Theo giáo lý nhà Phật, cúng Rằm tháng 7 gồm 4 lễ: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên, và cúng thí thực cô hồn.
Bởi thế, trong những ngày Rằm tháng 7, ngoài việc cúng Phật, cúng thần linh và cầu siêu cho gia tiên, người Việt còn có lễ cúng bố thí cho các cô hồn khi tại thế thất cơ lỡ vận, không nơi nương tựa và chịu nhiều oan trái trong xã hội… Tuy nhiên, họ thường cúng lần lượt 4 lễ cúng này như sau:
1. Cúng Phật
- Nơi đặt lễ: Lễ cúng Phật được đặt ở nơi cao nhất, trên các mâm cỗ còn lại.
- Hoa tươi dâng lễ: Thông thường hoa tươi lễ Phật là hoa sen, hoa huệ, hoa mẫu đơn, hoa ngâu… Không dùng các loại hoa tạp, hoa dại khi cúng rằm tháng 7.
- Mâm cỗ cúng: Sắp một mâm cơm chay hoặc đơn giản hơn là mâm ngũ quả để cúng Phật rồi thụ lộc tại nhà.
 |
| Nếu chưa biết tụng kinh niệm Phật thì đọc bài kinh Vu lan được bán rất nhiều hiện nay tại các chùa. Ảnh minh họa. |
- Cách khấn vái: Khi cúng, tốt nhất là đọc một khóa kinh - kinh Vu Lan - để hiểu rõ về ngày này, hồi hướng công đức cho những người thân trong quá khứ được siêu sinh.
Sau khi cúi đầu lạy Phật, dâng lễ, tạ ơn, cầu xin và hứa nguyện, bạn có thể tụng kinh niệm Phật.
Nếu chưa biết tụng kinh niệm Phật thì đọc bài kinh Vu lan được bán rất nhiều hiện nay tại các chùa.
2. Cúng thần linh và gia tiên
Đến đúng ngày 15/7, mọi việc phải được hoàn tất, đó cũng là lúc “ông thần tha ma, chủ nhà tha thợ cấy”, “mở cửa ngục xá tội vong nhân”.
Và cũng vào ngày này, người ta thường làm một lễ cúng tạ ơn các thần linh, và một mâm tưởng nhớ ông bà tổ tiên để cầu nguyện cho các vong hồn siêu thoát và cầu bình an cho gia đình.
Vì vậy nên đa phần các gia đình thường cúng cơm mặn, nhưng cúng chay tốt hơn.
- Nơi đặt lễ: Lễ cúng thần linh đặt dưới lễ cúng Phật và trên Lễ cúng gia tiên.
- Mâm cỗ cúng thần linh: Theo tục lệ của người Việt, lễ cúng thần linh thường cúng gà trống để nguyên con và xôi (hoặc bánh chưng bóc hết lá nhưng không cắt thành miếng), lễ đầy đủ phải có thêm rượu, trái cây và bình hoa.
- Mâm cỗ cúng gia tiên: Lễ cúng gia tiên nên có một mâm cơm, có thể là món mặn, có thể là món chay tùy vào hoàn cảnh và căn cơ của người đang sống.
Trên mâm cúng gia tiên bày một mâm cỗ mặn (thường có xôi gấc, gà luộc, các món xào, canh), tiền vàng và cả những vật dụng dành cho người cõi âm làm bằng giấy tượng trưng từ những vật truyền thống (giống như đồ thật) như quần áo, giày dép, áo bào, cung điện, ngựa, các vật dụng trang sức... để cho người cõi âm có được một cuộc sống tiện nghi giống như người Dương trần.
 |
| Lễ cúng gia tiên nên có một mâm cơm, có thể là món mặn, có thể là món chay tùy vào hoàn cảnh và căn cơ của người đang sống. Ảnh minh họa. |
3. Cúng chúng sinh
- Nơi đặt lễ: Lễ cúng chúng sinh nên cúng ngoài trời, hoặc trước cửa chính ngôi nhà.
- Chuẩn bị mâm cỗ cúng:
Tiền vàng từ 15 lễ trở lên, quần áo chúng sinh từ 20 đến 50 bộ
Tiền chúng sinh (tiền trinh), hoa, quả 5 loại 5 mầu (ngũ sắc)
Bỏng ngô, khoai lang luộc, ngô luộc, sắn luộc
Kẹo bánh, tiền mặt (tiền thật, các loại mệnh giá)
Nếu cúng thêm cháo thì thêm mâm gạo muối (5 bát, 5 đôi đũa hoặc thìa)
Tuyệt đối không cúng xôi, gà. Khi rải tiền vàng ra mâm, để 4 hướng Đông, Tây, Nam, Bắc, mỗi hướng từ 3-5-7 cây hương, bày lễ và cúng ngoài trời.
Nếu không muốn cúng chúng sinh tại nhà (nhiều gia đình có quan niệm mời cô hồn về nhà cúng chúng sinh nhưng khi xong không biết cách mời đi nên cô hồn vẫn luẩn quẩn trong nhà quấy quả gia chủ) thì có thể cúng tại chùa, tất cả các chùa dịp này đều làm lễ cúng chúng sinh.
4. Mâm cúng cô hồn, thí thực cô hồn
Cúng cô hồn, thiết thực khoản đãi các vong hồn khi chết không có nơi trú ngụ, chịu nhiều cơ cực, hàm oan.
- Chuẩn bị mâm cúng:
Tiền vàng từ 15 lễ trở lên, quần áo chúng sinh từ 20 đến 50 bộ.
Tiền chúng sinh (tiền trinh), hoa, quả 5 loại 5 mầu (ngũ sắc).
Bỏng ngô, khoai lang luộc, ngô luộc, sắn luộc, kẹo bánh.Tiền mặt (tiền thật, các loại mệnh giá).
 |
| Mâm cúng cô hồn được bày lễ và cúng ngoài trời. Ảnh minh họa. |
Nếu cúng thêm cháo thì thêm mâm gạo muối (5 bát, 5 đôi đũa hoặc thìa).
Không cúng xôi, gà. Khi rải tiền vàng ra mâm, để 4 hướng Đông, Tây, Nam, Bắc, mỗi hướng từ 3-5-7 cây hương. Bày lễ và cúng ngoài trời.
Có thể đọc bài văn khấn hoặc tụng Nghi thức cúng thí thực cô hồn (cúng chúng sinh) trong Kinh Nhật tụng.
Lưu ý: Trong các mâm cúng trên thì mâm cúng cô hồn được đặc biệt chú ý hơn cả bởi người ta còn lo lắng nếu chuẩn bị không tốt, không đúng có thể rước vong về nhà.
* Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo.