Tiếu ngạo giang hồ được coi là một trong những tiểu thuyết đặc sắc nhất của cố nhà văn Kim Dung, với nhiều thành công về nội dung, cốt truyện. Tiếu ngạo giang hồ đã có một hệ thống nhân vật phong phú với nhiều nhân vật điển hình như Lệnh Hồ Xung, Nhậm Doanh Doanh, Đông Phương Bất Bại…
 |
| Điền Bá Quang là đại dâm tặc trong Tiếu ngạo giang hồ. |
Ngoài những nhân vật chính được yêu mến thì nhân vật phụ Điền Bá Quang dù xuất hiện chỉ qua mấy hồi ở đầu tác phẩm và tác giả chỉ miêu tả hời hợt mà không khai thác sâu vào tâm lý cũng như bản năng con người, nhưng Điền Bá Quang cũng để lại nhiều ấn tượng cho người đọc.
Trong Tiếu ngạo giang hồ, nếu nói về võ công thì Điền Bá Quang dù không phải hàng cao thủ võ lâm, nhưng cũng có thể nói là giỏi, lúc mới gặp Lệnh Hồ Xung, Điền Bá Quang vẫn còn trên cơ tay lãng tử này.
Sở trường của Điền Bá Quang thứ nhất là khinh công cực giỏi nên được gọi là Vạn lý Độc hành (vì ít người theo kịp), thứ hai là phép khoái đao rất lợi hại, thứ ba y là một tên dâm tặc, chuyên đi hãm hiếp phụ nữ, giết người cướp của, không việc gì không làm. Vì thế nên Điền Bá Quang có ngoại hiệu khá dài là “Giang dương đại đạo hái hoa dâm tặc vạn lý độc hành khoái đao Điền Bá Quang”.
Điền Bá Quang bình sinh thích nhất là chuyện luyến ái, chuyên dùng sức mạnh để cưỡng tình nên dưới con mắt hầu hết các nhân sĩ võ lâm thì Điền Bá Quang chỉ thuần túy là một tên “dâm tặc” chuyên “vùi hoa dập liễu” con gái nhà lành.
Bi kịch của Tiếu ngạo giang hồ một phần do Điền Bá Quang góp phần tạo ra khi y có ý định hãm hiếp ni cô Nghi Lâm nhưng bị Lệnh Hồ Xung xả thân cứu. Lệnh Hồ Xung võ công không bằng Điền Bá Quang, nhưng đảm lược thì hơn hẳn. Đứng đánh không lại, Lệnh Hồ Xung khích Điền Bá Quang ngồi để đánh, ai rời khỏi ghế trước sẽ thua. Điền Bá Quang chém Lệnh Hồ Xung 13 đao, máu me khắp người. Thế nhưng Lệnh Hồ Xung không phải là người rời ghế trước. Điền Bá Quang nhận bại, nhưng cũng qua đó cả hai nhận ra nhau là những người rất có hào khí.
Điền Bá Quang bị Bất Giới hòa thượng - cha của ni cô Nghi Lâm bắt lên núi tìm Lệnh Hồ Xung mang về cho Nghi Lâm, qua đó tạo ra việc Phong Thanh Dương dạy Độc cô cửu kiếm cho Lệnh Hồ Xung, đồng thời bộc lộ là con người sống rất tín nghĩa. Điền Bá Quang rất khâm phục Lệnh Hồ Xung và sau đó tìm cách kết bạn với Lệnh Hồ Xung.
Sau này Điền Bá Quang đã từ bỏ tính xấu hoàn lương, (thực chất là bị Bất Giới ép đi tu, và một lý do nữa là y đánh cuộc với Lệnh Hồ Xung thua, bị buộc phải nhận Nghi Lâm làm sư phụ). Bất Giới đặt cho Điền Bá Quang pháp danh là Bất Khả Bất Giới, trở thành một hòa thượng theo phái Hằng Sơn. Đớn đau thay cho số phận của một hái hoa dâm tặc ngày nào.
 |
| Điền Bá Quang và Lệnh Hồ Xung. |
Kể ra cái giá để hoàn lương của Điền Bá Quang là quá lớn nhưng rồi y cũng “ngộ” ra rằng cái ham muốn của con người luôn có giới hạn của nó cũng như một đời người.
Sau này Điền Bá Quang đã hy sinh thân mình để cứu mạng ni cô Nghi Lâm, khép lại cuộc đời của một tên dâm tặc nhưng biết giữ chữ tín và trọng tình nghĩa. Dù không quang minh chính đại như Lệnh Hồ Xung nhưng Điền Bá Quang cũng là một người khẳng khái, đường đường chính chính, tuy đã từng làm nhiều việc xấu nhưng lại biết quay đầu kể ra còn tốt hơn Quân Tử Kiếm Nhạc Bất Quần nhiều lần.