Chuyện cư sĩ Phật tử Diệu Liên, thế danh Phạm Thị Lan – người vợ quá cố của đại gia Xuân Trường (ông Nguyễn Văn Trường, Giám đốc Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường) được thờ trong đền Tứ Ân thuộc quần thể chùa Tam Chúc, Khu du lịch quốc gia Tam Chúc mà doanh nghiệp này là chủ đầu tư dự án khiến dư luận có nhiều ý kiến trái chiều.
Đáng chú ý, có ý kiến cho rằng, đại gia Nguyễn Văn Trường "chơi trội" khi đưa vợ vào thờ tại đền Tứ Ân, chùa Tam Chúc?
Trao đổi với PV Kiến Thức, Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa cho rằng, bản thân ông nghĩ chùa là nơi thờ cúng Phật tổ, Bồ Tát. Tuy nhiên, thực tế nhiều chùa vẫn thờ vong.
"Quan trọng là chùa Tam Chúc có nằm trong hệ thống cơ sở của Giáo hội Phật giáo Việt Nam hay không? Nếu nằm trong cơ sở phật giáo của Giáo hội Việt Nam thì cần căn cứ vào các quy định cụ thể của Giáo hội về việc trong chùa ngoài thờ Phật tổ và Quan thế âm Bồ tát còn được thờ những ai. Còn thực tế Trụ trì Chùa Tam Chúc có quyền về việc thờ những ai trong chùa", đại biểu Phạm Văn Hòa nói.
|
Đền Tứ Ân thờ cư sĩ Phật tử Diệu Liên trong quần thể chùa Tam Chúc. |
Đồng thời, Đại biểu Hòa cho rằng, thực tế rất nhiều chùa người ta thờ linh (thờ vong). Cụ thể nhiều gia đình ở miền Nam có người thân qua đời, người ta không thờ cúng ở nhà. Khi hỏa táng xong, người ta đem hài cốt vào chùa. Họ cho rằng việc đặt lư hương, hài cốt trong chùa để nghe các thầy tụng kinh để các vong sám hối.
"Rất nhiều trường hợp như vậy nên một số chùa mỗi bàn thờ có rất nhiều lư hương chứa hài cốt đã hỏa táng. Nên việc đưa vợ ông Trường vào chùa thờ cúng trong đền Tứ Ân là do chùa. Đó là quyền của họ", đại biểu Phạm Văn Hòa cho hay.
Trước đó, trao đổi với PV Kiến Thức, Thượng tọa Thích Minh Quang, Phó Trụ trì chùa Tam Chúc nói rằng, đền Tứ Ân thờ cư sĩ Phật tử Diệu Liên nằm trong quần thể chùa Tam Chúc – Khu du lịch tâm linh Tam Chúc. Đồng thời cho biết, việc thờ cư sĩ Diệu Liên là hết sức bình thường.
Theo Thượng tọa Thích Minh Quang, việc quyết định thờ cư sĩ Phật tử Diệu Liên vào đền Tứ Ân là do các thầy trong chùa quyết định.
"Chùa Tam Chúc ngoài điện chính thờ Phật thì có nhà thờ Tổ và nhà thờ Tứ Ân. Nhà thờ Tứ Ân là để thờ những người có công lao lớn kiến tạo, xây dựng chùa, hay còn gọi là Thờ hậu, thờ những người có công lao, đóng góp lớn xây dựng chùa”, Thượng tọa Thích Minh Quang nói.
Ông cho biết, cư sĩ Phật tử Diệu Liên là người có công lớn trong việc tôn tạo, xây dựng chùa Tam Chúc. Đồng thời, bà cũng là người có công trong việc tôn tạo, xây dựng những ngôi chùa tại quần thể Tràng An – Bái Đính và nhiều ngôi chùa trên quần đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa) góp phần bảo vệ biên cương của Tổ quốc và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc. Do vậy, việc lập thờ, đúc tượng đồng để tri ân, tưởng nhớ người có công là chuyện hết sức bình thường.
Thượng toạ Thích Minh Quang cho rằng, việc thờ hậu tại các chùa, đình, đền vẫn luôn được duy trì, đó là nét đẹp, mang giá trị truyền thống văn hoá tinh thần của dân tộc Việt Nam. Thờ hậu tức là thờ những người có công như hiến đất, tài sản, công sức để xây dựng những ngôi chùa, đình, đền và không thu tiền, để cộng đồng, người dân hưởng lợi, chính vì vậy mà họ được người dân tôn vinh, tưởng nhớ và ghi công.
Thượng tọa Thích Minh Quang cho rằng, rất nhiều chùa có truyền thống thờ hậu, tức là thờ người có công kiến tạo, xây dựng ngôi chùa đó. Thượng tọa lấy ví dụ ngay tại chùa Hưng Long (Ninh Bình), nơi Thượng tọa đang làm trụ trì hiện vẫn còn tượng thờ và mộ một bà cụ cách đây hơn 400 năm đã hiến 2 mẫu ruộng đất để xây dựng chùa.
Nói về việc thờ cư sĩ Diệu Liên tại đền Tứ Ân (chùa Tam Chúc) trên báo Đời sống Việt Nam, tiến sĩ Bùi Hữu Dược, Vụ trưởng Vụ Phât giáo, Ban Tôn giáo Chính phủ cho biết, tại chùa Tam Chúc có “đền Tứ Ân”, một nơi thờ riêng không nằm trong nơi thờ Phật. Theo quan niệm của Phật giáo Việt Nam trong khuôn viên đất chùa vẫn có thể xây “đền” hay “điện” để thờ, ngoài tam bảo là nơi thờ Phật. Việc đến “đền Tứ Ân”, người hiểu biết nhận ra ngay là nơi thờ người có công với chùa.
|
Không gian bên trong đền Tứ Ân. |
Quần thể chùa Tam Chúc gồm nhiều hạng mục công trình điện Tam Thế, điện Pháp Chủ, điện Quan Âm, cổng Tam Quan, chùa Ngọc, đền Tứ Ân, Trung tâm Hội nghị quốc tế…
Tại nhà thờ tổ, hiện đang thờ các vị tổ sư như: Đỗ Thuận Pháp sư, Khuông Việt Thiền sư, Vạn Hạnh Thiền sư, Thiền sư Nguyễn Minh Không, Phật hoàng Trần Nhân Tông và Hòa Thượng Thích Thanh Tứ. Việc thờ tự, ca ngợi và tôn kính những vị tổ sư có từ hàng nghìn đời nay ở các ngôi chùa ở Việt Nam.
Trong đó đền Tứ Ân nằm trái Tam Quan Nội hướng đi lên quần thể chùa Tam Chúc. Đền Tứ Ân có hai tầng được ghi rõ thờ cư sĩ Phật tử Diệu Liên. Tại tầng 2 ngôi đền đặt nhiều bảng giới thiệu về cư sĩ Phật tử này.
Theo đó, cư sĩ Phật tử Diệu Liên, thế danh Phạm Thị Lan. Bà Phạm Thị Lan (SN 1961, mất năm 2018, quê xã Ninh Xuân, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình) là người có công lớn trong việc tôn tạo, xây dựng và quản lý Quần thể danh thắng Tràng An - Bái Đính (Ninh Bình) và góp công xây dựng những ngôi chùa lớn như chùa Tam Chúc (Hà Nam), các ngôi chùa tại quần thể Tràng An – Bái Đính như: chùa Vàng, chùa Bạc, chùa Báo Hiếu, chùa Thiên Phúc… Đặc biệt là các ngôi chùa: Song Tử Tây, Đảo Đá Tây A, Trường Sa Đông, Trường Sa Lớn, Sinh Tồn Đông, Phan Vinh... trên quần đảo Trường Sa (tỉnh Khánh Hòa) góp phần bảo vệ biên cương của Tổ quốc và giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Tại tầng hai ngôi đền, có khu vực thờ đặt chính giữa có một bức tượng của bà Phạm Thị Lan được đúc bằng đồng, phía trên nóc của ngôi đền tiếp tục treo một bảng ghi danh công trạng của bà. Tại hành lang dẫn vào khu vực thờ có treo rất nhiều bức ảnh bà Phạm Thị Lan tại các điểm chùa mà bà góp công xây dựng.
Bà Phạm Thị Lan chính là người vợ quá cố của đại gia Nguyễn Văn Trường, Giám đốc Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường – chủ đầu tư dự án khu du lịch tâm linh chùa Tam Chúc. Đồng thời cũng là chủ của những dự án tâm linh siêu khủng với số vốn đầu tư lên đến hàng chục nghìn tỷ đồng tại các tỉnh như Ninh Bình, Hà Nam, Hà Nội, Thái Nguyên.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, ngay khi những thông tin về việc người vợ quá cố của Giám đốc Doanh nghiệp Xây dựng Xuân Trường được thờ tại đền Tứ Ân – Chùa Tam Chúc nơi doanh nghiệp này là chủ đầu tư dự án, dư luận đã có nhiều ý kiến trái chiều. Nhiều ý kiến cho rằng, trong chùa chỉ thờ vị Quan thế âm Bồ tát và Phật tổ Như Lai. Còn đối với người tu hành thì còn phải chịu tứ ân. Đó là: Ân quốc gia xã hội; Ân cha mẹ; Ân đà na thí chủ (người nuôi dưỡng, chu cấp) và cuối cùng là ân thầy tổ.
Đồng thời có ý kiến cho rằng, cần phải tách bạch hai nơi thờ Phật và thờ Tứ Ân riêng biệt nhau. Chùa là nơi du khách, Phật tử đến chiêm bái lễ Phật còn khu vực thờ Tứ ân chỉ để tham quan. Bởi nếu để trong cùng một quần thể chùa Tam Chúc dễ dẫn đến nhầm lẫn khiến du khách cúng lễ, vái lạy cả ban thờ tứ ân. Cùng với đó, với những người có công với chùa thì cần thờ trong nhà thờ Tứ Ân chứ không phải trong đền như đền Tứ Ân như chùa Tam Chúc để tên...
>>> Mời độc giả xem thêm video Cách phân biệt Đền, Chùa, Miếu, Phủ, Quán, Am: