1. Gobekli Tepe, Thổ Nhĩ Kỳ
Tọa lạc ở trên đỉnh núi phía Đông Thổ Nhĩ Kỳ, Göbekli Tepe là di tích khảo cổ có niên đại cách đây 10.000 năm trước Công nguyên và khoảng 7.000 năm trước khi xuất hiện Kim tự tháp của Ai Cập. Di tích này được coi là một trong những di sản văn hóa lâu đời nhất thế giới.
Nằm ở độ cao 15m và có đường kính 300m, di tích này được cho là cấu trúc cổ nhất do con người tạo ra đã được khám phá. Địa điểm này nằm trên đỉnh đồi và bao gồm 20 tháp đá hình chữ T cao gần 5 mét, có những tảng cao đến 6m và nặng đến 20 tấn. Nhiều tảng được chạm khắc cầu kỳ với những hình thù loài vật như rắn, bọ cạp, sư tử, lợn, cáo…
Các phiến đá vôi được khai thác từ các mỏ đá nằm cách khoảng 100 mét từ đỉnh đồi. Người ta phỏng đoán rằng, những người thợ thời đồ đá mới có lẽ đã dùng các công cụ đá lửa để khai thác đá. Các nhà khoa học cho rằng vào thời điểm đó, loài người thậm chí còn chưa biết làm đồ gốm hay canh tác nông nghiệp. Cuộc sống của con người 12.000 năm trước còn rất sơ khai và phụ thuộc chủ yếu vào việc săn bắn và hái lượm.
Địa danh Göbekli Tepe bắt đầu được giới khoa học biết đến vào năm 1964, khi nó được nhà khảo cổ học người Mỹ Peter Benedict nhắc đến trong một nghiên cứu về các di chỉ khảo cổ trong khu vực. Tuy nhiên vào thời điểm đó nó không được nhiều sự chú ý vì người ta cho rằng đó chỉ là một nghĩa trang thời trung cổ.
Cho đến nay người ta vẫn chưa biết chính xác chức năng của cấu trúc đá cổ xưa này là gì. Một số nhà khảo cổ cho rằng di tích này có thể là cấu trúc ban đầu của Vườn địa đàng.
2. Cánh đồng chum, Lào
Cánh đồng Chum là một cảnh quan khảo cổ cự thạch nổi tiếng ở Lào. Hiện có hàng ngàn chiếc Chum nằm rải rác trên cao nguyên Xieng Khouang, tỉnh Xiêng Khoảng. Những chiếc chum này được làm từ đá granite, trọng lượng từ 1-5 tấn.
Trước đây, người ta ước tính niên đại của chum là từ năm 500 trước Công nguyên đến năm 500, nhưng các ước tính gần đây cho rằng chúng có niên đại từ thế kỷ 9 đến thế kỷ 10. Tuy nhiên, chúng đến từ đâu và được sử dụng với mục đích gì thì đến nay vẫn chưa có câu trả lời thỏa đáng.
Một số người cho rằng những chiếc chum được sử dụng với mục đích làm quan tài cho các binh sĩ danh dự, những người khác thì cho rằng chúng chỉ đơn giản được sử dụng để đựng rượu vang hoặc nước, nhưng không ai có thể khẳng định mục đích thực sự của chúng. Di tích này đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào năm 2006.
3. Các kim tự tháp Giza, Ai Cập
Được xây dựng từ năm 2631 đến năm 2498 trước Công nguyên, các Kim tự tháp Giza là một nhóm các kim tự tháp nằm ở vùng Giza Necropolis giáp với vùng El Giza, Ai Cập hiện nay. Nhóm kim tự tháp Giza là kỳ quan lâu đời nhất và cũng là kỳ quan còn nguyên vẹn nhất trong số Bảy kỳ quan thế giới cổ đại.
Di tích này này bao gồm ba kim tự tháp lớn, bao gồm: Khufu, Khafra, Menkaura, Great Sphinx và một số kim tự tháp nhỏ hơn. Người ta nói rằng phải mất 100.000 lao động và 30 năm để hoàn thành xây dựng công trình này. Tuy nhiên, làm thế nào để con người thiết kế và xây dựng nên công trình hoành tráng như thế này trong thời cổ đại thì đến nay vẫn là điều bí ẩn.
4. Teotihuacan, Mexico
Teotihuacan là một thành phố thời tiền Columbo nằm cách 30 dặm về phía đông bắc thành phố Mexico City ngày nay. Được biết đến như một di tích quan trọng đối với nền văn minh Ấn Độ, thành phố này được cho là đã được thành lập khoảng năm 100 trước Công nguyên và tiếp tục được xây dựng cho đến khi khoảng năm 250.
Khi phát triển thịnh vượng khoảng thế kỷ thứ 6 và thứ 7, thành phố có dân số khoảng 200.000 người - tương đương với dân số của Trường An, một thành phố lớn của Trung Quốc trong thời cổ đại. Thành phố này đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới vào năm 1987. Tuy nhiên, cho đến nay, chính xác ai đã sống ở thành phố bí ẩn cổ đại đó vẫn còn là điều bí ẩn.
5. Nazca Lines, Peru
Trên sa mạc Nazca (nằm ở phía Nam Peru ngày nay) đã tồn tại rất nhiều hình vẽ, đồ thị khổng lồ bí ẩn từ hàng nghìn năm nay. Hầu hết những hình vẽ này đều nằm trên một mặt phẳng có kích thước tới 450km vuông. Chúng thực chất là những hình vẽ trên cát mô phỏng hình dáng của một số loài động - thực vật, hình học một cách sơ khai. Theo các nhà khảo cổ học, chúng được người Nazca tạo nên trong khoảng từ năm 400 - 650. Điểm đặc biệt khiến “Nazca Lines” trở nên kì lạ là những hình vẽ này quá lớn, hình vẽ lớn nhất dài tới 275m, chỉ có thể nhìn thấy ở trên cao mà thôi.
Mục đích của những hình vẽ này vẫn là một điều bí ẩn cho đến ngày nay. Các học giả tin rằng chúng được tạo ra để chỉ lịch thiên văn khổng lồ, biểu tượng tôn giáo hoặc biểu tượng khả năng sinh sản. Các hình vẽ “Nazca Lines” được công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1994.
6. Đảo Phục Sinh, Chile
Nằm cách khoảng 3.700 km ngoài khơi bờ biển phía tây của Chile, đảo Phục Sinh là một trong những nơi bí ẩn nhất trên thế giới. Nó cũng được coi là một trong những hòn đảo cô lập nhất thế giới và nổi tiếng bởi 887 bức tượng đá.
Đứng hoặc nằm trên các sườn núi hoặc gần biển, các tác phẩm điêu khắc bằng đá khổng lồ có kích thước từ 7-10 mét (22,97-32,8 feet) chiều cao và nặng từ 30 đến 90 tấn. Tất cả các bức tượng đều hướng về phía bầu trời như thể đang cầu nguyện. Tuy nhiên, không ai biết rõ tác giả của những bức tượng này là ai và làm thế nào để di chuyển hàng trăm bức tượng này đến đảo Phục Sinh. Điều kỳ lạ nhất là khi các nhà khoa học đã cố gắng để sử dụng công cụ bằng đá gốc để cắt ra các trạng thái, các công cụ bẻ khóa.
7. Vòng tròn đá Stonehenge, Anh
Stonehenge nổi tiếng là một vòng tròn bằng những tảng đá dựng đứng, được coi là một trong các di chỉ khảo cổ học bí ẩn nhất trên thế giới. Nằm khoảng 2 dặm về phía tây Amesbury và 8 dặm về phía bắc Salisbury (Anh), công trình này được cho là được xây dựng vào giữa giai đoạn 3000 trước Công nguyên và 2000 trước Công nguyên, với một lịch sử hơn 5.000 năm.
Stonehenge được tạo nên bởi quần thể 82 đài tưởng niệm nhỏ, 30 khối đá, mỗi khối nặng khoảng 25 tấn và 5 tảng đá lớn với trọng lượng đạt tới 50 tấn. Di chỉ Stonehenge cùng những công trình kiến trúc bao quanh nó đã được tổ chức UNESCO công nhận là Di sản Văn hoá thế giới vào năm 1986. Đây là một trong những điểm du lịch nổi tiếng nhất thế giới, thu hút hơn 1 triệu du khách mỗi năm. Tuy nhiên, dù đã có nhiều giả thuyết được đưa ra, song cho đến nay, phương pháp xây dựng và mục đích của công trình kỳ vĩ này vẫn điều bí ẩn đối với nhân loại.