Đây là tàu chiến lớn nhất thế giới sử dụng năng lượng thông thường, đồng thời giúp Trung Quốc trở thành quốc gia thứ hai sau Mỹ sở hữu tàu sân bay được trang bị hệ thống phóng máy bay bằng điện từ (EM catapult).

Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, lễ biên chế diễn ra hôm thứ Tư (5/11) tại cảng Sanya, tỉnh Hải Nam, với sự tham dự của Chủ tịch Tập Cận Bình. Sau buổi lễ, ông Tập lên tàu Phúc Kiến để nghe báo cáo chi tiết về năng lực tác chiến, khả năng vận hành hệ thống phóng điện từ và các trang bị kỹ thuật tiên tiến khác.

Hãng Tân Hoa Xã cho biết, chính ông Tập là người đưa ra quyết định sử dụng công nghệ phóng điện từ cho Phúc Kiến — một công nghệ vốn trước đây chỉ được áp dụng trên các tàu sân bay hạt nhân của Mỹ.

Trong buổi thị sát, ông Tập trò chuyện với các sĩ quan chỉ huy và phi công trên tàu, tìm hiểu về hiệu suất kỹ thuật, chiến thuật của các máy bay chiến đấu hoạt động trên boong, cũng như những ưu thế mà hệ thống phóng điện từ mang lại trong việc tăng tần suất cất cánh, rút ngắn thời gian triển khai và nâng cao hiệu quả chiến đấu.

Hơn 2.000 quân nhân hải quân và công nhân đóng tàu sân bay có mặt tại buổi lễ. Trên boong bay, ba bệ phóng máy bay điện từ được trưng bày nổi bật, cùng với các máy bay chiến đấu J-35, J-15T và máy bay cảnh báo sớm KJ-600. Ngay gần đó, tàu sân bay Sơn Đông (Shandong) – chiếc thứ hai của Trung Quốc – cũng được bố trí tại cầu tàu, tạo nên hình ảnh biểu trưng cho sức mạnh quân sự ngày càng gia tăng của Bắc Kinh.

Tàu Phúc Kiến hạ thủy năm 2022 và bắt đầu chạy thử nghiệm trên biển năm 2024. Việc chính thức đưa tàu vào hoạt động đã được người dân Trung Quốc háo hức chờ đợi, bởi nó thể hiện bước tiến lớn trong quá trình hiện đại hóa quân đội và đặc biệt là sự phát triển nhanh chóng của hải quân nước này.

Trên mạng xã hội Weibo hôm thứ Sáu, thông tin về lễ biên chế trở thành chủ đề thịnh hành hàng đầu, thu hút hơn 10 triệu lượt xem chỉ trong một giờ.

Dưới thời ông Tập, Trung Quốc xây dựng lực lượng hải quân lớn nhất thế giới, liên tục hạ thủy các tàu chiến công nghệ cao với tốc độ chóng mặt, đồng thời gia tăng hoạt động ở Biển Đông và mở rộng tầm ảnh hưởng ra xa hơn khu vực. Xét về số lượng tàu, hải quân Trung Quốc đã vượt Mỹ, dù Washington vẫn giữ ưu thế vượt trội về công nghệ và số lượng tàu sân bay hạt nhân.

Khác với tàu Mỹ sử dụng năng lượng hạt nhân có thể hoạt động dài ngày trên biển, Phúc Kiến chạy bằng nhiên liệu thông thường, nên cần tiếp nhiên liệu tại cảng hoặc từ tàu tiếp tế. Dù được trang bị hệ thống phóng điện từ EMALS, các cựu sĩ quan hải quân Mỹ cho rằng tốc độ vận hành không quân của Phúc Kiến chỉ đạt khoảng 60% so với tàu sân bay Mỹ Nimitz – vốn đã phục vụ hơn 50 năm – do cấu trúc boong bay khác biệt.

Phúc Kiến cũng là tàu sân bay đầu tiên của Trung Quốc loại bỏ hoàn toàn thiết kế đường băng kiểu “dốc nhảy cầu” từng thấy trên các tàu Liêu Ninh và Sơn Đông, giúp máy bay có thể cất cánh bằng hệ thống phóng điện từ hiện đại. Với lượng choán nước khoảng 80.000 tấn, Phúc Kiến hiện là tàu chiến lớn nhất thế giới không dùng năng lượng hạt nhân, và là biểu tượng cho vị thế mới của Trung Quốc như một cường quốc tàu sân bay thực thụ.

Bắc Kinh hiện cũng đang xây dựng tàu sân bay thế hệ tiếp theo, tạm gọi là Type 004, được cho là sẽ kết hợp công nghệ EMALS và sử dụng năng lượng hạt nhân, đánh dấu bước tiến ngang hàng với Mỹ trong lĩnh vực này.