Hàng loạt nghệ sĩ "kêu cứu" bởi tin đồn thất thiệt
Mới đây, những tin đồn về bạn trai mới của Thiều Bảo Trâm lan rộng trên mạng xã hội. Theo đó, thông qua một số hình ảnh trên trang cá nhân, nhiều cư dân mạng lập tức đăng tải bài viết khẳng định người đàn ông này có quá khứ tiệc tùng, thậm chí sử dụng chất cấm. Không ít bình luận quá khích chỉ trích anh, đồng thời chế giễu và mỉa mai nữ ca sĩ, đưa những câu chuyện quá khứ của cô ra phân tích, bàn luận.
Dù không lên tiếng xác nhận mối quan hệ, nữ ca sĩ sau đó đã lên tiếng trên trang cá nhân. Cô viết: "Đi chơi với bạn bè và uống rượu, chụp hình bên bồn rửa mặt nhưng đã bị các bạn xuyên tạc thành một điều gì đó rất xấu. Tôi không thể tin các bạn có thể nghĩ ra nội dung như vậy. Chắc chắn những điều các bạn đang nói rất sai sự thật". Thiều Bảo Trâm cũng cho rằng, khán giả có thể thích hay không thích cô, nhưng đừng bịa đặt, bôi xấu những người liên quan bởi các thông tin không xác thực.
Trước đó một thời gian ngắn, nhiều trang mạng cũng đăng tải hình ảnh NSND Trần Nhượng bên cạnh con gái ông (Jenna Anh Phương) kèm lời chú thích: "NSND Trần Nhượng ngượng với vợ mới cưới". Dù chưa rõ thực hư, không ít khán giả vội vàng lên án Trần Nhượng. Dù lập tức gửi tin nhắn đến trang tin nhảm đề nghị gỡ ảnh, nam nghệ sĩ hoàn toàn không nhận được hồi âm.
Có thể thấy, sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội với đặc tính dễ ẩn danh, dễ lan truyền đã trở thành môi trường thuận lợi cho các thông tin thất thiệt, trong đó điển hình là thông tin về người nổi tiếng. Các những tin đồn về việc nghệ sĩ ngoại tình, kết hôn được đăng tải tràn lan, thiếu xác thực trên những mạng xã hội khác nhau như TikTok, YouTube, Facebook. Nhằm tăng độ tin cậy, nhiều trang mạng sẵn sàng ghi nguồn từ báo chí, hoặc gắn thêm những hình ảnh đã được chỉnh sửa. Loạt nghệ sĩ gạo cội như MC Lại Văn Sâm, ca sĩ Siu Black, Như Quỳnh, diễn viên hài Xuân Hinh đều từng bị tung tin đã qua đời. Trong khi đó, chia sẻ với Dân Việt, nghệ sĩ Chí Trung nói anh không nhớ đã bao nhiêu lần bị đăng ảnh đang nằm viện vì bệnh hiểm nghèo, khiến khán giả ồ ạt vào hỏi thăm, chia sẻ.
Nghiêm trọng hơn, năm 2021, Ninh Dương Lan Ngọc bị gọi tên, sau khi một tài khoản đăng video nhạy cảm lên mạng, khẳng định đó là diễn viên Cánh đồng bất tận. Nữ diễn viên sau đó nhanh chóng lên tiếng, cho biết đây là cú sốc lớn: "Là nghệ sĩ hoạt động chân chính và đang đại diện cho nhiều nhãn hàng uy tín, tôi luôn giữ gìn hình ảnh, không bao giờ cho phép xảy ra những sự việc thế này".
Trước đó, năm 2019, diễn viên Thu Quỳnh cũng bị gọi tên trong clip nhạy cảm. Cô chia sẻ mình vô cùng bức xúc, cảm thấy bản thân bị xúc phạm, sau đó trấn an bạn bè và người hâm mộ bị hoang mang vì tin đồn. Thu Quỳnh đồng thời yêu cầu dừng nhắc tên cô trong các nội dung sai lệch.
Dù vô tình hay cố ý, việc bôi nhọ nghệ sĩ đều không đáng hoan nghênh
Là người không ít lần bị lan truyền những thông tin sai sự thật, chia sẻ với Dân Việt, ca sĩ Đồng Lan cho biết, chị từng rất sốc và hoang mang khi đọc những thông tin về mình. Cũng bởi các tin đồn thất thiệt này, chị mất niềm tin và đề phòng hơn trước truyền thông.
"Thời điểm mới vào nghề, khi đang thực hiện album nhạc Pháp tại phòng thu Viết Tân, tôi có nhờ thầy dạy tiếng Pháp tới hỗ trợ chỉnh sửa phát âm. Tại đây, tôi gặp một người anh mà mình đã từng quen biết. Cũng bởi đã quen, khi được anh ấy đề nghị tôi chụp vài tấm hình về dự án, tôi liền vui vẻ nhận lời. Nhận được sự quan tâm của anh, tôi tâm huyết chia sẻ về sản phẩm, giới thiệu thầy giáo cùng trò chuyện. Cuối cùng, tôi hoảng hốt khi thấy bài viết đăng tải lên là "lộ diện chồng Pháp của Đồng Lan". Khi đó, tôi thực sự sợ hãi và thất vọng".
Lần khác, khi thông tin Đồng Lan là người tình của một nhạc sĩ lan rộng, mẹ nữ ca sĩ từ Hải Dương cũng tức tốc gọi điện cho cô, lo lắng và bất an. "Từ những trải nghiệm của mình, tôi cho rằng việc bôi nhọ, bịa đặt về nghệ sĩ một cách vô tình hay cố ý đều không đáng hoan nghênh. Ai cũng biết nghệ sĩ rất cần có khán giả, việc được công chúng ủng hộ khiến họ thăng hoa. Thế nhưng, mặt khác, những lời chỉ trích nặng nề, sai sự thật cũng có thể khiến họ rơi vào khủng hoảng, thậm chí trầm cảm.
Tôi hi vọng trước khi buông ra một bình luận, mọi người sẽ cân nhắc, bởi có thể một lời nói bâng quơ sẽ theo gió bay đi, lan rộng ra và gây tác động mạnh mẽ tới tâm lý của một con người. Bên cạnh đó, tôi cũng mong muốn có những quy định rõ ràng để bảo vệ nghệ sĩ, giúp họ yên tâm lao động và sáng tạo"
NSND Thanh Hoa cũng bày tỏ sự cảm thông đối với các nghệ sĩ trong thời đại mạng xã hội phát triển mạnh mẽ. "Để nổi tiếng rất khó, giữ sự nổi tiếng ấy trong lòng công chúng còn khó khăn hơn. Nghệ sĩ chúng tôi đa phần đều có ý thức trong lời ăn tiếng nói, cách ăn mặc và cư xử mỗi ngày nhằm giữ hình ảnh đẹp. Cũng bởi vậy, khi chứng kiến không ít ca sĩ, diễn viên bị chỉ trích trên mạng xã hội chỉ bởi họ ly hôn, làm mẹ đơn thân hoặc có tình yêu mới, tôi không khỏi buồn bã.
Tôi nghĩ, bất cứ lĩnh vực nào cũng có những câu chuyện tương tự. Con người chúng ta đều có thể gặp những biến động trong cuộc đời, tại sao lại khắc nghiệt với người nghệ sĩ? Tôi thấy rất thương khi đời tư của họ bị mổ xẻ, xuyên tạc như vậy".
Chia sẻ với PV Dân Việt, luật sư Bùi Đình Ứng (Văn phòng luật sư Bùi Đình Ứng) khẳng định: Các nghệ sĩ hoàn toàn có thể nhờ đến sự can thiệp của luật pháp khi vướng vào những tin đồn thất thiệt, làm ảnh hưởng tới danh dự, uy tín.
Theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 14/2022/NĐ-CP), đối với các trường hợp vi phạm các quy định về trách nhiệm sử dụng dịch vụ mạng xã hội; trang thông tin điện tử được thiết lập thông qua mạng xã hội, như cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; tiết lộ thông tin thuộc danh mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác mà chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự có thể bị xử phạt vi phạm hành chính mức phạt lên đến 30 triệu đồng.
Trường hợp nghiêm trọng, các hành vi nêu trên bị truy cứu trách nhiệm hình sự đối với tội vu khống theo quy định tại Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi năm 2017. Mức phạt tối đa đối với hành vi này có thể lên đến 07 năm tù, cùng với các hình phạt bổ sung khác như phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. Ngoài ra, các trường hợp vi phạm dẫn đến thiệt hại cho cá nhân, tổ chức thì cá nhân, tổ chức ấy có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại về mặt dân sự theo quy định của Bộ luật Dân sự.
Người vi phạm cũng có thể bị xử lý hình sự về tội lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo Điều 331 Bộ luật Hình sự. Tội này có khung hình phạt cao nhất tới 7 năm tù. Tùy theo hành vi, tính chất mức độ, cơ quan luật pháp có thể xử lý hình sự về tội vu khống hoặc tội lợi dụng quyền tự do dân chủ.