Theo lịch vạn niên, Tết Hàn thực 2022 vào ngày mùng 3/3 Âm lịch năm Nhâm Dần, tức ngày Chủ Nhật 3/4/2022). Thông thường, mâm cỗ cúng Tết Hàn thực sẽ có một số lễ vật như sau:
Bánh trôi bánh chay
Trong ngày Tết Hàn thực, bánh trôi, bánh chay là hai lễ vật không thể thiếu trên mâm cỗ cúng. Theo nhà nghiên cứu văn hóa Trịnh Sinh, nên dâng cúng 3 hoặc 5 bát bánh trôi, 3 hoặc 5 bát bánh chay.
Bánh trôi làm bằng gạo nếp, nặn thành viên nhỏ, bên trong có nhân đường đỏ, thả vào luộc trong nồi nước sôi. Khi bánh nổi lên thì vớt ra.
Bánh chay cũng được làm từ bột nếp, được nặn tròn dẹt, không nhân, luộc chín, bỏ vào bát và đổ nước đường lên trên.
Hương, hoa tươi, trầu cau, tiền vàng
Trong tất cả các lễ cúng của người Việt, nén hương, hoa tươi, trầu cau và tiền vàng là những lễ vật không thể thiếu. Vì vậy, trong dịp Tết Hàn thực, gia chủ cũng cần chuẩn bị những món đồ lễ này.
Hoa quả tươi
Gia chủ cần chuẩn bị thêm một mâm ngũ quả tươi, tốt nhất là ngũ quả đúng mùa với các màu sắc khác nhau như xanh, đỏ, vàng... tượng trưng cho ngữ hành. Tuy nhiên, việc chuẩn bị lễ vật này cũng phụ thuộc vào điều kiện gia đình. Gia chủ cũng có thể chỉ cần bày biện một đĩa quả tươi là được, miễn sao đảm bảo sự thành tâm, nghiêm túc.
Ly nước sạch
Dù cúng phật hay cúng gia tiên và không chỉ trong Tết Hàn thực, gia chủ luôn phải chuẩn bị một ly nước sạch để bày lên bàn thờ. Theo nhiều người, ly nước này tượng trưng cho tâm của gia chủ.
Bài văn khấn Tết Hàn thực (Theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam - NXB Văn hóa thông tin)
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị Tôn thần.
Con kính lạy Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô di, tỷ muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ chúng con là... Ngụ tại...
Hôm nay là ngày 3 tháng 3, gặp tiết Hàn Thực, tín chủ chúng con nhớ đức cù lao tiên tổ, thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài bản cảnh thành hoàng chư vị đại vương, ngài bản xứ thần linh thổ địa, ngài bản gia táo quân, ngũ phương, long mạch, tài thần giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị Hương linh gia tiên nội ngoại họ... (họ của gia chủ) cúi xin thương xót cho con cháu giáng về chứng giám tâm thành thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời các vị vong linh các vị Tiền chủ, Hậu chủ ngụ trong nhà này, đất này đồng lâm án tiền, đồng lai âm hưởng, phù hộ cho toàn gia chúng con luôn luôn mạnh khỏe, mọi sự bình an, vạn sự tốt lành, gia đình hòa thuận, trên bảo dưới nghe.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
* Thông tin mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.