Trưa 5/5, Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo trên Twitter sẽ nâng thuế suất 10% đối với 200 tỉ USD hàng hóa Trung Quốc lên 25% vào ngày 10/5. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng dọa sẽ áp thuế 25% đối với 325 tỉ USD giá trị hàng hóa còn lại của đối phương trong “thời gian ngắn”.
Tuyên bố của Tổng thống Trump có thể khiến cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung tạm "đình chiến" suốt 5 tháng qua bất ngờ bùng phát trở lại.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp hồitháng 11/2017. Ảnh: Getty. |
Sau khi Tổng thống Trump tuyên bố trên Twitter, tờ The Wall Street Journal dẫn các nguồn tin cho hay Bắc Kinh dự định hủy cuộc đàm phán với Washington.
Tuy nhiên, sau đó, theo CNBC, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc vẫn sẽ sang Washington để đàm phán và phía Trung Quốc đã đồng ý quay trở lại với các cam kết trước đó.
Thông báo tham dự đàm phán với Mỹ của Phó Thủ tướng Lưu Hạc phần nào giúp làm giảm bớt nỗi lo cuộc đàm phán giữa hai nước sẽ đi vào bế tắc, sau tuyên bố bất ngờ của Tổng thống Trump hồi đầu tuần. Tuy nhiên, dư luận vẫn lo ngại về nguy cơ cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung tái bùng phát.
"Rủi ro chiến tranh thương mại toàn diện đang leo thang. Lời đe dọa của ông Trump có thể phản tác dụng nếu Trung Quốc không muốn đàm phán trong tình thế bị 'chĩa súng vào đầu", Chua Hak Bin, nhà kinh tế học cấp cao tại Maybank Kim Eng Research bình luận.
"Trung Quốc không thể nhượng bộ theo ý Mỹ muốn khi đang bị 'chĩa súng vào đầu'. Nếu thuế ông Trump đe dọa được thực hiện vào ngày 10/5, Trung Quốc sẽ đáp trả", Zhou Xiaoming, cựu quan chức Bộ Thương mại Trung Quốc, nói.
"Cuộc chiến thương mại thực sự tác động tiêu cực đến nền kinh tế Trung Quốc, không thể phủ nhận điều đó. Tuy nhiên, tác động của nó đến mức nào và liệu Trung Quốc thể tìm cách 'hóa giải' hay không lại là một vấn đề khác", chuyên gia Victor Gao bình luận.
"Hai chính phủ nên thực sự bình tĩnh. Cuộc chiến thuế quan không có lợi ích gì đối với cả Mỹ và Trung Quốc. Bắc Kinh cần một thỏa thuận với Washington và Washington cũng cần một thỏa thuận với Bắc Kinh", chuyên gia Victor nói thêm.
Một số nhà phân tích cho rằng, Tổng thống Trump đang tìm cách gây sức ép lên Bắc Kinh để cuối cùng ký kết một thỏa thuận thương mại đem lại lợi ích cao. Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu, nền kinh tế Mỹ đang phải chịu tổn thất cho những đòn thuế quan mà Tổng thống Trump nhằm vào Trung Quốc.
Stapleton Roy, cựu Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc kiêm Giám đốc sáng lập của Viện Kissinger, nhận định đây là một chiến thuật gây sức ép được đưa ra để tìm cách giành được kết quả phù hợp với những điều kiện Mỹ đang có.
Trong khi đó, một bộ phận khác coi lời đe dọa áp thuế của nhà lãnh đạo Mỹ là dấu hiệu cho thấy các cuộc đàm phán thương mại với Trung Quốc đang bị phá vỡ.
Mời độc giả xem thêm video: Toàn cảnh chiến tranh thương mại Mỹ-Trung (Nguồn: VTV1)
Về phần mình, Bộ Ngoại giao Trung Quốc lên tiếng chỉ trích quyết định của Tổng thống Trump, cho rằng việc tăng thuế sẽ không giúp giải quyết tranh chấp thương mại song phương.
"Tổng thống Trump sẽ khó giành chiến thắng trong cuộc chiến thuế quan với Trung Quốc hơn những gì ông đã nói", SCMP dẫn lời nhà phân tích David Dodwell thuộc trung tâm nghiên cứu chính sách thương mại Hong Kong-APEC.