Ổi lê Đài Loan được người dân xã Hà Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa đưa về trồng trên đất đồng xã mình khoảng 5-6 năm nay. Lúc đầu, chỉ có một vài hộ trồng nhưng đến giờ này toàn xã có khoảng 200 ha ổi. Cây ổi này giúp người dân nơi đây có nguồn thu nhập ổn định và trở thành một trong những cây trồng chủ lực của xã Hà Long.
Nhiều hộ giàu lên từ ổi
Ông Trịnh Xuân Hòa (ngụ xã Hà Long) là 1 trong 5 hộ đầu tiên đưa giống ổi lê về trồng thử nghiệm trên diện tích đất trồng lúa, mía kém hiệu quả của gia đình. Thấy giống ổi này phù hợp với đất đồng nơi đây, ông Hòa quyết định chuyển 1 ha đất trồng lúa, mía, dứa sang trồng ổi.
Theo ông Hòa và một số người dân xã Hà Long, do đất đồng của xã nằm ở vùng bán sơn địa, nhiều nơi đã trồng thành công nhiều cây ăn quả chất lượng cao như bưởi, ổi, vải… Từ đó, ông Hòa đã tìm tòi, học hỏi một số nơi rồi đưa mô hình trồng ổi lê Đài Loan về trồng trên đất của gia đình.
"Đây là giống ổi có khả năng sinh trưởng khỏe, chống chịu tốt trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt. Đặc biệt là cây sai quả, to, đều và ít sâu bệnh. Chỉ cần trồng 1 năm là cây bắt đầu cho quả. Khác với trồng lúa, mía, cây ổi khi trưởng thành cho thu hoạch quanh năm. Với giá bán tại vườn dao động từ 5.000 - 10.000 đồng/kg (tùy thời điểm), mỗi năm, trừ chi phí, gia đình thu nhập từ 300 - 400 triệu đồng" - ông Hòa quả quyết.
Ông Trịnh Xuân Hòa.
Những người trồng ổi lê cho biết giống ổi này tuy tốn nhiều công sức chăm sóc hơn trồng lúa, mía nhưng nếu áp dụng tốt khoa học kỹ thuật trồng, chăm sóc sẽ rất dễ dàng, trong khi lợi nhuận mang lại cao gấp 3-4 lần.
"Để cây ra hoa và đậu quả theo ý muốn là phải đốn tỉa. Nếu muốn cây ra quả quanh năm, sau mỗi lần thu hoạch, phải cắt bỏ các cành già cỗi, cành sâu bệnh, cành mọc quá dày nhằm tạo sự thông thoáng cho cây ổi phát triển và quang hợp. Ngoài ra, cây ổi lê Đài Loan rất ưa sáng nên trung bình 1 ha trồng khoảng 2.000 cây là phù hợp. Cây cho quả trong 7 năm liên tục thì mới phải trồng mới" - ông Hòa đúc kết.
Ông Nguyễn Văn Hợi, Chủ tịch Hội Nông dân xã Hà Long, khẳng định nhờ cây ổi lê Đài Loan, cuộc sống của nhiều hộ dân ở đây trở lên khấm khá hơn và có nhiều hộ còn giàu lên từ cây ổi.
"Toàn xã Hà Long đang có 150 ha ổi lê Đài Loan trưởng thành, cho thu hoạch thường xuyên, với tổng sản lượng ước khoảng 6.000 tấn. Với giá bán từ 5.000 đồng/kg, người trồng ổi nơi đây có thể thu về hàng chục tỉ đồng" - ông Hợi nhẩm tính.
Ông Hoàng Việt Dân, Phó Chủ tịch UBND xã Hà Long, cho biết trên địa bàn xã hiện có một số cây trồng chủ lực như dứa, mía, ổi. Cây ổi tuy mới được trồng tại địa phương nhưng đã mang lại giá trị kinh tế cao, giúp người dân địa phương có thu nhập ổn định, nhiều người trở nên khá giả.
Xây dựng thương hiệu ổi Hà Long
Giống ổi này có giá trị kinh tế nhưng thị trường tiêu thụ vẫn phụ thuộc vào thương lái. Để tránh tình trạng được mùa mất giá và có thị trường tiêu thụ ổn định, đầu năm 2021, 5 hộ dân trồng ổi đầu tiên (trong đó có ông Trịnh Xuân Hòa) đã cùng nhau thành lập tổ hợp tác xã ổi lê Quý Hương. Đến tháng 11-2021, ổi lê Quý Hương được chứng nhận đạt sản phẩm VietGAP, năm 2022, đạt sản phẩm OCOP 3 sao cấp tỉnh.
Mô hình trồng ổi lê Đài Loan tại xã Hà Long, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa.
"Từ tổ hợp tác xã ban đầu, hiện chúng tôi đã thành lập Hợp tác xã Dịch vụ thương mại Quý Hương Hà Long với tổng số thành viên tham gia 265 người. Từ đó, thương hiệu ổi lê Quý Hương được thị trường biết đến nhiều hơn và đã có mặt tại nhiều hệ thống siêu thị, đại lý lớn trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa" - ông Hòa thông tin.
Phó Chủ tịch UBND xã Hà Long Hoàng Việt Dân cho biết địa phương rất quan tâm và hỗ trợ bà con xây dựng cây ổi lê Quý Hương thành cây ăn quả có thương hiệu của địa phương. Ngoài việc tiếp tục cho người dân thuê đất, hỗ trợ chuyển đổi những vùng đất kém hiệu quả sang trồng ổi thì xã Hà Long cũng rất quan tâm tới chất lượng sản phẩm.
"Để duy trì thương hiệu sản phẩm không hề dễ dàng, việc tìm kiếm thị trường, bao tiêu sản phẩm là do hợp tác xã. Chúng tôi cũng thường xuyên khuyến cáo người dân tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, phải sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đúng theo quy định, khoa học, để sản phẩm khi tới tay người tiêu dùng đạt chất lượng tốt nhất" - ông Dân đề cao.
Ông Vũ Văn Hiếu, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Hà Trung, công nhận mô hình trồng ổi lê tại xã Hà Long mang lại hiệu quả kinh tế khá cao, trung bình 1 ha ổi lê bà con xã Hà Long thu được từ 200-250 triệu đồng/năm (trừ chi phí). Tuy nhiên, huyện Hà Trung chưa khuyến khích mở rộng diện tích hiện có mà cần tập trung nâng cao hiệu quả canh tác, chất lượng sản phẩm.