Dù mới 25 tuổi, nhưng P.T (ở Hà Nội) hiện đang là nhân viên văn phòng luôn cảm thấy mất động lực làm việc, trí nhớ suy giảm, người mệt mỏi và hay mất ngủ. T chia sẻ rằng, bản thân cô đã từng bị trầm cảm, nhưng khẳng định đã được điều trị khỏi nên dừng việc theo dõi.
Gần đây, cô liên tục bị nhắc nhở trong công việc, T tâm sự với đồng nghiệp rằng, bản thân bị suy giảm trí nhớ, hay quên, khó tập trung vào công việc. Do không có hứng thú làm việc nên T đã phải nghỉ phép và rất ngại đi làm lại. Trước tình trạng trên, T được người thân và bạn bè khuyên đi khám.
Tại khoa Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện E), T được thăm khám và chẩn đoán bị trầm cảm tái diễn, có rối loạn nhận thức thứ phát, đề nghị cần phải được điều trị bằng thuốc. Tuy nhiên, T đã phản đối, cho rằng việc uống thuốc sẽ khiến cô bị mất trí nhớ thêm.
Ths.BS Nguyễn Viết Chung - Trưởng khoa Sức khỏe tâm thần đã giải thích rất kỹ việc kết hợp trị liệu tâm lý và thuốc sẽ giúp cải thiện nhanh, triệt để và bền vững hơn. Sau khi thuyết phục và đưa ra những tư vấn dựa trên bằng chứng khoa học, cùng với sự động viên của gia đình, T đã đồng ý điều trị.
Khi cảm thấy chán nản, mất hứng thú làm việc, kèm theo mất ngủ và mệt mỏi hãy đi khám để được tư vấn và điều trị kịp thời. Ảnh minh họa.
“Ban đầu bệnh nhân được điều trị thuốc theo dõi sát, kèm theo đó là hỗ trợ tâm lý ban đầu, tập trung vào giải thích và hướng dẫn kỹ năng kiểm soát cảm xúc luyện tập hằng ngày”, bác sĩ Chung cho hay. Sau khi điều trị ngoại trú theo hướng dẫn, ngày 9/4 bệnh nhân quay lại tái khám với tinh thần cải thiện rõ rệt, chủ động, vui vẻ hơn và cho biết cảm thấy “nhẹ đầu”, tỉnh táo rõ rệt. Khả năng tập trung và ghi nhớ được cải thiện vượt mong đợi, có thể đọc hiểu tài liệu chuyên môn, ghi nhớ thông tin, xử lý công việc tốt và không còn cảm giác mệt mỏi tinh thần khi làm việc.
Bác sĩ Chung nhận định, đây là một trường hợp trầm cảm tái diễn với biểu hiện rối loạn nhận thức nổi bật (suy giảm trí nhớ, sự chú ý), khiến bệnh nhân hiểu lầm rằng mình đang có một vấn đề não thực thể hoặc tiến đến sa sút trí tuệ. Sau can thiệp điều trị đúng, bệnh nhân không chỉ cải thiện khí sắc mà trí nhớ và hiệu suất lao động cũng phục hồi tốt.
Theo bác sĩ Chung, trầm cảm là căn bệnh phổ biến, nhất là trong xã hội hiện đại và ai cũng có thể mắc phải. Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2023, bệnh trầm cảm xếp ở vị trí thứ ba trong danh sách gánh nặng bệnh tật thế giới và trong tương lai năm 2030 sẽ đứng ở vị trí đầu tiên với tốc độ tăng trưởng như hiện tại. Điều đáng báo động là độ tuổi của bệnh nhân đang ngày càng trẻ hóa từ lứa tuổi trung niên xuống thanh, thiếu niên.
Trầm cảm đang ngày càng phổ biến và trẻ hóa vì thế mọi người tuyệt đối không chủ quan. Ảnh minh họa.
Còn tại Việt Nam, trầm cảm là nguyên nhân thứ 5 dẫn đến gánh nặng bệnh tật. Theo báo cáo của Bộ Y tế năm 2023, ước tính có khoảng 3,2 triệu người Việt Nam mắc bệnh trầm cảm. Con số này chiếm 3,1% dân số, tương đương với 1 trong 32 người. Trong đó, nhóm tuổi từ 18 - 29 tuổi có tỷ lệ mắc bệnh cao nhất (5,4%), tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở phụ nữ (4,2%) so với nam giới (2,1%).
Trầm cảm được biểu hiện bằng cảm xúc buồn, mất quan tâm thích thú, giảm năng lượng, cảm giác tội lỗi hoặc đánh giá thấp bản thân, rối loạn giấc ngủ và ăn uống, kém tập trung. Bệnh kéo dài và tái diễn, làm ảnh hưởng đến cuộc sống và chức năng của người bệnh.
Dấu hiệu nhận biết rối loạn trầm cảm cần được can thiệp kịp thời như:
- Mất hứng thú hoặc sở thích trong các hoạt động
- Mất cảm giác ngon miệng, ăn ít hoặc sút cân
- Rối loạn giấc ngủ
- Rối loạn hoạt động tâm thần vận động
- Giảm sút năng lượng, khí sắc giảm
- Cảm giác vô dụng hoặc tội lỗi
- Khó suy nghĩ, tập trung hoặc ra quyết định
- Ngoài ra, bệnh nhân còn có ý tưởng hoặc có hành vi tự kết thúc cuộc sống
“Khi ai đó xuất hiện các biểu hiện trên, kéo dài hoặc lặp lại trong một thời gian thì hãy đi khám sớm. Thông thường, tự bản thân rất ít người nhận ra dấu hiệu trầm cảm, do vậy sự quan tâm và hỗ trợ từ người thân, bạn bè để phát hiện, đưa đi khám sớm là rất quan trọng”, bác sĩ Chung tư vấn.
