Tàu ngầm Piranha-750 vốn là phiên bản của "gia đình" Project 865 Piranha - mẫu tàu ngầm đa chức năng được phát triển từ thời Liên Xô, chúng không chỉ có thể phóng ngư lôi mà còn cả tên lửa hành trình, cũng như tiến hành hoạt động trinh sát và thực hiện vai trò căn cứ nổi cho các người nhái triển khai những nhiệm vụ như đột kích, đổ bộ đánh chiếm đảo và chống khủng bố.
Tàu ngầm Project 865 Piranha có nhiều biến thể khác nhau như: Piranha-130, Piranha-170, Piranha-450, Piranha-550, Piranha-650E, Piranha-750 Piranha-950. Trên các tàu ngầm này có thể bố trí nhiều loại vũ khí ngư lôi, thủy lôi và tên lửa. Một số chiếc chuyên dụng theo đặt hàng của đối tác còn có khoang chứa xuồng cao su để chuyên chở người nhái đổ bộ.
Các tàu ngầm mini này có lượng giãn nước từ 100 đến 1.000 tấn, rất hiệu quả trong hoạt động ở khu vực gần bờ, bao gồm các cửa sông, vùng nước nông, trong điều kiện đáy biển gồ ghề. Do đó, trong những năm gần đây, hàng loạt các quốc gia Châu Á, Châu Phi và Châu Mỹ Latinh bày tỏ sự quan tâm tới những tàu ngầm kiểu này.
 |
| Tàu ngầm Piranha-750. Ảnh: Hisutton |
Trong số đó, Piranha-750 nổi bật lên khi nhận được nhiều sự quan tâm. Chiếc tàu ngầm tấn công mini có lượng giãn nước 960 tấn đối với động cơ thông thường và đạt 1.060 tấn khi được lắp động cơ không cần không khí (AIP); chiều dài 66,8m; đường kính thân 6,4m; tốc độ chạy ngầm tối đa 17 hải lý/h; cự ly hành trình 3.000 hải lý; cự ly chạy ngầm liên tục 280 hải lý và lên tới 1.200 hải lý với động cơ AIP; độ lặn sâu 300m; thời gian hoạt động độc lập 30 ngày đêm; thủy thủ đoàn 9 người; 6 người nhái chiến đấu.
Ưu điểm của Piranha-750
So với các "anh em" của nó, Piranha-750 nổi bật lên nhiều ưu điểm gồm:
- Mức ồn thấp và mức điện từ thấp giúp tàu có độ bộc lộ cực nhỏ, đặc biệt là khi được trang bị động cơ không cần không khí. Quá trình hoạt động, khí hydro tương tác với oxy thông qua các màng đặc biệt làm chức năng chất điện phân, tạo ra dòng điện và nước cất. Việc biến hóa năng thành điện năng diễn ra không có sự đốt cháy, không có sự tác động cơ học nào nên không có tiếng ồn. Hiệu suất của động cơ không cần không khí này với các máy phát điện/hóa đạt đến 70 - 75%.
Ngoài ra, theo tính toán của các chuyên gia Nga, khả năng hoạt động ngầm dưới nước độc lập của tàu ngầm trang bị các máy phát điện/hóa cao hơn 450% so với các tàu ngầm diesel/điện thông thường.
- Piranha-750 có hỏa lực mạnh; trang bị nhiều thiết bị điện tử, trinh sát hiện đại nên có thể thực hiện nhiều loại nhiệm vụ hỗn hợp khác nhau.
- Tàu có khả năng cơ động linh hoạt nhờ sử dụng loại chân vịt ít ồn trong chụp quay và tổ hợp dẫn tiến dự phòng gồm 2 cơ cấu lái ngoài mạn. Nhờ đó, Piranha-750 có khả năng xoay tròn tại chỗ, đổi hướng nhanh chóng để phòng tránh các đòn tấn công cũng như nâng cao khả năng ẩn nấp. Ngoài ra, Piranha-750 còn có mức độ tự động hóa cao giúp cho quá trình điều khiển chiến đấu và khai thác tàu trở nên đơn giản, tốn ít nhân lực.
- Khi được trang bị modun động cơ phụ trợ không cần không khí, Piranha-750 có thể nâng cao năng lực hành trình chạy ngầm lên hàng ngàn hải lý giúp mở rộng bán kính tác chiến.
 |
| Cấu tạo bên trong tàu ngầm Piranha-750 Ảm: Aststandonzombieisland |
Sự cân nhắc đối với Việt Nam
Tàu ngầm mini Piranha-750 được thiết kế để hoạt động chủ yếu ở các vùng biển ven bờ, vùng nước nông và vùng biển có đảo, với độ sâu tác chiến sâu nhất từ 200 - 300m; cự ly hành trình tố đa từ 2.000 - 3.000 hải lý; thời gian hoạt động độc lập từ 20 - 30 ngày đêm. Đây là những đặc điểm rất phù hợp với điều kiện tác chiến tại Việt Nam. Nếu như được trang bị Piranha-750, Hải quân Việt Nam có thể nâng cao rõ rệt năng lực tác chiến chống ngầm, trinh sát, phòng thủ bờ biển, hộ tống biên đội tàu chiến mặt nước khi thực hiện nhiều loại nhiệm vụ khác nhau.
Đặc biệt đáng chú ý là thành phần vũ khí được trang bị trên P-750 với 4 ống phóng lôi 533mm. Những ống phóng này có thể phóng cả ngư lôi, tên lửa hành trình Kalibr.
Như vậy, trong những trường hợp tác chiến cường độ cao, các tàu ngầm Piranha-750 có thể sử dụng không chỉ để ngăn chặn các cuộc tấn công từ biển mà bản thân chúng còn có thể tạo ra năng lực đe dọa lãnh thổ đối phương. Thậm chí, trong những hoàn cảnh nhất định, chúng có thể thực hiện thậm chí các nhiệm vụ chiến lược. Trang thiết bị điện tử hiện đại cho phép chúng kịp thời phát hiện mục tiêu và tấn công phủ đầu đối phương.
 |
| Tàu ngầm Piranha-750. Ảnh: Indian defence analysis |
Một điểm đặc biệt khác nữa đó là, Piranha-750 sở hữu cửa sổ nóc để có thể tận mắt theo dõi hoạt động của người nhái. Ngoài ra, nó cũng có cửa để thoát ra bên ngoài được kết nối với một dây cáp điện và đường ống dẫn bổ sung không khí cho người nhái. Hoạt động đổ bộ ngầm dưới nước được thực hiện ở độ sâu không quá 60m. Đây là đặc điểm rất quan trọng đối với Việt Nam để thực hiện các nhiệm vụ trinh sát, đổ bộ tấn công/chi viện phòng thủ biển đảo.
Một điểm nữa khiến Việt Nam cũng nên cân nhắc đó là giá thành của Piranha-750 không cao, phù hợp với điều kiện kinh tế và chiến lược phát triển tiềm lực quốc phòng của nước ta. Thay vì trang bị những tàu ngầm hạng trung đắt tiền, thì Piranha-750 cũng là lựa chọn không tồi khi nó được trang bị nhiều tính năng hiện đại trong khi giá thành lại rẻ.