề nghiệp, người điều dưỡng cần có thêm những phẩm chất, đạo đức của người trực tiếp làm công tác chăm sóc y tế gồm phẩm chất về đạo đức, phẩm chất về mỹ học và phẩm chất về trí tuệ.

Về phẩm chất đạo đức, người điều dưỡng cần có ý thức trách nhiệm cao, đức tính trung thực, sự ân cần và cảm thông sâu sắc, có lòng trắc ẩn phải thấu hiểu, cảm thụ được nỗi đau đớn của bệnh nhân như nỗi đau của chính mình. Trong công việc phải tận tuỵ, ân cần chăm sóc bệnh nhân. Tuy nhiên không được để tình cảm gây trở ngại đến công việc. Người điều dưỡng cũng cần phải có lòng yêu nghề.

Về phẩm chất mỹ học, người điều dưỡng phải có sự tươm tất, tính đúng mực, vẻ bên ngoài chỉnh tề, không có tật xấu. Phẩm chất về trí tuệ bao gồm khả năng nhận định và đánh giá tình trạng bệnh nhân, kỹ năng thành thạo, khả năng nghiên cứu và cải tiến, khôn khéo trong công tác.

Trao đổi với PV Kiến Thức, luật sư Đặng Văn Cường, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, trường hợp nam điều dưỡng ở bệnh viện thực hiện hành vi dâm ô người bệnh là hành vi vi phạm nghiêm trọng y đức, đạo đức xã hội, vi phạm pháp luật gây lo lắng cho nhiều bệnh nhân. Bởi vậy, hành vi này cần phải xem xét xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.

Theo thông tin sự việc ở trên, hành vi không chỉ là dâm ô với người dưới 16 tuổi mà còn có dấu hiệu của tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Bởi vậy, cơ quan điều tra cần xác minh làm rõ hành vi, làm rõ động cơ mục đích của đối tượng này để có hình thức xử lý phù hợp với quy định của pháp luật.

Luật sư Cường cho rằng, theo quy định của pháp luật, hành vi xâm hại tình dục với trẻ em, người chưa đủ 16 tuổi, dù bất cứ hành vi ở dạng thức nào cũng đều là hành vi vi phạm pháp luật kể cả là sờ mó, đụng chạm vào bộ phận sinh dục hay tự nguyện quan hệ tình dục....

Do đó, cơ quan điều tra sẽ làm rõ động cơ mục đích và hành vi của nam điều dưỡng. Nếu có căn cứ cho thấy nam điều dưỡng đã có ý định quan hệ tình dục với nạn nhân, thực hiện hành vi nhằm quan hệ tình dục với nạn nhân nhưng không quan hệ được bởi nạn nhân chống cự, hành vi này sẽ bị xử lý hình sự về tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi theo quy định tại Điều 142 Bộ luật hình sự năm 2015.

Trong trường hợp cơ quan điều tra không chứng minh được ý định giao cấu với nạn nhân bằng hình thức đe dọa, uy hiếp nhưng có căn cứ cho thấy đối tượng đã sờ mó phải đụng chạm vào bộ phận sinh dục của nạn nhân nhằm thỏa mãn nhu cầu tình dục, hành vi này có thể xử lý hình sự về tội dâm ô với người dưới 16 tuổi theo quy định tại Điều 146 Bộ luật hình sự năm 2015.

Luật sư Cường cho rằng, trước hết, cơ quan điều tra tạm giữ hình sự nam điều dưỡng, tiến hành lấy lời khai của đối tượng, lời khai nhân chứng, kiểm tra dấu vết trên thân thể của đối tượng và nạn nhân, dấu vết trên hiện trường và khám nghiệm tình dục đối với nạn nhân để xem mức độ xâm hại và các dấu vết để lại trên cơ thể như thế nào.

Trên cơ sở đó xác định động cơ mục đích của đối tượng và hành vi cụ thể của đối tượng đối với nạn nhân làm căn cứ giải quyết vụ việc theo quy định của pháp luật.

Trong quá trình giải quyết cần bố trí cán bộ có chuyên môn nghiệp vụ, am hiểu tâm lý trẻ em để nhanh chóng xác minh giải quyết vụ việc đồng thời tránh gây lo lắng, tổn thương hơn cho nạn nhân.

Ngoài ra, cơ sở y tế này cần đình chỉ công tác với nam điều dưỡng xâm hại tình dục bệnh nhân. Đồng thời xem xét lại năng lực, trình độ, đạo đức, tác phong của các cán bộ nhân viên trong đơn vị này để tránh trường hợp có những hành vi tương tự.

Nếu phát hiện những cán bộ nhân viên không đủ phẩm chất đạo đức, không đủ năng lực công tác, cần phải có những chấn chỉnh, giáo dục kịp thời. Nếu không đáp ứng được yêu cầu công việc hoặc có thể gây nguy hiểm cho bệnh nhân thì cần phải đình chỉ công tác, buộc thôi việc ngay.

“Vụ việc này sẽ là một bài học cho những đối tượng sa sút về phẩm chất đạo đức, coi thường danh dự nhân phẩm của người khác. Có thể chưa biết chế tài hình sự đối với đối tượng sẽ được áp dụng như thế nào, tuy nhiên sự việc này diễn ra sẽ khiến người thân, bạn bè, gia đình của đối tượng này xấu hổ, tổn thương trước khi có phán quyết của cơ quan pháp luật”- luật sư Cường cho hay.