... Mặc dù vậy, chỉ cần kiên nhẫn chờ đợi cơ hội cùng với một chiến lược đầu tư cụ thể rõ ràng, các nhà đầu tư vẫn có thể gặt hái được thành quả.
Đó là một trong những nhận định trong báo cáo triển vọng thị trường chứng khoán năm 2022 với chủ đề Nhìn xa trông rộng vừa được SSI Research công bố ngày 3/1.
Quan điểm tích cực đối với thị trường chứng khoán trong năm 2022
Về vĩ mô, mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2022 của Chính phủ nằm trong khoảng 6%-6,5% YoY; CPI tăng khoảng 4%.
SSI Research cho rằng trong trường hợp gói kích thích kinh tế được giải ngân có hiệu quả, tăng trưởng GDP của Việt Nam có thể vượt mức 7% trong năm 2022 trên nền so sánh thấp giai đoạn 2020-2021. Tốc độ tăng trưởng kinh tế dự kiến sẽ tăng dần từ nửa đầu năm và đạt đỉnh trong quý 3/2022 (tốc độ tăng trưởng có thể lên tới hai chữ số).
Việt Nam cũng như một số nước đang phát triển có thể tiếp tục đẩy mạnh đầu tư công và trì hoãn việc thắt chặt chính sách tiền tệ ít nhất là thêm một năm nữa.
Dựa trên triển vọng hồi phục khả quan của kinh tế Việt Nam, SSI Research có quan điểm tích cực đối với thị trường chứng khoán trong năm 2022. Tuy nhiên, thị trường có thể diễn biến thận trọng trong nửa đầu năm, do ảnh hưởng từ các lo ngại về lạm phát cao, lãi suất tăng, tiêu dùng nội địa yếu và tăng trưởng lợi nhuận thấp.
SSI Research phân tích, lạm phát có khả năng tăng tốc trong nửa đầu năm do mức so sánh thấp trong 2021, trong đó nguyên nhân chính đến từ nhóm lương thực & thực phẩm vốn có chiếm tỷ trọng lớn nhất trong rổ CPI.
Còn động thái tăng lãi suất, dù đến từ Cục dự trữ liên bang Mỹ hay Ngân hàng Nhà nước cũng đều tạo ra hiệu ứng tâm lý kém khả quan trong ngắn hạn đối với nhà đầu tư. Động thái này có thể xảy ra từ giữa năm 2022 và tùy thuộc vào tình hình dịch bệnh. Tuy nhiên, SSI Research kỳ vọng lãi suất sẽ không tăng mạnh và do vậy không có tác động đáng kể đến môi trường kinh doanh của doanh nghiệp trong năm 2022.
Kịch bản cơ sở của SSI Research là lãi suất có thể tăng nhẹ trong khoảng 20-25 điểm phần trăm vào cuối năm. Lãi suất duy trì ở mức thấp (so với giai đoạn tiền Covid) là yếu tố quan trọng để hỗ trợ thị trường chứng khoán cũng như thị trường bất động sản.
Về tiêu dùng, với tình hình cầu như hiện nay, SSI Research cho rằng nhóm hàng tiêu dùng thiết yếu tiếp tục tăng trưởng chậm hơn so với ngành hàng tiêu dùng không thiết yếu. Cơ hội phục hồi cho các ngành dịch vụ như hàng không và du lịch có thể quay lại từ nửa cuối 2022.
Với những nhận định đó, SSI Research ước tính tăng trưởng lợi nhuận các công ty niêm yết trong nửa đầu năm 2022 không cao, do 2 lý do chính: thứ nhất, mức so sánh cao trong 6T2021; và thứ hai, cầu tiêu dùng trong nước sau làn sóng Covid-19 thứ 4 cần nhiều thời gian để phục hồi.
Về ngành ngân hàng, Ngân hàng Nhà nước hiện đang xây dựng khung pháp lý về chất lượng tài sản và xử lý nợ xấu, bao gồm Thông tư 11/2021 về phân loại nợ và trích lập dự phòng, Dự thảo sửa đổi Thông tư 52/2018 về đánh giá tổ chức tín dụng, Thông tư 16/2021 nhằm thắt chặt việc mua bán trái phiếu doanh nghiệp của các tổ chức tín dụng và Dự thảo sửa đổi Nghị định 153/2020 về thị trường trái phiếu doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, giải pháp xử lý nợ xấu cũng được thảo luận do Nghị quyết 42 sẽ hết hiệu lực vào năm 2022 và Ngân hàng Nhà nước đang đẩy nhanh tiến độ xử lý ngân hàng “0 đồng”.
Do đó, SSI Research kỳ vọng năm 2022 các cơ quan quản lý sẽ thắt chặt việc quản lý chất lượng tài sản tại các ngân hàng đồng thời hỗ trợ đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu. Ví dụ, Thông tư 16/2021 về Trái phiếu doanh nghiệp, có hiệu lực từ ngày 15/1/2022, khiến doanh nghiệp khó gia hạn nợ hơn do các ngân hàng không được phép mua trái phiếu doanh nghiệp để tái cơ cấu nợ có vấn đề.
Điều này sẽ làm tăng rủi ro phá sản đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ trong một số lĩnh vực rủi ro. Một mốc thời gian quan trọng khác cần theo dõi là thời hạn cơ cấu nợ xấu chỉ kéo dài đến ngày 30/6/2022. Do không còn đợt giãn nợ nào khác nên sau thời hạn này, các ngân hàng sẽ công bố nợ xấu thực tế.
Đầu tư công hưởng lợi
SSI Research cũng lưu ý, sự xuất hiện của biến thể Omicron hoặc bất kỳ biến thể mới nào khác cũng sẽ làm chậm kịch bản trên (làm giảm áp lực lạm phát trong ngắn hạn nhưng khiến cho tiêu dùng suy yếu hơn) khiến lãi suất có thể tiếp tục duy trì ở mức thấp và quá trình tái cơ cấu nợ được kéo dài hơn. Lạm phát và lãi suất sẽ chỉ tăng sau giai đoạn này.
Yếu tố hỗ trợ chính cho thị trường trong 6T2022 chính là gói kích thích kinh tế dự kiến được Quốc Hội thông qua vào tháng 1/2022, trong đó có thể bao gồm một gói hỗ trợ lãi suất mới. Ngay trong nửa đầu năm 2022 SSI Research dự báo vẫn có thể có một số ngành sau có thể tăng trưởng vượt trội bất chấp khó khăn.
Cụ thể là xuất khẩu thuỷ sản, dệt may và vận tải biển; Một số loại hàng hóa có thể đạt mức giá cao trong nửa đầu năm 2022 bao gồm phân bón, thủy sản, hóa chất và mía đường; Ngành hưởng lợi từ đầu tư công: Xây dựng, BĐS dân cư và BĐS Khu công nghiệp; và Ngành hưởng lợi từ môi trường lãi suất thấp: Chứng khoán và BĐS dân cư.
Còn nửa cuối năm 2022 có thể là thời điểm có triển vọng rõ ràng hơn về cơ chế kiểm soát đại dịch cũng như các rủi ro kể trên. Tăng trưởng lợi nhuận sẽ mạnh mẽ hơn trong nửa cuối năm do mức so sánh thấp của năm 2021, được hỗ trợ bởi cầu tiêu dùng trong nước hồi phục và tốc độ giải ngân đầu tư công nhanh hơn so với nửa đầu năm.
Các sáng kiến phát triển thị trường vốn (việc triển khai T+0, và mô hình bù trừ thanh toán trung tâm - CCP) dự kiến cũng sẽ là các yếu tố chính thúc đẩy thị trường trong năm 2022. Theo kịch bản tốt nhất, việc triển khai T+0 và CCP có thể hỗ trợ cho xác suất nâng hạng Việt Nam lên thị trường mới nổi theo đánh giá của FTSE Russell Index được công bố vào tháng 9/2022.
Ngành Ngân hàng chiếm 31% tổng vốn hóa thị trường và là một trong ngành hưởng lợi chính khi Việt Nam dần khôi phục nền kinh tế từ nửa cuối năm 2022, do đó khả năng cao ngành Ngân hàng sẽ là yếu tố hỗ trợ tốt cho VNIndex. Bên cạnh đó, SSI Research kỳ vọng ngành Bán lẻ cũng có diễn biến tích cực nhờ hưởng lợi từ sự hồi phục của nền kinh tế.