Khi có một ai đó hỏi rằng, món ăn tinh túy nhất của người Croatia là gì, câu trả lời sẽ luôn là “peka”. Tuy nhiên, peka thực sự là cách nấu ăn hơn là một món ăn, tên của nó rất dễ gây hiểu nhầm. Nó liên quan tới việc nấu một số loại thịt, hải sản, rau củ trong một cái nắp sắt hoặc đất sét, có hình dạng giống cái chuông, sau đó ủ trong than hồng.
Peka – phương pháp nấu ăn có nguồn gốc lâu đời
Kiểu nấu ăn này có lịch sử lâu đời ở Croatia. Một phần của cái nắp bằng đất sét được tìm thấy ở vùng Slavonia (vùng cực đông của Croatia), ước tính có niên đại từ năm 500 trước Công nguyên.
Với sự lớn mạnh của Đế chế Ottoman hùng mạnh và tầm ảnh hưởng của họ, người dân bắt đầu biết sử dụng kim loại và thay thế nắp đất sét thành nắp sắt rồi sử dụng cho tới ngày nay.
Bạn sẽ thấy cách nấu chậm này khắp vùng Balkan và Đông Nam Địa Trung Hải. Tuy nhiên, nó có lẽ phổ biến nhất ở Croatia, đặc biệt ở Dalmatia. Bạn có thể nghe từ “peka” được gọi bằng một số tên khác nhau như čripnja ở Istria và pokrivač ở Podravina (tây bắc Croatia).
Nấu peka trong những dịp đặc biệt
Peka không phải là cách nấu được mọi người thường xuyên sử dụng. Mọi người thường nấu nó vào những dịp đặc biệt như ngày kỷ niệm, sinh nhật, lễ rửa tội, tiệc cưới và bữa trưa lễ hội (Giáng sinh hoặc Phục sinh).
Phiên bản phổ biến nhất là kết hợp thịt cừu nhưng bạch tuộc cũng phổ biến dọc theo bờ biển. Bạn cũng có thể sử dụng thịt gà, cá hoặc thịt heo. Không quan trọng thành phần là gì bên trong, nó vẫn sẽ được gọi là peka.
Các nguyên liệu bổ sung rất đơn giản gồm khoai tây, gia vị (muối, hạt tiêu, lá hương thảo, hành, tỏi), mỡ hoặc dầu ô liu, tùy thuộc vào loại thịt hoặc cá được chế biến. Không có công thức chuẩn cho peka. Các loại rau khác nhau cũng có thể được sử dụng, đôi khi còn thêm vài giọt rượu vang trắng.
Làm thế nào để nấu peka?
Mặc dù các thành phần có thể khác nhau nhưng quy trình nấu luôn giống nhau và đó là điều quan trọng nhất để có một món peka ngon. Những gì cần làm là nhóm lửa trong lò sưởi, để củi cháy thành than. Trong khi lửa đang cháy, bạn cần chuẩn bị thịt, khoai tây và rau rồi xếp chúng vào khay nướng hình tròn.
Khi than nóng đã sẵn sàng, đặt khay vào lò, đậy bằng nắp kim loại. Có một vòng đặc biệt nằm trên đỉnh nắp để giữ than nóng. Tùy thuộc vào thịt bên trong, thời gian nấu khoảng 2,5 – 3 giờ.
Nấu được một nửa thời gian, bạn cần mở nắp để lật thịt và rau, sau đó đậy trở lại và lấp than nóng lên trên. Hơi nước được tạo ra trong quá trình này làm mềm thịt và mang lại hương vị thơm ngon.
Bạn sẽ không dễ dàng tìm mua được peka ngay khi tới Croatia mà cần phải đặt trước, nó cũng không phải là món thường có trên thực đơn. Peka là niềm tự hào của người dân Croatia khi có bề dày lịch sử hàng trăm năm và hương vị vô cùng thơm ngon.