Hôm 9/10, Tổng thống Duterte đã ký một sắc lệnh trao nhiệm vụ cho Cơ quan chống ma túy Philippines (PDEA) là "cơ quan duy nhất" chống ma túy bất hợp pháp. Sắc lệnh này cũng đình chỉ các chiến dịch chống ma túy của Cảnh sát Quốc gia Philippines (PNP) và Cục điều tra quốc gia.
Kể từ khi nhậm chức vào tháng Sáu năm ngoái, Duterte đã coi việc giải quyết vấn đề ma túy ở Philippines là ưu tiên hàng đầu.
 |
| Tổng thống Rodrigo Duterte và Ronald Marapon dela Rosa, Tổng giám đốc Cảnh sát Quốc gia Philippines. Ảnh: Newsweek |
Chiến dịch chống ma túy của Tổng thống Duterte đã phải hứng chịu những sự chỉ trích nặng nề của các cơ quan nhân quyền và các nhà lãnh đạo nước ngoài, khi hàng ngàn người thiệt mạng trong các vụ giết người liên quan đến ma túy trong các cuộc tấn công các đối thủ kinh doanh và buôn bán ma túy của cảnh sát.
Theo các số liệu chính thức của cảnh sát Philippines được báo USA Today trích dẫn, chiến dịch trấn áp tội phạm ma túy đã làm gần 3.900 người chết ở Philippines. Tuy nhiên, các tổ chức nhân quyền ước tính rằng hơn 8.000 người đã thiệt mạng trong chiến dịch chống ma túy này, kể từ tháng 6 năm 2016 đến nay.
Trong một cuộc phỏng vấn được phát sóng trên kênh PTV 4 vào ngày 13/10, Tổng thống Duterte tuyên bố rằng ông không còn can thiệp vào cuộc chiến chống ma túy ở Philippines. Ông nói: “Tôi không can thiệp nữa… Tôi không muốn tham gia nữa”. Ông Duterte đã nói với cảnh sát: “'Đừng can thiệp. Nếu thấy một cuộc đuổi bắt và họ nói đó là ma túy, các bạn (cảnh sát) sẽ không can thiệp”. Rõ ràng, ông Duterte muốn làm cho "cuộc chiến chống ma túy" trở nên minh bạch hơn.
Thế nhưng, Tổng thống Duterte cũng cảnh báo rằng Cơ quan chống ma túy Philippines (PDEA) có thể phải đối mặt với "nhiều hậu quả nghiêm trọng" trong cuộc chiến chống ma túy.
Ít nhất 85 nhân viên an ninh Philippines đã mất mạng trong cuộc chiến chống ma túy. Trong suốt thời gian diễn ra chiến dịch chống ma túy, lực lượng an ninh Philippines đã bắt giữ ít nhất 1.400 nghi phạm buôn bán ma túy có giá trị cao và giam giữ hơn 107.000 người nghiện ma túy. Các nhà chức trách cũng đã thu giữ ít nhất 2,465 tấn methamphetamine.
Đây là lần thứ hai Tổng thống Duterte ra lệnh đình chỉ cuộc chiến chống ma túy. Ông đã từng đình chỉ hoạt động chống ma túy của cảnh sát vào cuối tháng 1/2017, nhưng đã hủy bỏ quyết định này 5 tuần sau đó.
James Gomez, giám đốc khu vực Đông Nam Á của Tổ chức Ân xá quốc tế, cho biết: "Chúng tôi lo ngại rằng điều này cũng có thể là một động thái PR ngắn hạn để phản ứng lại sự phẫn nộ của công chúng về cuộc chiến chống ma túy với nhiều nạn nhân”.
Gomez lo ngại rằng sự thay đổi chiến thuật này sẽ không có tác động "có ý nghĩa" nào trong việc cứu mạng người và kêu gọi Manila từ bỏ chính sách “hành quyết phi pháp các nghi phạm ma túy".